Ο εικαστικός Μιχάλης Αργυρού και η ηθοποιός και περφόμερ Ραφίκα Σαουίς παρουσιάζουν το κοινό έργο τους, τη διαδραστική εγκατάσταση «Wasteland», στη Νέα Υόρκη -στους χώρους της γκαλερί Undercurrent, από την Τρίτη 18 έως και την Κυριακή 23 Ιανουαρίου [70 John St. Brooklyn, NY].
Στο «Wasteland», σε επιμέλεια Σωζήτας Γκουντούνα, ερευνάται η έννοια της ταυτότητας, όπως υφίσταται «εγκλωβισμένη» στο ομώνυμο έργο του Τ. Σ. Έλιοτ.
Ο Μιχάλης Αργυρού μίλησε μαζί μας.
Το έργο σας στην εικαστική σκηνή της χώρας είναι σημαντικό -έχετε υπάρξει στο τιμόνι, διοικητικά πολλών Οργανισμών και εικαστικών πρωτοβουλιών. Ωστόσο, είχατε χρόνια να δημιουργήσετε δικό σας έργο. Γιατί;
«Με όλες μου τις ιδιότητες, έχω ασχοληθεί σε δράσεις και projects που αφορούν στο σύνολο της καλλιτεχνικής παραγωγής. Τα αντιμετωπίζω σαν εικαστικές διαδραστικές εγκαταστάσεις, προσπαθώντας να επαναπροσδιορίσω τους άξονες που συναρθρώνουν και διατυπώνουν τους τρόπους παραγωγής και παρουσίασης της τέχνης. Αυτός, ίσως, είναι και ο λόγος που δεν φαίνεται ότι δημιουργώ δικό μου έργο».
Το τελευταίο έργο σας, το 2018, ήταν η εγκατάσταση Τρωάδες -ANIMA CAPTUS που είδαμε στο Μουσείο Μπενάκη σε παραγωγή του Οργανισμού ΝΕΟΝ και του ΕΜΣΤ και σε συνεργασία με τη Ραφίκα Σαουίς· παρακολουθούσαμε τους θεατές να βγαίνουν με δάκρυα, βαθιά επηρεασμένοι από τη διαδραστική εγκατάσταση. Από αυτή την εγκατάσταση που θα δημιουργήσετε τώρα, πώς θέλετε να επηρεάσετε τους θεατές;
«Η αφύπνιση έρχεται μέσα από την εμπειρία. Καλούμε το κοινό να έρθει αντιμέτωπο με την επιλογή της άμεσης συμμετοχής στην προσπάθεια· η διαφορετικότητα να μην είναι επιλογή αλλά τρόπος ζωής».
Το νέο πρόγραμμα του Οργανισμού Πολιτισμού, Greece in USA, που σας έκανε την πρόσκληση είναι το Greece now, το οποίο και εγκαινιάζεται· το πρόγραμμα εστιάζει στο αφήγημα του νέου. Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα το αναζητούμε με επιμονή. Το χρειαζόμαστε;
«Η Ελλάδα εξελίσσεται σε μια μητρόπολη, ακολουθώντας με συνέπεια τους κανόνες ζωής που πιστοποιούν τον τίτλο… Η εικαστική κοινότητα είναι ενεργή, πετυχαίνοντας να την παρακολουθεί και το διεθνές κοινό… Η αναζήτηση του νέου είναι στα ζητούμενα, χωρίς βέβαια να γίνεται αυτοσκοπός και να χάνει την αυθεντικότητά της».
Τι σημαίνει για εσάς νέο και πώς αυτός ο όρος συνδέεται με το έργο σας; Ποιες νέες πολιτικές και κοινωνικές συμπεριφορές μπορεί να αφυπνίσει;
«Το νέο μεταφράζεται ως καινούργιο έργο, νεόδμητο… Μπορεί να αφυπνίσει την καθοριστική συμμετοχή των ανθρώπων στην αναγέννηση της ύπαρξης».
Θα σας ενδιέφερε να συμμετέχετε στη διαμόρφωση του νέου;
«Θα ήθελα να συμμετέχω στη διαμόρφωση του αληθινού… ό,τι κι αν είναι αυτό. Έχει καθοριστική σημασία να ερχόμαστε αντιμέτωποι με την αλήθεια του άλλου. Αν οι συνέργειες είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο, θα είχε ενδιαφέρον να διαμορφώναμε το εικαστικό περιβάλλον».
Η Τέχνη μπορεί σήμερα να επηρεάσει την πολιτική ή την κοινωνία; Ο καλλιτέχνης έχει τη δύναμη αυτή;
«Δεν μπορεί να επηρεάσει σε βαθμό που να γίνουν αλλαγές. Η Τέχνη μπορεί να ενεργοποιήσει το ασυνείδητο ή το συνειδητό, μεμονωμένα ή ομαδικά. Ο καλλιτέχνης μιλάει με τον δικό του τρόπο».
Το έργο αυτό αρχίσατε να το δουλεύετε λίγο πριν την πανδημία και το παρουσιάζετε τώρα. Πόσο σας επηρέασε η αλλαγή εποχής που ζούμε;
«Ίσως μετά από αυτό που έζησε ο καθένας ξεχωριστά, βιώνοντας τη μοναχικότητα της πανδημίας, είναι περισσότερο έτοιμος να κατανοήσει ένα εικαστικό έργο που αφορά στην έρημη γη του εαυτού μας και να αφεθεί στην αλήθεια του».
Στα έργα σας υπάρχει πάντα έντονο και το ερωτικό στοιχείο. Πρωταγωνιστεί η γυναίκα και το σώμα της. Μιλήστε μας για τη γυναίκα και τον ερωτισμό στα έργα σας;
«Σε ό,τι έχω δημιουργήσει – συμμετάσχει, από ένα μικρό σχέδιο μέχρι μια μεγάλη εγκατάσταση – διοργάνωση, το ερωτικό στοιχείο είναι καθοριστικό. Η γυναικεία σκέψη – εικόνα και ο τρόπος που υπάρχει στην καθημερινότητα είναι πηγή έμπνευσης. Οι γυναίκες είναι πολυδιάστατα όντα. Αγαπώ τις γυναίκες, για όλους τους λόγους».
Στα τελευταία σας έργα παρατηρούμε μια μεταστροφή. Τι σημαίνει αυτό εννοιολογικά;
«Το μεγαλύτερο ποσοστό της εγκλωβισμένης αλήθειας μας, συνδέεται με την ερωτική μας υπόσταση. Το “Wasteland” είναι ένα έργο που μας καλεί να γκρεμίσουμε τον παγωμένο βωμό της ψεύτικης εικόνας μας. Ερευνά τον κενό τόπο που δημιουργείται ανάμεσα στην επιθυμία και την πραγματικότητα».
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
