Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ανακοίνωσε τα Κρατικά Βραβεία Συγγραφής Θεατρικού Έργου 2020 μετά την ολοκλήρωση των εργασιών των τριών αρμόδιων Επιτροπών (Επιτροπή Κρατικού Βραβείου Συγγραφής Θεατρικού Έργου, Επιτροπή Κρατικού Βραβείου Συγγραφής Θεατρικού Έργου για Παιδιά και Επιτροπή Κρατικού Βραβείου για Νέους Θεατρικούς Συγγραφείς «Χρύσα Σπηλιώτη»).
Σημειώνεται ότι λόγω των δυσμενών συνθηκών με τις οποίες δοκιμάζεται η καλλιτεχνική δημιουργία, αυξήθηκε κατά πολύ το χρηματικό έπαθλο που συνόδευε τα βραβεία. Επίσης, η αρμόδια Επιτροπή μπορεί να απονέμει και έπαινο σε έργο διακρίθηκε για την καινοτομία του.
Οι θίασοι του ελεύθερου θεάτρου που θα εντάξουν στο ρεπερτόριό τους έργα που έχουν τιμηθεί με Κρατικό Βραβείο Συγγραφής Θεατρικού έργου, επιχορηγούνται από το ΥΠΠΟΑ για το ανέβασμα τους, με τους όρους που εκάστοτε ισχύουν.
Αναλυτικά, τα βραβεία έχουν ως εξής:
1. Κρατικό Βραβείο Συγγραφής Θεατρικού Έργου
Η Επιτροπή, η οποία αποτελείται από τους:
Νίκο Διαμαντή, σκηνοθέτη, ως πρόεδρο και τα μέλη:
Αμαλία Κοντογιάννη, θεατρολόγο, υπεύθυνη δραματολογίου και μέλος της Επιτροπής αξιολόγησης και κρίσης παραστάσεων του Κ.Θ.Β.Ε., Ρένη Πιττακή, ηθοποιό, Ανδρέα Φλουράκη, θεατρικό συγγραφέα, Δημήτρη Τάρλοου, σκηνοθέτη, μεταφραστή, ηθοποιό, καλλιτεχνικό διευθυντή του Θεάτρου «Πορεία» και ιδρυτή της Εταιρείας Θεάτρου «Δόλιχος»,
αξιολόγησε τα 125 έργα που υποβλήθηκαν στο διαγωνισμό, και απονέμει ομόφωνα το Κρατικό Βραβείο Θεατρικού Έργου έτους 2020, το οποίο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο επτά χιλιάδων (7.000) ευρώ, από κοινού στα εξής θεατρικά έργα:
Α) «Οι Βελόνες της Νεραντζιάς» του Παναγιώτη Καλυβίτη, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Κλημεντίνη Εράσμου».
Σύμφωνα με το σκεπτικό της Επιτροπής, πρόκειται για ένα θεατρικό με άμεση γλώσσα που υπογραμμίζει τους φόβους, την θλίψη και την βία, τόσο σε κοινωνικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο, στα χρόνια της πανδημίας, καθώς και την εξέλιξη της ιστορίας του έργου, δεκαεννέα χρόνια μετά.
Β) «HAPPY PLACE» της Ελένης Κωστοπούλου, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Nick-Back».
Σύμφωνα με το σκεπτικό της Επιτροπής, πρόκειται για ένα θεατρικό που απαρτίζεται από μικρούς μονολόγους για τα εγκλήματα του παρελθόντος των χαρακτήρων του έργου, οι οποίοι νομίζουν πως είναι θαμμένα καλά, αλλά με την πρώτη αφορμή βγαίνουν στην επιφάνεια πιο ζωντανά από ποτέ, γκρεμίζοντας το προσωπείο της ευυπόληπτης ζωής τους.
Γ)«Δεκατρείς ιστορίες που πήρε το νερό» της Ελευθερίας Μιχαηλίδη, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Αγγέλα Γαβριηλίδη».
Σύμφωνα με το σκεπτικό της Επιτροπής, πρόκειται για ένα σπονδυλωτό θεατρικό έργο με σκηνικό μία οργανωμένη παραλία. Κατά τη διάρκεια μίας καλοκαιρινής ημέρας εξελίσσονται δεκατρείς γλυκόπικρες «στιγμές», οι οποίες αναδεικνύουν στοιχεία της σύγχρονης αστικής ζωής με ειλικρίνεια, ενσυναίσθηση και χιούμορ.
2. Κρατικό Βραβείο Συγγραφής Θεατρικού Έργου για Παιδιά
Η Επιτροπή, η οποία αποτελείται από τους:
Τάκη Τζαμαργιά, σκηνοθέτη, ηθοποιό, εκπαιδευτικό, μέλος του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Ε.Π.) του Ε.Κ.Π.Α., ως πρόεδρο και τα μέλη:
Μαρία Καρανάνου, θεατρολόγο, υπεύθυνη Εκδόσεων & Βιβλιοπωλείου-Πωλητηρίου του Εθνικού Θεάτρου,
Μαρία Δημάκη – Ζώρα, Επίκουρη Καθηγήτρια Θεατρολογίας Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ, με γνωστικό αντικείμενο «Θεατρολογία: Νεοελληνική Δραματουργία και Πολιτισμός» και Σύμβουλο – Καθηγήτρια στο ΕΑΠ, στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Δημιουργική Γραφή»,
Δήμητρα – Βικτωρία Πανάγου, θεατρική συγγραφέα, σκηνογράφο,
Εδουάρδο – Δημήτριο Γεωργίου, ηθοποιό, σκηνογράφο, αρχιτέκτονα,
αξιολόγησε τα 40 έργα που υποβλήθηκαν στο διαγωνισμό, και απονέμει ομόφωνα το Κρατικό Βραβείο Θεατρικού Έργου για Παιδιά έτους 2020, το οποίο συνοδεύεται από το χρηματικό έπαθλο των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, στο θεατρικό έργο «Καλά Χριστούγεννα αγαπητέ μου Τσάρλι» της Σοφίας-Άννας Θεοφάνους, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Lotte Ingersol».
Σύμφωνα με το σκεπτικό της Επιτροπής, το θεατρικό έργο «Καλά Χριστούγεννα αγαπητέ μου Τσάρλι» της Σοφίας-Άννας Θεοφάνους είναι γραμμένο με αμεσότητα και ζωντάνια, που μπορεί να συγκινήσει, να τέρψει αλλά και να αφυπνίσει κριτικά το παιδικό και εφηβικό κοινό. Πρόκειται για τη συνάντηση δύο εφήβων–ενός αγοριού και ενός κοριτσιού–σε μια προσπάθεια να συναντηθούν, με έναν τοίχο ανάμεσά τους να τους εμποδίζει και να τους αναγκάζει να εκμυστηρευθούν τις προσωπικές τους αγωνίες και ανάγκες, αλλά να γίνεται τελικά η αφορμή να αποκαλυφθούν οι διαφορετικοί κόσμοι από όπου προέρχονται και να δουν ο ένας τον άλλον με τα μάτια της φαντασίας και της ψυχής τους. Το κείμενο – καλά δομημένο και ανεπτυγμένο με οικονομία – συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά της σύγχρονης θεατρικής γραφής, σκιαγραφεί με απλότητα αλλά και σταθερότητα τους χαρακτήρες των δύο εφήβων ηρώων, αξιοποιεί αρμονικά την εναλλαγή μεταξύ χιούμορ και σοβαρότητας, μεταξύ ποιητικότητας και ρεαλισμού, και αναδεικνύει φλέγοντα θέματα της κοινωνικής ζωής και των διαπροσωπικών σχέσεων – οικογένεια, μοναξιά, ανάγκη επικοινωνίας, μετανάστευση και διαφορετικότητα. Παράλληλα, ενώ αναδεικνύει αναγνωρίσιμα στοιχεία κοινωνικών, έμφυλων και πολιτισμικών συμπεριφορών αποφεύγει εύστοχα τη στερεοτυπική λειτουργία τους. Με μια γλώσσα ζωντανή, άμεση, περιεκτική, καθόλου κατασκευασμένη, το τραύμα της προσφυγιάς συναντά τα κεκαλυμμένα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου. Ο λόγος του είναι σύγχρονος και ανεπιτήδευτος και η ανέλιξη της δράσης κορυφώνεται χωρίς κενά και με σφιχτό ρυθμό. Το έργο διακρίνεται για την πρωτοτυπία και ευρηματικότητά του, συνιστά πρωτογενή δημιουργία με δραματική συμπύκνωση και σκηνική ευελιξία χωρίς περιορισμούς. Είναι ευρηματικό χωρίς να καταφεύγει σε κανενός είδους εντυπωσιασμό, συγκινεί αλλά και προβληματίζει χωρίς διδακτισμό και ενισχύει την ουσιαστική επικοινωνία μεταξύ σκηνής και πλατείας. Ένα έργο καλογραμμένο, ευαίσθητο και συγκινητικό που είναι έτοιμο να παρουσιαστεί στη σκηνή.
Επίσης, η Επιτροπή ομόφωνα απονέμει τρεις Επαίνους, στα εξής έργα:
Α) «Κανελόριζα» της Βασιλικής Κωνσταντοπούλου, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Πηνελόπη Ζερβάκου», με το εξής σκεπτικό:
Πρόκειται για ένα καλογραμμένο έργο, με ενδιαφέρουσα πλοκή, που κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον των παιδιών. Χρησιμοποιεί ως βάση τη δομή του παραδοσιακού παραμυθιού για να πλάσει όμως ένα πρωτότυπο παραμύθι κι έναν κόσμο αληθοφανή αλλά και παραμυθένιο. Οι αναφορές στην παράδοση (δημοτικό τραγούδι, παραδοσιακά παραμύθια) συνθέτουν έναν καινούργιο φανταστικό κόσμο χωρίς να μένουν προσκολλημένες στην ελληνική παράδοση και τα γνωστά λαϊκά παραμύθια. Η πλοκή είναι περιπετειώδης και ενδιαφέρουσα και κλασικά στοιχεία δραματουργίας χρησιμοποιούνται με πολύ αποτελεσματικό τρόπο. Το έργο τελειώνει επίσης με έναν πολύ ενδιαφέροντα, πρωτότυπο και τολμηρό τρόπο για έργο που απευθύνεται σε ανήλικους θεατές. Η Κανελόριζα είναι επίσης ένα κείμενο που διαθέτει όλα τα στοιχεία που το καθιστούν άμεσα παραστάσιμο ενώ αφήνει χώρο στους διάφορους συντελεστές (σκηνοθέτη, σκηνογράφο, μουσικό, χορογράφο και ηθοποιούς) να αναπτύξουν την δουλειά τους και να προτείνουν τη δική τους παραστασιακή ερμηνεία.
Β) «ΑΝΗΣΥΧΟ ΠΝΕΥΜΑ», της Σοφίας Μαργαρίτη, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «ΚΑΜΠΟΥΚΙ», με το εξής σκεπτικό:
Έργο που βασίζεται σε μια πρωτότυπη και πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα, αναδεικνύοντας μια άγνωστη πτυχή της ελληνικής ιστορίας, χωρίς στόμφο και διδακτισμό. Παρά τις όποιες δραματουργικές και παραστασιακές δυσκολίες που αναγνωρίζονται στο κείμενο, είναι από τα λίγα κείμενα του διαγωνισμού που ξέφευγε από τις παραδοσιακές θεματικές και παρουσίαζε μια νέα ιδέα με ολοκληρωμένο τρόπο. Γ) «Μια Παραμυθοκόρη, Ένας Ραφτάκος και το Δέντρο που μιλούσε Παραμύθια», της Μαρίας Γαρυφαλλιάς Δενδρινού, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Νίκος Γαρουφάλλου», με το εξής σκεπτικό: Έργο που αξιοποιεί διακειμενικά στοιχεία με σύγχρονο τρόπο, ενώ παράλληλα προβάλλει αγαπημένα και γνωστά στα παιδιά παραμυθικά μοτίβα. Πρόκειται για μια μίξη παραμυθιών και χαρακτήρων από παραδοσιακό παραμυθιακό υλικό, που έχει γίνει με ευαισθησία και εφευρετικότητα. Αν και θα περίμενε κανείς περισσότερες ευκαιρίες ανάπτυξης της σκηνικής δράσης, είναι ένα γοητευτικό παραμύθι, με όμορφο λόγο και με συνεχείς αναφορές, που λειτουργούν ως στοιχεία αναπόλησης της παιδικής ηλικίας και μπορεί να παρουσιαστεί άμεσα στη σκηνή.
Γ) «Μια Παραμυθοκόρη, Ένας Ραφτάκος και το Δέντρο που μιλούσε Παραμύθια», της Μαρίας Γαρυφαλλιάς Δενδρινού, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Νίκος Γαρουφάλλου», με το εξής σκεπτικό:
Έργο που αξιοποιεί διακειμενικά στοιχεία με σύγχρονο τρόπο, ενώ παράλληλα προβάλλει αγαπημένα και γνωστά στα παιδιά παραμυθικά μοτίβα. Πρόκειται για μια μίξη παραμυθιών και χαρακτήρων από παραδοσιακό παραμυθιακό υλικό, που έχει γίνει με ευαισθησία και εφευρετικότητα. Αν και θα περίμενε κανείς περισσότερες ευκαιρίες ανάπτυξης της σκηνικής δράσης, είναι ένα γοητευτικό παραμύθι, με όμορφο λόγο και με συνεχείς αναφορές, που λειτουργούν ως στοιχεία αναπόλησης της παιδικής ηλικίας και μπορεί να παρουσιαστεί άμεσα στη σκηνή.
3. Κρατικό Βραβείο Συγγραφής για Νέους Θεατρικούς Συγγραφείς «Χρύσα Σπηλιώτη».
Η Επιτροπή Κρατικού Βραβείου για Νέους Θεατρικούς Συγγραφείς, η οποία αποτελείται από τους:
Αντώνη Αντωνίου, σκηνοθέτη, ηθοποιό, ως πρόεδρο και τα μέλη:
Λεία Βιτάλη, θεατρική συγγραφέα,
Έλενα Πέγκα, συγγραφέα, σκηνοθέτιδα,
Λίλλυ Μελεμέ, σκηνοθέτιδα, ηθοποιό,
Γεώργιο Πεφάνη, καθηγητή Θεατρολογίας – Φιλοσοφίας και Θεωρίας του Θεάτρου και του Δράματος στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, κριτικό θεάτρου και καθηγητή σύμβουλο και συντονιστή του ΕΑΠ,
αξιολόγησε τα 113 έργα που υποβλήθηκαν στο διαγωνισμό, και απονέμει ομόφωνα το Κρατικό Βραβείο για Νέους Θεατρικούς Συγγραφείς έτους 2020, το οποίο συνοδεύεται από το χρηματικό έπαθλο των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, στο θεατρικό έργο, «Τέσσερις Γυναίκες Αποχωρούν» του Χρήστου Άνθη, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Ratchet», με το εξής σκεπτικό:
Είναι έργο που έχει αρκετή θεατρικότητα και ικανοποιητικούς διαλόγους και μπορεί να γίνει κάτι δημιουργικό στα ‘χέρια’ ενός καλού θιάσου και καλού σκηνοθέτη.
Η Επιτροπή ομόφωνα αποφάσισε επίσης να απονείμει Έπαινο στο έργο:
«ΦΟΥΙΤ» του Αλέξανδρου Χαντζή, το οποίο υποβλήθηκε στο διαγωνισμό με το ψευδώνυμο «Σουλιπόν», με το εξής σκεπτικό:
Είναι έργο με αρκετά στοιχεία θεατρικότητας που με μια περισσότερη προσοχή θα μπορούσε να βελτιωθεί. Η Επιτροπή εύχεται να ανεβεί και αυτό το έργο από έναν αξιόλογο θίασο και να έχουν και τα δύο βραβευμένα έργα ένα καλό θεατρικό ταξίδι.
