Skip to main content

Η Χρύσα Παπά ξετυλίγει την τοιχογραφία του ποντιακού ελληνισμού

Το επικό μυθιστόρημα του Γιάννη Καλπούζου «Σέρρα – Η ψυχή του Πόντου» ανεβαίνει σε θεατρική διασκευή του ίδιου του συγγραφέα, στο Θέατρο Πόλη, από τις 19 Νοεμβρίου, σε ερμηνεία Χρύσας Παπά και σκηνοθεσία  Σωτήρη Χατζάκη [Φώκαιας 4 & Αριστοτέλους 87, πλ. Βικτωρίας].

Η τοιχογραφία του ποντιακού ελληνισμού από το 1915 έως το 1962, ξετυλίγεται μέσα από την αφήγηση της Λεμονιάς, κόρης του Γαληνού Φιλονίδη –με τη Χρύσα Παπά να υποδύεται  ρόλους σε διαδοχικές μεταμορφώσεις. Μιλήσαμε μαζί της.

Σκέψεις, συναισθήματα από την επαφή σας με το έργο; 
«Πρόκειται για ένα σπουδαίο μυθιστόρημα, που το αγάπησα ως αναγνώστρια και μετά ως ηθοποιός, το αντίστοιχο θεατρικό. Μια ιστορία οικογενειακή και ερωτική που διαδραματίζεται τα σκληρά χρόνια από το 1915 ως το 1962, ξεκινώντας από την σφαγή των Αρμενίων, συνεχίζοντας με τη Γενοκτονία των Ποντίων και φτάνουμε μέχρι τα βασανιστήρια των Ποντίων στην Σοβιετική Ένωση. Σμίγουν έρωτας, τρυφερότητα, αγάπη με την αγριότητα.   Ένα έργο που μιλάει για τη ζωή και το μεγαλείο της ζωής…Νιώθω μεγάλη συγκίνηση και περηφάνια που καταπιάνομαι με αυτό το έργο και με τα όσα διαδραματίζονται».

Μόνη επί σκηνής, υποδύεστε  πολλούς ανδρικούς και γυναικείους ρόλους. Μιλήστε μας για αυτή την ερμηνευτική  εμπειρία.        
«Υποδύομαι δώδεκα διαφορετικούς ρόλους. Στη δουλειά μας συνηθίζουμε να λέμε “μεγάλο στοίχημα” ή “μεγάλη πρόκληση”. Δεν με εκφράζει κανένας από τους δυο χαρακτηρισμούς, αυτά ισχύουν ή θα έπρεπε να ισχύουν για κάθε ρόλο. Δεν έχω ξανακάνει μονόλογο. Ούτε και το είχα σκεφτεί. Προέκυψε και το αγάπησα. Η αναμέτρηση αυτή είναι δύσκολη και ο μόνος τρόπος για να την αντιμετωπίσεις είναι η πολλή δουλειά».

Μια περιγραφή,  κάποιες σκέψεις για τον  Γαληνό;        
«Ένας άνθρωπος που ξέρει να αγωνίζεται και έχει έντονο μέσα του, ίσως χωρίς να το γνωρίζει, το ένστικτο της επιβίωσης. Η ιστορία του Γαληνού Φιλονίδη, ο οποίος είναι πρόσωπο μυθοπλασίας, είναι η ιστορία πολλών ανθρώπων που αγωνίστηκαν για να επιβιώσουν, βιώνοντας πάθη, μίση και πολέμους».

Κάποιο σχόλιό σας για τη σκηνοθεσία του Σωτήρη Χατζάκη;     
«Δουλέψαμε υπέροχα με τον Σωτήρη Χατζάκη τρεις μήνες, για να προετοιμάσουμε αυτή την παράσταση. Οι πρόβες μας τώρα είναι επαναληπτικές. Τους τρεις αυτούς μήνες, πριν έρθει η πρώτη καραντίνα, δουλέψαμε με πολλή αγάπη γι’ αυτό το κείμενο. Ένα κείμενο που είναι τρυφερό και τόσο άγριο, ταυτόχρονα».

Πείτε μας λίγα λόγια από το έργο –όποια σας έρθουν πρώτα στον νου.          
«“Θα σας διηγηθώ την ιστορία του πατέρα μου, του Γαληνού Φιλονίδη… γιατί άραγε;”»

Θα μοιραστείτε μαζί μας, μια αγαπημένη στιγμή από την καλλιτεχνική σας διαδρομή;
«Σχεδόν σε κάθε μου δουλειά έχω αγαπημένες στιγμές. Αυτό που μου αρέσει και με συγκινεί στις δουλειές που έχω συμμετάσχει είναι ότι έχω μοιραστεί στιγμές έντονες με τους συναδέλφους, εντός σκηνής και εκτός σκηνής. Και αυτό είναι, που ακόμα και αν χανόμαστε με τα χρόνια λόγω δουλειάς και ρυθμού ζωής, που μας κάνει να κοιταζόμαστε με αγάπη».

Μια χρήσιμη συμβουλή που σας έχουν δώσει;    
«Στα εικοσιένα  χρόνια που δουλεύω ως ηθοποιός μου έχουν δώσει διάφορες συμβουλές. Κυρίως όταν ήμουν μικρότερη, τα πρώτα χρόνια που δούλευα και που τις αποζητούσα από μεγαλύτερους ανθρώπους και ηθοποιούς. Κάποτε ένας άνθρωπος μου είπε “Μην  ξεχνάς ποτέ ότι η δουλειά μας είναι διάρκεια, δεν αρκεί να κάνεις μια επιτυχία. Διάρκεια.. Εκεί παίζεται το παιχνίδι”. Το άκουσα όταν ήμουν επτά χρόνια ηθοποιός. Δεν το έχω ξεχάσει».

Μια αγαπημένη σας συνήθεια;      
«Πολλές… κυρίως η περιποίηση των 120 φυτών μου, να παίζω κιθάρα και να πλέκω…Το καλοκαίρι ξεκίνησα να μαθαίνω κέντημα. Πολλές αγαπημένες συνήθειες έχω…Το διάβασμα, από τα παιδικά μου χρόνια και τα ταξίδια…Τώρα που δεν μπορώ για πολλούς λόγους, ταξιδεύω με τον νου…»

Κάτι που σας φτιάχνει τη διάθεση;
«Το να ακούω κλασική μουσική το πρωί που ξυπνάω και να κάνω χάδια και να παίζουμε με το υπέροχο ημίαιμο σκυλί μου, την Σίφα μου. Μου φτιάχνει τη διάθεση το χαμόγελο και η γλύκα των ανθρώπων…»

Και κάτι που τη χαλά;           
«Το ψέμα, η αδικία και η ανεντιμότητα. Όχι μόνο αν κάτι τέτοιο συμβεί σε μένα, αλλά σε οποιονδήποτε. Εξαγριώνομαι όταν συμβαίνει, όσο και αν η λογική μου λέει ότι η ζωή είναι και έτσι».

Να κλείσουμε με στίχους ενός τραγουδιού;         
«“Ας κρατήσουν οι χοροί και θα βρούμε αλλιώτικα στέκια επαρχιώτικα βρε/
 ώσπου η σύναξις αυτή σαν χωριό αυτόνομο να ξεδιπλωθεί…./
Να μας έχει ο Θεός γερούς πάντα ν’ ανταμώνουμε/ και να ξεφαντώνουμε βρε με χορούς κυκλωτικούς/ κι άλλο τόσο ελεύθερους σαν ποταμούς”».

Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]