Μια μελέτη των διαφορετικών τρόπων με τους οποίους σύγχρονοι Έλληνες φωτογράφοι πραγματεύονται το αυτοπορτραίτο συνιστά η έκθεση «selfimages», που εγκαινιάζεται την Τρίτη 27 Φεβρουαρίου, στις 7.30 το απόγευμα, στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης (ΜΦΘ).
Στην έκθεση, που επιμελείται η Νατάσσα Μαρκίδου, παρουσιάζονται περισσότερα από 130 έργα 33 Ελλήνων δημιουργών, που διαρθρώνονται σε πέντε ενότητες: Αυτοβιογραφία, Ταυτότητα, Ρευστότητα, Οικείο και Δημόσιο, Αρχέγονη Μνήμη. Στις ενότητες αυτές, οι ιστορικές καταβολές του αυτοπορτραίτου ανακυκλώνονται δημιουργικά στις περιοχές διαπραγμάτευσης του δημιουργού με την εικόνα του. Η επιμελήτρια επισημαίνει για τις ενότητες:
«Αυτοβιογραφία. Η αμφισβήτηση στερεότυπων ρόλων και η ανάγκη ενός διαλόγου για τον μηχανισμό του υποσυνείδητου στην ανθρώπινη συμπεριφορά, έδωσε το έναυσμα σε μια σειρά φωτογράφων να διαπραγματευθούν με το σύνθετο ζήτημα της αυτοβιογραφίας μέσω της φωτογραφίας, η οποία αναλαμβάνει τον ρόλο ενός διεισδυτικού καθρέφτη.
Ταυτότητα. Οι φωτογράφοι αντιμετωπίζουν την οντότητά τους ως μοντέλο που διεισδύει σε αναπαραστάσεις για να τις κατανοήσει ή να τις παρωδήσει, μεταμφιέζονται σε στερεότυπο καλλιτέχνη, σε κούκλα ή υποδύονται ρόλους υβριδικής περσόνας. Τα έργα συνδέονται άμεσα με τις κριτικές πρακτικές που συναντούμε στο πλαίσιο του προγράμματος του μεταμοντερνισμού.
Ρευστότητα. Ο εαυτός αναπαρίσταται σε διαφορετικούς βαθμούς μεταμόρφωσης, αναλαμβάνοντας έναν ρόλο χωρίς διακριτές προσωπικές αναφορές, ενώ το σώμα αντιμετωπίζεται συχνά ως πρώτη ύλη και εντοπίζεται σε μια περιοχή μετάβασης από μια συνθήκη σε μια άλλη ή συγκερασμού καταστάσεων, όπως Πραγματικό – Φαντασματικό, Έμψυχο – Άψυχο, Συνοχή – Αποσπασματικότητα, Παιδικότητα – Ενηλικίωση, Στατικότητα – Αιώρηση.
Οικείο και Δημόσιο. Οι φωτογράφοι βρίσκονται σε μια διαδικασία ανάγνωσης του εσωτερικού χώρου ως περιβάλλον, όπου ενίοτε συντελείται ένα ιδιότυπο τελετουργικό επικοινωνίας με το παρελθόν, το οποίο επικυρώνεται μέσω της φωτογραφίας, ενώ ο δημόσιος χώρος, αποτελεί επίσης πεδίο εξερεύνησης και αναπόλησης, που επιδρά στο άτομο μέσω της συλλογικής μνήμης και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Αρχέγονη Μνήμη. Ο εαυτός ωθείται προς τη φύση μέσω μιας προϋπάρχουσας γνώσης, που την αναγνωρίζει ως τόπο καταγωγής και κατάληξης της ύπαρξής του. Μια σειρά δράσεων και αυτοσχέδιων τελετουργικών, καταδεικνύει πως οι φωτογράφοι, αποζητούν στο φυσικό περιβάλλον την ταυτότητα και την ψυχική τους ανάταση».
Οι φωτογράφοι που παίρνουν μέρος στην έκθεση selfimages είναι οι: Anton, Δημοσθένης Αγραφιώτης, Περικλής Αλκίδης, Γιώργος Αναστασάκης, Κωστής Αντωνιάδης, Πάνος Βαρδόπουλος, Αναστασία Βλαχάκη, Θωμάς Γερασόπουλος, Άρις Γεωργίου, Γιώργος Δεπόλλας, Αγγελική Δουβέρη, Νικολέττα Ζήση, Μιχάλης Καλαϊτζάκης, Λίζη Καλλιγά, Χριστίνα Κάλμπαρη, Τάνια Καμίδου, Νατάσσα Καντεμίρη, Πάνος Κοκκινιάς, Γιάννης Κουκουράκης, Λεωνίδας Κουργιαντάκης, Νίκος Κωνσταντινίδης, Βασίλειος Κωνσταντίνου, Ελένη Μαλιγκούρα, Γεωργία Ματσαμάκη, Στέλλα Μουζή, Αχιλλέας Νάσιος, Στέφανος Πάσχος, Αλεξία Πρασσά, Μανώλης Σκούφιας, Κατερίνα Τσακίρη, Δημήτρης Τσουμπλέκας, Αθηνά Χρόνη, Κωνσταντίνος Φούκης.
Τα έργα της έκθεσης έρχονται σε διάλογο με την εποχή του μαζικού φαινομένου της selfie, της φωτογραφικής αυτοαναπαράστασης που κατακλύζει τα κοινωνικά δίκτυα. Στο πλαίσιο αυτού του διαλόγου, το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης διενήργησε διαγωνισμό selfie μέσω της επίσημης σελίδας του στο Facebook, όπου οι χρήστες είχαν τη δυνατότητα να συμμετέχουν ανεβάζοντας τη δική τους selfie στην ειδική εφαρμογή, καλώντας στη συνέχεια τους διαδικτυακούς τους φίλους να ψηφίσουν. Έπειτα από τρεις εβδομάδες, περίπου 700 συμμετοχές και περισσότερους από 8.000 χρήστες που ψήφισαν, αναδείχθηκαν οι 100 selfie με τα περισσότερα like, οι οποίες θα παρουσιαστούν στην είσοδο του ΜΦΘ.
Παράλληλα, το ΜΦΘ δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες της έκθεσης selfimages να αυτοφωτογραφίζονται στον εκθεσιακό χώρο και να βλέπουν απευθείας τη selfie τους σε μία ειδική οθόνη προβολής που θα βρίσκεται τοποθετημένη στην υποδοχή του Μουσείου, δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο μία διαδραστική σχέση με ένα ή περισσότερα έργα της έκθεσης.
Πληροφορίες
Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Α΄, 1ος όροφος, Λιμάνι), διάρκεια: έως 13 Σεπτεμβρίου 2018. Επιμέλεια: Νατάσσα Μαρκίδου.
Κατά τη διάρκεια της έκθεσης, το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης θα διοργανώσει παράλληλες δράσεις (προβολές, εκδηλώσεις λόγου, κ.ά.), οι οποίες θα ανακοινωθούν σε εύθετο χρόνο.
