Skip to main content

Τάκης Τζαμαργιάς: «…τοπογραφία μιας εποχής που έχει φύγει ανεπιστρεπτί…»

«Το Μινόρε», μια μεγάλη θεατρική παράσταση βασισμένη στη θρυλική τηλεοπτική σειρά «Το Μινόρε της Αυγής» των Βαγγέλη Γκούφα και Φώτη Μεσθεναίου παρουσιάζεται στην Κεντρική Σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, σε σκηνοθεσία Τάκη Τζαμαργιά, έως τις 16 Ιανουαρίου 2022 [Ηρώων Πολυτεχνείου & Βασ. Γεωργίου, Πειραιάς].

Μέσα από τη θεατρική μεταφορά του Δημήτρη Χελιώτη, τη μουσική επιμέλεια του Ιεροκλή Μιχαηλίδη, σκηνικά και κοστούμια της Ελένης Μανωλοπούλου, η παράσταση ταξιδεύει το κοινό σ’ έναν κόσμο αναπάντεχα γνώριμο, πλημμυρισμένο με τα τραγούδια που σημάδεψαν την ιστορία του πειραιώτικου ρεμπέτικου.

Φιλίες, έρωτες, μάχη για την επιβίωση, λογοκρισία, διώξεις, αδιέξοδα, επιτυχία. Ό,τι και να πει κανείς για τους ρεμπέτες είναι λίγο. Μιλάει το έργο τους. Μιλούν τα τραγούδια που μας παρηγόρησαν όταν έπρεπε, που μας συνεπήραν κάποια θλιβερά δειλινά, που τα αγαπήσαμε γιατί μας συγκίνησαν. Ακριβώς γι’ αυτό ανεβαίνει το «Μινόρε». Για να μας μιλήσει με τον τρόπο που μόνο το θέατρο μπορεί.

Ένας νεαρός με μόνη περιουσία ένα «ζητιανόξυλο», το μπουζούκι του, φτάνει φυγάς από τη Σύρο στον Πειραιά. Ο ρεμπέτης ξάδερφός του και η κομπανία του τον υποδέχονται. Μια δυναμική Σμυρνιά κι ο τεκές της τον αγκαλιάζουν. Ένα μουσικοθεατρικό οδοιπορικό μέσα στα σκοτάδια και τους καπνούς του Πειραιά του ’30, για τους ρεμπέτες, τους ανυπότακτους, τους ανθρώπους του περιθωρίου, που λυτρώθηκαν μέσα από τη μουσική τους και την έφεραν από «την υπόγεια την ταβέρνα» στα σαλόνια, στις καρδιές μας, στα χείλη μας.

Ο σκηνοθέτης Τάκης Τζαμαργιάς μίλησε μαζί μας.

Έρχεστε στον Πειραιά με «Το Μινόρε». Ποια είναι τα συναισθήματά σας;

«Ως πολυαναμενόμενη παράσταση δημιουργεί υψηλές προσδοκίες και με αγχώνει κατά πόσο αυτή θα ανταποκριθεί σε αυτές τις προσδοκίες, που οι μεγαλύτεροι καλλιέργησαν από την καταξιωμένη τηλεοπτική σειρά και που τώρα κρατάς μεν την ιστορία και καλείσαι να τη ζωντανέψεις μέσα από διαφορετικό κώδικα, τον σκηνικό κώδικα».

Γιατί να δούμε σήμερα μια παράσταση με αναφορές σε μια εποχή μακρινή;

«Γιατί είναι μια παράσταση που συνδέεται άρρηκτα με τον Πειραιά, υπερβαίνει κατά πολύ τα όρια μιας δραματουργίας και γίνεται τοπογραφία μιας εποχής που έχει φύγει ανεπιστρεπτί και που η μουσική και το τραγούδι γίνονται ανάγκη σε ανθρώπους του περιθωρίου να εκφράσουν τον πόνο και τα αδιέξοδά τους».

Ποιες ήταν οι πρώτες σκέψεις σας όταν διαβάσατε το κείμενο;

«Δεν παρέλαβα ένα τελικό κείμενο, παρακολουθούσα από κοντά τον αγώνα του Δημήτρη Χαλιώτη να μετατρέψει σε δραματικό κείμενο τον πρώτο κύκλο 13 επεισοδίων της τηλεοπτικής σειράς του “Μινόρε”. Από την αρχή κατάλαβα ότι πρέπει να ζωντανέψουμε το πνεύμα, έτσι όπως αυτό αποκαλύπτεται μέσα στη σκοτεινιά μιας εποχής».

Τι σας κεντρίζουν στο έργο  τα πρόσωπα, οι χαρακτήρες ή η εποχή;

«Δεν μπορείς να δεις ανεξάρτητα το ένα από το άλλο, αυτό που με συγκινεί είναι η κυριολεκτική απλότητα, η καθαρότητα και η ποίηση που αναδύεται στον λόγο και  που έτσι τη συναντάς και στους στίχους του ρεμπέτικου τραγουδιού. Αυτό είναι και το στοίχημα για όλους μας· να αποδώσουμε το μέγεθος της αμεσότητας χωρίς να γίνουμε γραφικοί με απομιμήσεις και καρικατούρες. Με ενδιαφέρει να φωτισθεί η εσωτερική ζωή των ηρώων και όχι να μιμηθούμε τη “μαγκιά”  μιας εποχής». 

Είστε Πειραιώτης. Πέρυσι, με τη «Μετακίνηση 7» μάς ξεναγήσατε στις περιοχές της πόλης που μεγαλώσατε. «Το Μινόρε» είναι μια αναφορά στους δικούς σας προσωπικούς τόπους;

«Έχω βιώσει σε αυτούς τους τόπους τον απόηχο αυτής της εποχής και ήθελα στη φάση της εφηβείας να τον αποκηρύξω, αλλά, τελικά, έμμεσα και πλάγια με όρισε και με ορίζει».

Μπορεί ένας σκηνοθέτης να μοιράζεται σε διαφορετικές σκηνοθεσίες παράλληλα; Ποια είναι η γραμμή του περάσματος από τη μια στην άλλη;

«Πολύ δύσκολο και, σχεδόν, απροσπέλαστο· χάνεις κάτι από τη χαρά της πρόβας και στερείσαι τη διαδικασία της ανατροφοδότησης».

Τι εύχεστε για την μετα-COVID  θεατρική ζωή;

«Να ξαναβρεί το θέατρο την περπατησιά του, χωρίς να ξεχνά το δώρο και τη χαρά της ζωής που έτσι κι αλλιώς τα εμπεριέχει». 

Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί: Ιεροκλής Μιχαηλίδης, Γεράσιμος Σκιαδαρέσης, Σταύρος Σβήγκος, Χριστίνα Μαξούρη, Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Μαρία Τσιμά, Κώστας Κοράκης, Κυριάκος Σαλής, Άρης Αντωνόπουλος, Κατερίνα Παπανδρέου, Γιάννης Εγγλέζος, Όλγα Σκιαδαρέση.   

Παίζουν και τραγουδούν: Αντώνης Ξηντάρης, Θοδωρής Ξηντάρης.

Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]