Αφήνοντας στη δεύτερη θέση την μεγάλη επιτυχία του 2020, το «Bridgerton», το «Squid Game», η σειρά του Netflix από τη Νότια Κορέα, έγινε επίσημα το πιο δημοφιλές σόου της πλατφόρμας, έχοντας συμπληρώσει 111 εκατομμύρια προβολές σε λιγότερο από έναν μήνα από την πρεμιέρα του.
Έτσι ξεκίνησε το παιχνίδι
Ο 50χρονος σκηνοθέτης Hwang Dong-hyuk, δημιουργός της σειράς, ανέφερε ότι του πήρε δέκα χρόνια για να την ολοκληρώσει. Μιλώντας στους The Korea Times, αποκάλυψε ότι η ιδέα του ήρθε το 2008. Θεώρησε όμως ότι θα ήταν πολύ τραβηγμένο για τους θεατές.
Παρόλα αυτά ξεκίνησε να γράφει το σενάριο. Του πήρε έξι μήνες για τα δύο πρώτα επεισόδια. Επειδή όμως τον έπνιγαν τα χρέη, κάποια στιγμή αναγκάστηκε να σταματήσει να γράφει για να πουλήσει το λάπτοπ του για 675 δολάρια.
Τελικά, κατόρθωσε να ολοκληρώσει το σενάριο. Κι ύστερα ξεκίνησε ο Γολγοθάς του, καθώς όλα τα κανάλια στα οποία απευθυνόταν το απέρριπταν. Ώσπου, το 2018, το Netflix αποφάσισε να αναλάβει το ρίσκο. Ο κόσμος είχε ήδη αλλάξει προς μία κατεύθυνση στην οποία οι βίαιες ιστορίες επιβίωσης ήταν «πραγματικά ευπρόσδεκτες», κι έτσι … ξεκίνησε το παιχνίδι.
Νο 1 σε 90 χώρες
Το δυστοπικό δράμα από τη Νότιο Κορέα, αποτελεί παράδειγμα της αυξανόμενης έμφασης που δίνει το Netflix στη μεταγλώττιση και τον υποτιτλισμό σειρών σε όσο το δυνατόν περισσότερες γλώσσες, πρακτική στην οποία δεν επενδύουν σε τέτοιο βαθμό οι ανταγωνιστές του. Η σειρά έφτασε γρήγορα στο Νο 1 σε 90 χώρες μετά το ντεμπούτο της τον Σεπτέμβριο.
Ακολούθησε μια πορεία που καθιερώθηκε τα τελευταία χρόνια από μη αγγλόφωνες παραγωγές της πλατφόρμας, όπως το «Casa De Papel» (Money Heist), το «Dark» και το «Lupine», επιτυγχάνοντας ακόμα καλύτερες επιδόσεις.
Η λίστα με τις κορυφαίες σειρές στην ιστορία του Netflix (με βάση τις προβολές)
«Squid Game»: Season 1, κυκλοφόρησε 9/17/2021 – 111 εκατομμύρια
«Bridgerton»: Season 1, κυκλοφόρησε 12/25/2020 – 82 εκατομμύρια
«Lupin»: Part 1, κυκλοφόρησε 1/8/2021 – 76 εκατομμύρια
«The Witcher»: Season 1, κυκλοφόρησε 12/20/2019 – 76 εκατομμύρια
«Sex/Life»: Season 1, κυκλοφόρησε 6/25/2021 – 67 εκατομμύρια
«Stranger Things 3», κυκλοφόρησε 7/4/2019 – 67 εκατομμύρια
«Money Heist»: Part 4, κυκλοφόρησε 4/2/2020 – 65 εκατομμύρια
«Tiger King»: Season 1, κυκλοφόρησε 3/20/2020 – 64 εκατομμύρια
«The Queen’s Gambit», κυκλοφόρησε 10/23/2020 – 62 εκατομμύρια
«Sweet Tooth»: Season 1, κυκλοφόρησε 6/4/2021 – 60 εκατομμύρια
Το σύνολο των λογαριασμών Netflix παγκοσμίως είναι περίπου 208 εκατομμύρια.
Τα μυστικά της επιτυχίας
Στην υπόθεση του «Squid Game», 456 άνθρωποι που είναι καταστροφικά υπερχρεωμένοι, ανταγωνίζονται για αμύθητα πλούτη σε μια σειρά από δοκιμασίες που άλλοτε είναι ιδιότροπες, άλλοτε τρομακτικές, συνήθως και τα δύο. Ο τίτλος της σειράς αναφέρεται σε ένα δημοφιλές παιδικό παιχνίδι στην Κορέα, που χρησιμοποιεί έναν πίνακα σε σχήμα καλαμαριού. Άνδρες και γυναίκες διαγωνίζονται σε στίβο παιχνιδιών με στόχο να μείνουν ζωντανοί, κερδίζοντας ένα έπαθλο δισεκατομμυρίων. Πρόκειται για μια σειρά παιδικών παιχνιδιών όπως το «Red Light», το «Green Light» και άλλα, κάτι το οποίο φαίνεται να έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Το γραφιστικό και τα εφέ του βασίζονται αρκετά σε video game αντίληψη και περίοπτη θέση έχουν τα σύμβολα από τα κουμπιά του χειριστηρίου του Playstation.
Η σειρά προκάλεσε (και συνεχίζει να προκαλεί) ενός είδους φρενίτιδα σε όλον τον πλανήτη.
Μια άτυχη γυναίκα που έτυχε να είναι κάτοχος στην πραγματική ζωή του τηλεφωνικού αριθμού που πρέπει να καλέσουν οι παίκτες στη σειρά προκειμένου να συμμετάσχουν στα παιχνίδια, έχει κατακλυστεί από χιλιάδες μηνύματα και κλήσεις… Το κοστούμι του κακού εξαντλήθηκε στους ιστοτόπους cosplay… Όλοι ξέρουμε ποιο θα είναι το κυρίαρχο θέμα μεταμφίεσης στις φετινές απόκριες, ενώ μία πινακίδα σε δρόμο έξω από το Λονδίνο προκάλεσε πανικό στα social media για το αν δείχνει την κατεύθυνση προς το «Squid Game», αναγκάζοντας την αστυνομία να προβεί σε επίσημη ανακοίνωση για να τους καθησυχάσει.
Η φρενίτιδα όμως έχει και ανησυχητικές εκφάνσεις. Νεαροί πιάστηκαν στα χέρια έξω από ένα αυτοσχέδιο κατάστημα «Squid Game» στο Παρίσι, ενώ στο Βέλγιο μαθητές σε σχολείο μιμούμενοι τη σειρά, ξυλοκοπούν τους χαμένους.
Προειδοποιήσεις στέλνονται σε γονείς από σχολεία που επισημαίνουν ότι η σειρά έχει σήμανση για άνω των 18 και θα πρέπει τα παιδιά να μην τη βλέπουν. Και αυτό κάνει τα παιδιά να θέλουν ακόμα περισσότερο να τη δουν.
Υπάρχει μόνο μία σεζόν με εννέα επεισόδια. Τελειώνει γρήγορα, αλλά όταν τα παιδιά το δουν όλο, επιστρέφουν στην αρχή και το παρακολουθούν ξανά. Ή παίζουν τον κόσμο του «Squid Game» στην πλατφόρμα ψηφιακών παιχνιδιών Roblox.
Παιχνίδια θανάτου – αδιέξοδα του καπιταλισμού
Την τάση αυτή προσέλκυσης των νέων από δυστοπικά περιβάλλοντα όπου οι χαρακτήρες παίζουν μέχρι θανάτου, ο λέκτορας ψηφιακών πολιτισμών στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, Mark Johnson, την περιγράφει ως «είδος παιχνιδιού θανάτου». Θυμίζουμε, μεταξύ άλλων, που ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία το «Battle Royale», τα «Hunger Games», το «Maze Runner», το «Exam». Εκεί που η ζωή είναι ασήμαντη, η νίκη είναι πλουσιοπάροχη, οι κανόνες είναι στρατηγικοί, αλλά υπάρχει και ένα μεγάλο ποσοστό τύχης που απαιτείται.
«Αν μπεις στην πιο αδύναμη ομάδα, απλώς χάνεις, κακοτυχία, πεθαίνεις. Στο Battle Royale αν έχεις ένα μαχαίρι αντί για Uzi, απλά χάνεις», εξηγεί ο Johnson μιλώντας στην Guardian. Κατά την άποψή του, πρόκειται για μια κριτική στην «κεντρική εγγενή ιδέα του ύστερου καπιταλιστικού κόσμου, ότι όλα είναι σκληρή δουλειά, όλα είναι δεξιότητες, όλοι φτάνουν εκεί που ανήκουν σε μια τέλεια παγκόσμια κοινωνία. Όλοι αυτοί οι ισχυρισμοί αποδεικνύεται ότι δεν σημαίνουν τίποτα».
Ο Barry Watt, ψυχαναλυτής που εργάζεται κυρίως με άστεγους νέους, λέει ότι είναι ένα πολύ αναγνωρίσιμο μοτίβο, «όπου ένα άτομο ή μια ομάδα πρέπει να προσφερθούν θυσιαστικά, ως ένας τρόπος για να τεθούν όρια στη βία της κοινότητας». Το συναντάμε στα πρώτα θρησκευτικά κινήματα, αλλά και στην κουλτούρα των συμμοριών και στα καταφύγια αστέγων: αντανακλά μια βαθιά αίσθηση επισφαλείας.
Η σειρά διαθέτει μία μοναδικότητα στο είδος των «παιχνιδιών θανάτου». Το κυρίαρχο άγχος μέχρι τώρα ήταν συνήθως η κατάρρευση του περιβάλλοντος, τα σκηνικά έτειναν να είναι μετα-αποκαλυπτικά, μετά από κάποιο άγνωστο καιρικό ή πολεμικό γεγονός. Τώρα η απειλή είναι το χρέος. Παραδόξως, αυτό το υπερ-πραγματικό και ταυτόχρονα εντελώς εξωπραγματικό δράμα έχει φωτίσει το άγχος που πραγματικά καθοδηγεί την καθημερινή, υπερβολικά υπαρκτή ψυχική ασθένεια.
Η Helen Garnham, από το Rethink Mental Illness, περιγράφει πώς το χρέος επιφέρει την άρνηση, την αίσθηση της ανικανότητας, γιατί συχνά αισθάνεται κανείς ότι «τίποτα δεν μπορεί να γίνει» και ένα «τεράστιο στίγμα, καθώς οι άνθρωποι δεν θέλουν να παραδέχονται ότι έχουν χρέη ή να ζητούν βοήθεια, αισθάνονται ότι πρέπει να το διαχειριστούν μόνοι τους». Η Garnham επισημαίνει αυτήν την ειρωνεία: ενώ έχει γίνει τόση δουλειά για τη μείωση των ταμπού γύρω από την ψυχική υγεία, να καταλάβει ο κόσμος ότι «είναι εντάξει να μην είσαι εντάξει», αλλά το χρέος, ένας τόσο σημαντικός προπομπός ψυχικών ασθενειών, είναι ακόμη καλυμμένο με ντροπή.
Η εξαιρετική επιτυχία του «Squid Game» καταδεικνύει πόσοι άνθρωποι σχετίζονται με την απεικόνιση των δεινών του καπιταλισμού – και πόσο λίγοι πιστεύουν ότι υπάρχει τρόπος να ξεφύγουν.
Δέκα χρόνια μετά από ένα παγκόσμιο οικονομικό κραχ, ολόκληρος ο κόσμος παρακολουθεί ένα δράμα του οποίου το βασικό μήνυμα είναι: «Θα μπορώ ποτέ να εξοφλήσω αυτό το χρέος; Δεν θα ήταν πιο εύκολο να παίζεις μέχρι θανάτου;» Ίσως τελικά τα παιδιά να μην είναι το πρόβλημα. Ίσως θα έπρεπε να το παρακολουθούν περισσότεροι ενήλικες.
