Skip to main content

Εφιαλτική εξομολόγηση από μια διχασμένη ψυχή

Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]

Με στόχο να μεταδώσει την αίσθηση του εφιάλτη και της ψύχωσης, αλλά και του γκροτέσκο και του χιούμορ, ο σκηνοθέτης Θέμελης Γλυνάτσης εμπνέεται από ένα αριστούργημα του ύστερου γερμανικού ρομαντισμού, την τρομακτική νουβέλα του E. T. A. Χόφμαν, «Ο Ζάντμαν», και δημιουργεί την παράσταση «Enter Sandman».

Με την υποστήριξη της Πρεσβείας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα, η παράσταση παρουσιάζεται στο θέατρο Skrow, από τις 21 Φεβρουαρίου έως τις 4 Απριλίου, κάθε Δευτέρα και Τρίτη, στις 9 το βράδυ.

Ανάμεσα στο παραμύθι και την ψυχιατρική μελέτη

Ο «Ζάντμαν» είναι ένα από τα πρώτα δείγματα νουβέλας τρόμου. Ο Χόφμαν, μέσα από ένα κείμενο που συνδυάζει με δεξιοτεχνία την ειρωνεία, το χιούμορ και τον τρόμο, έπλασε μια συναρπαστική ιστορία, που ισορροπεί ανάμεσα στο παραμύθι και την ψυχιατρική μελέτη. Μάλιστα, η συγκεκριμένη ιστορία αποτελεί τον πυρήνα του δοκιμίου του Ζίγκμουντ Φρόυντ, «Το ανοίκειο». Ήρωάς της είναι ο Ναθάνιελ, ο οποίος, παγιδευμένος από το ψυχικό τραύμα του μυστηριώδους θανάτου του πατέρα του, φεύγει από το σπίτι του για σπουδές και παγιδεύεται σε μια αλλόκοτη ερωτική ιστορία, που τον οδηγεί στο έγκλημα και την τρέλα.

«Έχει κάτι το πραγματικά ανισόρροπο αυτή η ιστορία»

«Είχα διαβάσει τον “Ζάντμαν”, όταν ήμουν στο Πανεπιστήμιο, και είχα ενθουσιαστεί», μας εξηγεί ο Θέμελης Γλυνάτσης. «Και ομολογώ πως είχα τρομάξει. Έχει κάτι το πραγματικά ανισόρροπο αυτή η ιστορία, τόσο επειδή έχει να κάνει με την ψυχωσική κατάρρευση του βασικού χαρακτήρα, του Ναθάνιελ, όσο και επειδή, σε όλο το κείμενο, ο Χόφμαν δεν επιτρέπει στον αναγνώστη να αποφασίσει αν αυτό που διαβάζει είναι μια παραμυθιακή πραγματικότητα ή οι εμμονές του Ναθάνιελ.

Το άλλο στοιχείο, που θεωρώ υπέροχο στο κείμενο, είναι μια συνεχής λεπτή ειρωνεία, που, προς το τέλος της ιστορίας, μετατρέπεται σε ξεκαρδιστικό χιούμορ. Είναι, σίγουρα, ένα από τα αγαπημένα μου κείμενα, και θεωρώ πως είναι εξαιρετικό υλικό για μια παράσταση, που θέλει να εξερευνήσει την έννοια της τρέλας και του εφιάλτη».

Μεταμορφώνεται στον χειρότερό του εφιάλτη

Στην παράσταση «Enter Sandman», η διχασμένη ψυχή του Ναθάνιελ, η οποία αποδίδεται από δύο ηθοποιούς, εξομολογείται την ιστορία του σε έναν ψυχίατρο, που, σταδιακά, μεταμορφώνεται στον χειρότερό του εφιάλτη, το τέρας Ζάντμαν, που βγάζει τα μάτια από τα παιδιά που δεν πέφτουν για ύπνο όταν πρέπει. Γύρω από αυτούς τους δύο χαρακτήρες, στέκουν οι οικείες φιγούρες του Ναθάνιελ, όπως ο εγκάρδιος φίλος του, Λόταρ, και η αρραβωνιαστικιά του, Κλάρα, που κανείς δεν γνωρίζει αν είναι πραγματικοί ή προβολές και φαντασιώσεις του.

Η παράσταση στήνεται σε ένα μοναδικό σκηνικό τοπίο, όπου ένα έντονο φωτιστικό περιβάλλον, μια ιδιαίτερα σύνθετη ηχητική σύμβαση και μια ξεχωριστή παρέμβαση μέσω animation επιχειρούν να μεταφράσουν την αίσθηση του παραμυθιού, του τρόμου και της τρέλας, σε ένα σύγχρονο κοινό.

Ταυτότητα παράστασης

Μετάφραση: Γιάννης Καλιφατίδης, σκηνοθεσία – διασκευή: Θέμελης Γλυνάτσης, σκηνικά – κοστούμια: Αλεξία Θεοδωράκη, κινησιολογία: Μαρίζα Τσίγκα, φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου, animation: Μάριος Γαμπιεράκης –  Χρυσούλα Κοροβέση, βοηθός σκηνοθέτη: Έφη Χριστοδουλοπούλου, φωτογραφίες: Βασίλης Μακρής. Παίζουν (αλφαβητικά): Σοφιάννα Θεοφάνους (Κλάρα), Πάνος Κούγιας (Ναθάνιελ 1), Βασίλης Λιάκος (Ναθάνιελ 2), Κατερίνα Μαούτσου (Ολύμπια), Μάιρα Μηλολιδάκη (μητέρα), Σταμάτης Πακάκης (Ζάντμαν), Γιάννης Φίλιας (Πατέρας/Λόταρ).

Πληροφορίες

Θέατρο Skrow: Αρχελάου 5 – Παγκράτι, τηλ.: 210 7235842 (ώρες κρατήσεων: 11:00 – 14:00 και 17:00 – 20:30). Διάρκεια παράστασης: 100 λεπτά. Τιμές εισιτηρίων: γενική είσοδος: 12 ευρώ, φοιτητικό & ανέργων: 8 ευρώ.