Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Η ερμηνεύτρια Σοφία Μάνου έσκυψε πάνω από ιστορικές δημιουργίες που αγαπήθηκαν με τη φωνή της σπουδαίας Σοφίας Βέμπο, παρουσιάζοντας με σύγχρονο ήχο και προσέγγιση, μερικά από τα πιο εμβληματικά της τραγούδια, στο άλμπουμ «Σοφία Βέμπο: η φωνή που νίκησε τον φασισμό».
Με αφορμή τη συμπλήρωση 80 ετών από το έπος του ’40 και 110 από τη γέννηση της Βέμπο, που με τη φωνή και τη φλόγα της έμεινε στην ιστορία ως «η τραγουδίστρια της νίκης», η Σοφία Μάνου ερμηνεύει μοναδικά, δώδεκα συγκλονιστικά τραγούδια της Βέμπο, που εμψύχωσαν την ελληνική ψυχή σε δύσκολες στιγμές, μεγάλης δοκιμασίας.
Σε μια εποχή που ο ελληνικός λαός δοκιμάζεται ξανά, το άλμπουμ προσφέρει μια μουσική ανάσα που έρχεται για να ζωντανέψει την υπερηφάνεια και το ηθικό των Ελλήνων και να τεθεί απέναντι σε κάθε είδους φασισμό απ’ όπου και αν προέρχεται αυτός.
Κλασικά τραγούδια, όπως τα «Βάζει ο Ντούτσε τη στολή του», «Παιδιά της Ελλάδος παιδιά», «Κάνε κουράγιο Ελλάδα μου», ενορχηστρωμένα με έμπνευση από τον Ντίνο Γεωργούντζο, με σύγχρονο ήχο όπου κυριαρχούν τα έγχορδα και οι παιδικές φωνές 350 μελών παιδικών χορωδιών, ακούγονται με έναν ολόφρεσκο τρόπο, λυρικό και επιβλητικό, που ταξιδεύει τον ακροατή.
Η Σοφία Μάνου τιμώντας την πρόσκληση του Ινστιτούτου Άγιος Μάξιμος ο Γραικός, ανταποκρίθηκε με σεβασμό στο μεγαλείο ερμηνείας της Σοφίας Βέμπο, δίνοντας ένα αποτέλεσμα υψηλής ποιότητας με διαχρονικό χαρακτήρα.
Οι 350 παιδικές φωνές που συμμετέχουν είναι από την Παιδική & Νεανική χορωδία του Δήμου Διονύσου, τη Χορωδία εκπαιδευτηρίων Ηλιάδη, το Νεανικό Φωνητικό σύνολο & τη Μικτή χορωδία Επτάχορδη Λύρα του Αγ. Ευθυμίου Κερατσινίου, τη Χορωδία του 1ου Δημ. Σχολείου Ωρωπού και Νέων Παλατίων και τη Χορωδία της Ελληνογαλλικής Σχολής Άγιος Ιωσήφ, «Choeur Du Coeur».
Με την ερμηνεύτρια Σοφία Μάνου είχαμε τη χαρά να μιλήσουμε.
Γιατί μας αφορούν τα τραγούδια της Σοφίας Βέμπο το 2020; Τι την κάνει σημερινή και επίκαιρη;
«Η Ελλάδα μας αυτή τη στιγμή δίνει μεγάλες μάχες και βάλλεται από πολλές πλευρές. Θεωρώ ότι υπάρχει μεγάλη συνάφεια των ανθρώπων στις μέρες μας με τους Έλληνες του ’40. Εκείνο που πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα είναι ο τρόπος αντιμετώπισης οποιασδήποτε κρίσης. Έχω συμβιώσει με ανθρώπους αρκετών εθνικοτήτων λόγω της ανατροφής μου στο εξωτερικό. Η παλικαριά και ο ηρωισμός των Ελλήνων διαχρονικά, είναι κάτι το αξιοθαύμαστο και εξαιρετικά δυσεύρετο. Πιστεύω βαθιά στους Έλληνες και εξοργίζομαι με όλους εκείνους, οι οποίοι τους επιρρίπτουν ευθύνες και τους κουνούν το δάχτυλο με θράσος.
Οι Έλληνες του ’40 ορθώσανε το ανάστημά τους και αντιμετώπισαν τον πόλεμο σαν μια γιορτή θα έλεγε κανείς, γι’ αυτό πρέπει να μας φωτίζει η στάση τους απέναντι σε ό,τι μας φοβίζει. Αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι πολύ μακριά από εμάς τους νέους Έλληνες -μιας και μιλάμε για τους συγγενείς μας, τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας. Τα τραγούδια και η φωνή της Σοφίας αντανακλούν την νοοτροπία και τη συμπεριφορά ενός υπερήφανου λαού, ο οποίος από ό,τι και αν περιβάλλεται, όσο οδυνηρό κι αν είναι αυτό, το αντιμετωπίζει με το χαμόγελο στα χείλη. Και πραγματικά, μέσα σε όλη αυτή την κατάσταση την οποία βιώνουμε όλοι, αντλούμε δύναμη ο ένας από τον άλλο».
Τι σας ώθησε να τραγουδήσετε τα τραγούδια της Βέμπο; Που νιώσατε συγγενής μαζί της;
«Αυτό το άλμπουμ είναι η έμπνευση ενός πολύ φωτισμένου ανθρώπου τον οποίο αγαπώ, θαυμάζω και σέβομαι βαθύτατα. Και παρόλη τη σκληρότητα με την οποία έχω μάθει να δουλεύω όλα αυτά τα χρόνια, υπάρχουν στιγμές στη σταδιοδρομία μου όπου τα πράγματα κυλούν από μόνα τους. Σε τέτοιες στιγμές αποφεύγω να παρεμβαίνω ή ακόμα και να αντιστέκομαι. Άλλωστε, η παρουσία μου στην ελληνική δισκογραφία, όλα αυτά τα χρόνια, αποτελείται από μουσικές στιγμές οι οποίες συνθέτουν την εικόνα της ζωής μου. Ένα ελληνόπουλο που μεγαλώνει στο εξωτερικό δεν μπορεί να μην αισθάνεται συγγενής με κάποιον ο οποίος λάτρεψε αυτήν την πανέμορφη πατρίδα τόσο. Και, ίσως, αυτή η κοινή αγάπη απέναντι σ’ οτιδήποτε ελληνικό να μας συνδέει βαθιά με τη Βέμπο. Όταν απομυθοποιεί κάνεις στη συνείδησή του το άγνωστο, τότε μαθαίνει να αγαπά πραγματικά τον εαυτό του. Ο λαός μας πρέπει να επανακτήσει την αυτοεκτίμησή του και να αποδεχτεί την τεράστια κληρονομιά που κρατά στα χέρια του».
Αν είχατε τη δυνατότητα να κάνετε ένα ντουέτο μαζί της, ποιο τραγούδι θα επιλέγατε;
«Θα ήταν πολύ σπουδαίο αν είχαμε έναν άνθρωπο σαν τη Βέμπο στο τραγούδι, σήμερα. Η πυγμή και η τόλμη της θα μπορούσαν θαυμάσια να αντιμετωπίσουν ακόμα και τις πιο σκοτεινές πτυχές του επαγγέλματός μας. Δεν θα επιλέγαμε κάποιο παλιό τραγούδι. Αυτή τη στιγμή, στον χώρο μας παρατηρείται μια μεγάλη αύξηση στη σύνθεση και τη στιχουργική, και αυτό είναι κάτι που είχε να συμβεί αρκετά χρόνια. Βλέπετε, οι δυσκολίες της ζωής είναι εκείνες που τροφοδοτούν τη σκέψη και την έμπνευση. Έχει λοιπόν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον η ηχογράφηση νέου υλικού, το οποίο θα δώσει φτερά στον κόσμο και θα τον βοηθήσει να περάσει μέσα από αυτή τη σκοτεινή περίοδο για τη χώρα μας με δύναμη και αισιοδοξία. Αν ζούσε, λοιπόν, η αείμνηστη Σοφία Βέμπο, αυτό θα επέλεγα για εμάς».
Πως θα χαρακτηρίζατε τη σημερινή εποχή, με τον φόβο και τους περιορισμούς λόγω πανδημίας;
«Εκείνο που με ανησυχεί ιδιαίτερα δεν είναι τόσο η αρρώστια, όσο η συμπεριφορά των ανθρώπων απέναντι σε αυτή. Ίσως η αξία της ζωής είναι κάτι υπερεκτιμημένο στις μέρες μας. Σίγουρα μας έχουν δημιουργήσει την εντύπωση πως είμαστε αιώνιοι και άτρωτοι -κάτι τέτοιο, λοιπόν, φέρνει τεράστια ανατροπή στις ψυχές μας. Είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να αναθεωρήσουμε την στάση μας απέναντι σε αγαθά τα οποία έχουν ανεκτίμητη αξία, όπως είναι η υγεία και η ελευθερία μας.
Ας μην ξεχνάμε και τις απειλές που δεχόμαστε από τη γείτονα χώρα.
Το σπουδαιότερο όλων είναι η ομόνοια και η αλληλεγγύη, την οποία πρέπει να επιδείξουμε σε αυτές τις δύσκολες στιγμές. Να προχωρήσουμε και να ξεπεράσουμε αυτές τις κρίσεις χωρίς διχόνοιες, απελευθερωμένοι από ταμπέλες, πολιτικές πεποιθήσεις και φαντάσματα του παρελθόντος. Είναι θλιβερό το ότι οι Έλληνες πρέπει να φτάνουμε πάντα στις πιο δύσκολες καταστάσεις για να μπορέσουμε να λειτουργήσουμε ενωμένοι. Είμαστε ικανότατοι σε αυτό όταν θέλουμε αρκεί να το κατανοήσουμε έγκαιρα».
Ποια είναι τα επόμενα σχέδια σας;
«Μετά την ολοκλήρωση των ηχογραφήσεων του άλμπουμ και την κυκλοφορία του, είχαμε προγραμματισμένες κάποιες συναυλίες στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη αλλά και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας. Δυστυχώς, η υγειονομική κρίση στη χώρα μας ανέτρεψε τα σχέδιά μας κι έτσι αναγκαστήκαμε να αναβάλουμε τις συναυλίες μας. Το σημαντικότερο όλων είναι η ασφάλεια και των συντελεστών αλλά και των θεατών. Πρώτα ο Θεός, με την επιστροφή μας στην κανονικότητα θα πραγματοποιήσουμε τις εν λόγω συναυλίες. Εγώ προσωπικά δεν παύω ποτέ ένα ερευνώ και να σχεδιάζω τα επόμενα βήματά μου και, ίσως, όλος αυτός ο πολύμηνος αγώνας στο τέλος θα δώσει νέους καρπούς και ευκαιρίες για νέα ξεκινήματα. Είμαι αισιόδοξη -βγαίνοντας απ’ όλο αυτό οι άνθρωποι θα αποκομίσουμε σίγουρα και θετικά στοιχεία».
Θα κάνετε ξανά ένα αντίστοιχο αφιέρωμα σε ερμηνευτή ή δημιουργό που αγαπάτε;
«Η ελληνική μουσική είναι σπουδαία και σίγουρα δεν φτάνει μια ολόκληρη ζωή για να ανακαλύψει κανείς όλους τους κρυμμένους θησαυρούς της. Είναι παράσημο για έναν τραγουδιστή ο αφιερωματικός δίσκος, ειδικά όταν αφορά ανθρώπους οι οποίοι απαρτίζουν αυτό το σημαντικό αγαθό που ονομάζεται “ελληνικό τραγούδι”. Βέβαια, πρέπει να παραδεχτώ πως υπάρχει ιδιαίτερη δυσκολία σε αυτού του είδους τα έργα, διότι καλείται κανείς να προετοιμάσει αρκετά τον εαυτό του ούτως ώστε να έρθει σε επαφή με τον εκλιπόντα καλλιτέχνη ιδίως όταν τους χωρίζουν τα χρόνια, οι εποχές και τα γεγονότα. Παρόλα αυτά, είναι μια διαδικασία η οποία δημιουργεί μια ραγδαία εξέλιξη τόσο στην ερμηνεία μας όσο και στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την τέχνη μας. Φυσικά και θα συμμετείχα σε ένα αντίστοιχο αφιέρωμα, άλλωστε το αίσθημα του ανικανοποίητου είναι η πρώτη προϋπόθεση για την πρόοδο».
