Το ιστορικό Γεφύρι της Πλάκας, το μνημείο των Τζουμέρκων που είχε καταστραφεί από την μανία της φύσης την 1η Φεβρουαρίου του 2015, ξαναχτίστηκε από πέτρα και λάσπη, με την ίδια, παλιά τεχνική των μαστόρων της πέτρας, όμως με πιο σύγχρονα υλικά, όπως για παράδειγμα τα κονιάματα. Πριν λίγες ημέρες μπήκε και ο τελευταίος θολίτης, η πέτρα δηλαδή που δένει τις δύο πλευρές του τόξου, της καμάρας, η οποία άρχισε να ξανακτίζεται παράλληλα και από τα δύο βάθρα.
Τα καλούπια στο γεφύρι θα συνεχίσουν να υπάρχουν μέχρι να δέσουν τα υλικά και η απομάκρυνση τους θα γίνει μετά από ένα μήνα, ώστε το κονίαμα να φτάσει σε κατάλληλη αντοχή.
Δεκάδες τεχνίτες, μαστόροι της πέτρας, «πελεκάνοι», με την επίβλεψη από δύο αρχιτεκτόνες – εργοταξιάρχες, τον Χρήστο Ηλιόπουλο και τον Αλέξανδρο Παπακωστόπουλο, δούλεψαν σκληρά και μεθοδικά.
Στο έργο βρέθηκαν δύο πρώην υπουργοί, η Όλγα Γεροβασίλη και ο Χρήστος Σπίρτζης με τον δήμαρχο Βορείων Τζουμέρκων, Γιάννη Σεντελέ. Σκοπός της επίσκεψης ήταν η επί τόπου ενημέρωση για την αναστήλωση του ιστορικού γεφυριού, μετά και την τοποθέτηση του κλειδόλιθου στην καμάρα του.
Η Όλγα Γεροβασίλη δήλωσε πως η αναστήλωση του Γεφυριού της Πλάκας έχει ιδιαίτερη σημασία και συμβολισμό. Ειδικότερα τόνισε: «Ήταν ένα στοίχημα που μπήκε την τρίτη ημέρα της κυβέρνησης. Το Γεφύρι έπεσε τότε. Ήρθαμε τότε εδώ, μαζί με τον Χρήστο Σπίρτζη, γιατί η περιοχή είχε καταστροφές από πλημμύρες και μας είχε συγκλονίσει η απογοήτευση των ανθρώπων, όταν έπεσε το Γεφύρι. Τότε μπήκε και το μεγάλο στοίχημα. Σήμερα κερδήθηκε».
Ωστόσο τόνισε, πως η αναστήλωση δεν ήταν αυτονόητη, γιατί απαιτούσε τεχνογνωσία, η οποία δεν είχε δοκιμαστεί σε άλλο γεφύρι. «Είναι η πρώτη φορά που γίνεται τέτοια αναστήλωση, όχι μόνο στην Ελλάδα, είναι παγκόσμιο πρότυπο» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, εξήρε την υποδειγματική συνεργασία συναρμόδιων φορέων και συνέχισε: «Η σημειολογία της περιοχής, είναι το ότι εδώ υπογράφηκε η Συμφωνία της Πλάκας μεταξύ των αντιστασιακών οργανώσεων, που συμβολίζει την εθνική ενότητα. Σε αυτό το γεγονός, έρχεται να προστεθεί η σύμπνοια πολλών φορέων, με διαφορετικές στοχεύσεις και πολιτικές αποχρώσεις, που όμως, με ψυχή και ομόθυμα, δούλεψαν για την αναστήλωση του γεφυριού».
Ο Χρήστος Σπίρτζης εξέφρασε την ικανοποίηση του, γιατί, όπως είπε, τότε «δώσαμε μια υπόσχεση και βάλαμε ένα στοίχημα. Να ξαναγίνει το Γεφύρι της Πλάκας».
Ο πρώην υπουργός εξέφρασε την συγκίνηση του και στάθηκε ειδικά στον συμβολισμό του έργου και στην συνεργασία των φορέων. «Είναι μεγάλη στιγμή, να ξαναβλέπουμε το Γεφύρι της Πλάκας όρθιο όπως ήταν, να έχει κατασκευαστεί με την ίδια τεχνική που κατασκευάστηκε πριν από πολλά χρόνια. Ο συμβολισμός είναι ιδιαίτερος, τόσο για την συνεργασία πολλών φορέων που ξεπέρασαν και αντιθέσεις και διαφωνίες, αλλά είναι συμβολικό για μας για την ιστορία του τόπου. Ήταν την επομένη ανάληψης της διακυβέρνησης. Και ως συμβολισμό, θα έλεγα βρήκαμε μια χώρα που ήταν πραγματικά κατεδαφισμένη και μια κοινωνία επίσης. Και 4 χρόνια μετά παραδώσαμε μια χώρα που ήταν σε άλλη εποχή, δεν είχε ούτε τα φορτία, ούτε τις αντιθέσεις του 2015 και μια κοινωνία που είχε σταθεί στα πόδια της. Το ίδιο ακριβώς με το γεφύρι που είναι σχεδόν έτοιμο σήμερα».
Η ιστορία του θρυλικού Γεφυριού
Το μονότοξο Γεφύρι της Πλάκας ήταν το μεγαλύτερο των Βαλκανίων, με άνοιγμα τόξου 40,20 μέτρα και ύψος, στο κέντρο, 21 μέτρα. Γεφύρι με ιστορικό φορτίο, καθώς εκεί λειτούργησε το τελωνείο από την ελεύθερη Ελλάδα στην σκλαβωμένη Ήπειρο. Σύμβολο ενότητας και ομοψυχίας των αντιστασιακών δυνάμεων, καθώς εκεί, στις 29 Φεβρουαρίου του 1944, υπογράφηκε η συμφωνία της Πλάκας-Μυρόφιλλου για την κοινή δράση κατά των Γερμανών κατακτητών της χώρας.
Κτίστηκε από μαστόρους και πελεκάνους της πέτρας από την Πυρσόγιαννη. Όταν τελείωσε το Γεφύρι και έγιναν τα εγκαίνια, έπεσε η καμάρα και μετά από λίγο καιρό οι Τζουμερκιώτες έφεραν τον αρχιμάστορα Μπέγκα από την Πράμαντα και το έργο ξανακτίστηκε το 1866. Μάλιστα, όπως μεταφέρεται από γενιά σε γενιά, χρησιμοποιήθηκαν χιλιάδες αυγά από την περιοχή και μαζί με ασβέστη «έγινε πορσελάνη, η συνδετική ουσία της πέτρας».
Το Γεφύρι, δρόμος εμπορίου, ένωνε τα Τζουμέρκα με την υπόλοιπη Ήπειρο και τη Θεσσαλία. Η καμάρα του δέχτηκε τις βόμβες των γερμανικών αεροπλάνων, όμως άντεξε με μικρές φθορές στη δεξιά του πλευρά. Οι Ραφτανίτες το επισκεύασαν με τσιμέντο το 1943 και η γέφυρα έκτοτε λειτουργούσε χωρίς προβλήματα. Κάθε χρόνο, τα Θεοφάνεια, στο Γεφύρι της Πλάκας, οι Τζουμερκιώτες κάνουν την βάπτιση του Σταυρού.
