H Xάρτα του Ρήγα σε πιστή κεντητική απόδοση -ένα έργο του Λυκείου των Ελληνίδων Βόλου, που φιλοξενείται εδώ και ενάμιση μήνα σε περίοπτη θέση στο Αθανασάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου υπό την Αιγίδα της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» παρουσιάζεται στην φετινή 85η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, ύστερα από πρόταση φορέων του Υπουργείου Πολιτισμού και Ανάπτυξης.
Υπενθυμίζεται ότι το πρωτότυπο αυτό έργο, που αφορά στην πιστή κεντητική απόδοση της «Χάρτας της Ελλάδος», που εξέδωσε στη Βιέννη ο Ρήγας Βελεστινλής (Βελεστίνο 1757-Βελιγράδι 1798), σχεδιάστηκε και φιλοτεχνήθηκε με την ευκαιρία του εορτασμού των διακοσίων χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 και πρόσφατα (21 Ιουλίου) έγινε η πρώτη ανοικτή παρουσίασή του σε ειδική εκδήλωση που οργάνωσαν η Εφορεία Αρχαιοτήτων Μαγνησίας και το Λύκειο των Ελληνίδων Βόλου στο Αθανασάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου, όπου και εκτίθεται. Μια επετειακή δράση, η οποία υποστηρίζεται από την Επιτροπή «Ελλάδα 2021» και είναι ενταγμένη στο πρόγραμμα εθνικού εορτασμού.
Η υλοποίηση της πρωτοβουλίας αυτής του Λυκείου των Ελληνίδων Βόλου, φιλοτεχνήθηκε δια μέσου του τμήματος κεντητικής των εργαστηρίων παραδοσιακών τεχνών (υφαντική, κεντητική, πλεκτική, κοπτική-ραπτική), που το υπεραιωνόβιο σωματείο έχει ανασυστήσει τα τελευταία χρόνια και λειτουργεί με επιτυχία. Η Χάρτα αποτελεί ένα πρωτοφανές -για την εποχή- εκδοτικό εγχείρημα και ένα μεγαλόπνοο έργο που αντανακλά την έκταση αλλά και την ακτινοβολία του αρχαίου και του νεότερου ελληνισμού, άρρηκτα συνδεδεμένη με τη μεγάλη επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, που τιμούμε φέτος. Το μεγάλο αυτό έργο της χειροτεχνίας, απαρτίζεται από 12 φύλλα, τα οποία κεντήθηκαν από ισάριθμες κεντήστρες με παραδοσιακές βελονιές, που κρίθηκαν προσφορότερες για την απόδοση των λεπτομερειών. Η Χάρτα καταγράφει την προσδοκία για την Επανάσταση. Απαρτίζεται από άπειρα σύμβολα. Απεικονίζει τον ελλαδικό χώρο και τη βαλκανική χερσόνησο, νότια του Δούναβη. Περιλαμβάνει επιπεδογραφίες αρχαίων πόλεων, όπως την Κωνσταντινουπόλεως με τη συμβολική παράσταση του λιονταριού, της Φεράς «νυν λεγομένης Βελεστίνος», της Σπάρτης κ.ά. Επίσης, μεσαιωνικά νομίσματα συνοδευόμενα από σχόλια για την προέλευσή τους, αρχαία τοπωνύμια, μυθολογικές και συμβολικές παραστάσεις, μια κάτοψη αρχαίου θεάτρου, κατάλογο σοφών και ηγεμόνων της εποχής και πολλά άλλα ενδιαφέροντα. Πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά έργα του Nεοελληνικού Διαφωτισμού και σημείο αναφοράς όχι μόνο για την ιστορία της ελληνικής χαρτογραφίας αλλά και για τη διαμόρφωση των ιδεών που ενέπνευσαν την Επανάσταση της Εθνεγερσίας.
Μετά το τέλος της έκθεσής της στη ΔΕΘ Θεσσαλονίκης, η Χάρτα θα επιστρέψει στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βόλου, όπου και θα παραμείνει έως τις 7 Νοεμβρίου 2021 (αίθουσα 8), ενώ θα είναι επισκέψιμη καθημερινά κατά τις ώρες λειτουργίας του Μουσείου: Δευτέρα έως και Κυριακή (εκτός Τρίτης) από 08.30-15.30.
Οι κεντήστρες της Χάρτας: Γεωργία Ασπροπούλου, Σοφία Γκόρια, Άσπα Εγγλέζου, Άννα Νιπεριώτου, Στέλλα Μπακάλη, Μαρία Μούχα, Βιργινία Παλιούρα, Ράνια Παπακωνσταντίνου, Λεωνίτσα Παρίση, Μαρία Τζιαφέτα, Αριστέα Τζιώρτζιου, Βασιλική Τράκη. Εποπτεία-σύνθεση χειροτεχνήματος: Ρ. Παπακωνσταντίνου-εκπαιδεύτρια τμήματος κεντητικής των Παραδοσιακών Εργαστηρίων του Λ.Ε.Β. Επιμέλεια διεκπεραίωσης χειροτεχνήματος: Κατερίνα Δουλκέρογλου, έφορος Οικοτεχνίας (Υφαντικής-Χειροτεχνίας) του Λ.Ε.Β. Συνέφοροι Οικοτεχνίας: Τέση Άνθη, Ελένη Τόπα. Σύμβουλοι επί εικαστικών-θεμάτων χειροτεχνίας: Kατερίνα Σαμαρά, Ιωάννα Τερλίδου, Νίκος Ποδιάς, Αλίκη Πλατανιά. Mετάφραση στα αγγλικά: Κίρκη Παπαδήμα.