Το πρώτο μυθιστόρημα της Άλκης Ζέη, το θρυλικό «Καπλάνι της βιτρίνας», ένα έργο – σταθμός για την ελληνική παιδική λογοτεχνία, που θεωρείται ένα από τα κλασικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας για παιδιά και εφήβους, με συνεχείς επανεκδόσεις από το 1963 και πολλές μεταφράσεις και διακρίσεις στο εξωτερικό, μεταφέρθηκε στη θεατρική σκηνή, κερδίζοντας τις καρδιές θεατών και κριτικών.
Διασκευασμένο για το θέατρο από τη θεατρολόγο, ηθοποιό και σκηνοθέτιδα Ανδρομάχη Χρυσομάλη, η οποία υπογράφει και τη σκηνοθεσία, το έργο, μετά τις sold out παραστάσεις στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, επιστρέφει για λίγες μόνο παραστάσεις στο θέατρο Αβάκιο, από τις 13 Νοεμβρίου (στις 15:00), κάθε Κυριακή, στις 12 το μεσημέρι, και στις 10 το πρωί για σχολεία.
Τι θα γίνει, όταν ανοίξει το μαύρο του μάτι;
«Κατακαλόκαιρο του 1936, στη Σάμο. Η Μέλια και η Μυρτώ απολαμβάνουν το παιχνίδι και τη θάλασσα με τους φίλους τους από το Λαμαγάρι, μαζί με τον αγαπημένο τους ξάδελφο, Νίκο, φοιτητή στην Αθήνα, που τους διηγείται τις πιο συναρπαστικές ιστορίες για το καπλάνι, τον βαλσαμωμένο τίγρη, που τη μια μέρα έχει ανοιχτό το γαλάζιο του μάτι και την άλλη το μαύρο… Τι θα συμβεί, όμως, όταν το καπλάνι ανοίξει για τα καλά το μαύρο του μάτι; Που έχει κρυφτεί ο ξάδελφος τους; Τι παιχνίδι σκαρφίστηκε πάλι;».
Η χαρισματική γραφή της Άλκης Ζέη, μέσα από τη θεατρική διασκευή της Ανδρομάχης Χρυσομάλη, αποτυπώνει με τρόπο μοναδικό τις ανατροπές που συμβαίνουν στις ζωές των παιδιών και των μεγάλων με τη δικτατορία του Μεταξά, όπου πραγματικότητα και παιχνίδι «συνωμοτούν», για να κρατήσουν καλά κρυμμένο το μυστικό. Η παιδική αφέλεια και αθωότητα, η συγκίνηση και το χιούμορ πρωταγωνιστούν, για να μας πουν ξανά ότι η φιλία, η ανθρωπιά και η δημοκρατία είναι αξίες ανεκτίμητες.
Στο «σκηνικό» των παιδικών της χρόνων
Έχοντας συμπληρώσει 52 χρόνια από τότε που πρωτοκυκλοφόρησε, το εμβληματικό έργο της Άλκης Ζέη παρουσιάζεται σε μία προσεγμένη, άρτια καλλιτεχνικά και αισθητικά παράσταση, αντάξια του κλασικού πλέον μυθιστορήματος, με 11 καταξιωμένους και ταλαντούχους ηθοποιούς και συντελεστές, με προβολές 3D και video art, σε ένα ονειρικό σκηνικό, που θα μεταφέρει μικρούς και μεγάλους στο Λαμαγάρι, στο «σκηνικό» των παιδικών χρόνων της συγγραφέα, και, κυρίως, στα συναισθήματα, την ψυχή και την αθωότητα των δυο μικρών κοριτσιών, της Μέλιας και της Μυρτώς, χαρτογραφώντας το καλοκαίρι του 1936.
Η Άλκη Ζέη έχει δηλώσει για το ανέβασμα της παράστασης: «Είμαι πολύ συγκινημένη, που θα δω το “Καπλάνι της βιτρίνας” να ζωντανεύει πάνω στη σκηνή. Είναι σαν να ξαναζώ τα παιδικά μου χρόνια. Τα παιδιά μου και τα εγγόνια μου ανυπομονούν να με δουν μικρό κοριτσάκι. Οι ηθοποιοί και η υπεύθυνη όλης της παράστασης, Ανδρομάχη Χρυσομάλη, έχουν αγαπήσει από μικρά παιδιά το βιβλίο, κι έτσι, με χαρά, τους το εμπιστεύτηκα».
«Ένα δύσκολο και τολμηρό εγχείρημα»
Η Ανδρομάχη Χρυσομάλη, μιλώντας μας για τη διασκευή του σπουδαίου αυτού έργου, μας έχει πει: «Ήταν το αγαπημένο μου βιβλίο ως παιδί, όπως και πολλών άλλων. Το πραγματικό, όμως, κίνητρο, που με ώθησε στη διασκευή και τη σκηνοθεσία του συγκεκριμένου έργου, ήταν οι αξίες, τα ιδανικά, η ανθρωπιά και η γλυκιά νοσταλγία που αποπνέει. Στοιχεία μιας άλλης εποχής, τα οποία έχουν εκλείψει στις μέρες μας, και πρέπει να ανασύρουμε και να επαναφέρουμε.
Η θεατρική απόδοση του μυθιστορήματος ήταν ένα δύσκολο και τολμηρό εγχείρημα, δεδομένου ότι το έργο έχει πολλούς σκηνικούς χαρακτήρες και χώρους, που πρέπει να συμπυκνωθούν σε μια θεατρική σκηνή μέσα σε δύο ώρες. Η δυσκολία του, επίσης, έγκειται στο γεγονός ότι τα μηνύματα και τα νοήματα του έργου είναι πολύ σημαντικά και πρέπει να γίνουν αντιληπτά από τα παιδιά, χωρίς τις απαραίτητες επεξηγήσεις και αναλύσεις που υπάρχουν στο μυθιστόρημα».
Ταυτότητα παράστασης
Θεατρική διασκευή – σκηνοθεσία – στίχοι τραγουδιού: Ανδρομάχη Χρυσομάλη, σκηνικά – κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ, μουσική: Μιχάλης Αβραμίδης, προβολές 3D και video art: Σπύρος Ρασιδάκης – Αλέξανδρος Τσερέπας, φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη, επιμέλεια κίνησης: Κική Μπάκα, φωτογραφίες παράστασης: Νίκος Μανδαράκας – Χρίστος Σιμάτος, μακιγιάζ: Εύη Ζαφειροπούλου, βοηθός σκηνοθέτη: Α΄: Θοδωρής Ντουρντουρέκας, Β΄: Ελεάννα Φινοκαλιώτη, κατασκευή σκηνικών: Παναγιώτης Λαζαρίδης – Βασίλης Σακκής, παραγωγή: ΜΕΘΕΞΙΣ 2010. Παίζουν: Γιάννης Καρατζογιάννης, Χριστίνα Θεοδωροπούλου, Δημήτρης Μαύρος, Βίκυ Μαραγκάκη, Μαρία Κοκκινίδου, Τζένη Παρασκευαΐδου, Φοίβος Παπακαλούσης, Χριστίνα Πάγκαλη, Πανάγος Ιωακείμ, Ελεάννα Φινοκαλιώτη, Γιώργος Βουβάκης.
Πληροφορίες
Θέατρο Αβάκιο: Ιερά Οδός 7 – 11, Αθήνα, τηλ. πληροφοριών και κρατήσεων: 210 5325563 και 6977 063881. Διάρκεια παράστασης: 2 ώρες (με διάλειμμα). Τιμές εισιτηρίων: ενήλικες: 12 ευρώ, παιδικό: 10 ευρώ, ομαδικό: 8 ευρώ.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
