Το νέο έργο «Ask Ada» του διακεκριμένου συνθέτη Γιάννη Κυριακίδη θα παρουσιαστεί αποκλειστικά δωρεάν στην GNO TV, από τις 11 Σεπτεμβρίου έως τις 31 Δεκεμβρίου, στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Πρόκειται για μια καινοτόμο σύνθεση μουσικού θεάτρου για φωνή, μουσικό σύνολο και πολυμέσα, βασισμένη στη ζωή και το έργο της πρωτοπόρου της πληροφορικής Άντας Λάβλεϊς, κόρης του Λόρδου Μπάιρον, η οποία θεωρείται πως δημιούργησε τον πρώτο αλγόριθμο για υπολογιστή, το 1843.
Στηριγμένος στα ιστορικά τεκμήρια για τη ζωή και το έργο της Άντας Λάβλεϊς, αλλά και στις όψιμες επιστολές και τα ποιήματα ενός μετανιωμένου Μπάιρον για την εγκαταλελειμμένη του κόρη, ο πολυγραφότατος Γιάννης Κυριακίδης, που ζει και δημιουργεί στην Ολλανδία, δίνει φωνή σε τούτη τη μοναδική ιστορική μορφή (με την εξίσου γραφική, «βυρωνική» βιογραφία), σε ένα έργο πολυμεσικού μουσικού θεάτρου που αξιοποιεί και αναδεικνύει τις συνέπειες της προδρομικής επιστημονικής της έρευνας.
Ο συνθέτης Γιάννης Κυριακίδης αναφέρει για το έργο: «Στην περιβόητη έβδομη σημείωση (Note G) μιας ανακοίνωσης σχετικής με την αναλυτική μηχανή του Τσαρλς Μπάμπατζ (1843), η Άντα Λάβλεϊς, δημιουργός του πρώτου αλγορίθμου για υπολογιστή, γράφει: “Η αναλυτική μηχανή θα μπορούσε να έχει επίδραση και σε άλλα πράγματα εκτός από τους αριθμούς”.
Μ’ αυτό της το όραμα, η Άντα προβλέπει την εποχή της τεχνητής νοημοσύνης και την επίδρασή της στις ζωές μας, πάνω από ενάμιση αιώνα πριν την άφιξή της. Ως ερασιτέχνις μουσικός (έπαιζε άρπα), κατάλαβε πως ακόμη και η μουσική θα μπορούσε να παραχθεί από έναν αλγόριθμο που θα βασιζόταν σε ορισμένους κανόνες.
Όταν μου ζητήθηκε να γράψω ένα νέο έργο βασισμένο στην Άντα Λάβλεϊς, η πρώτη μου σκέψη ήταν τι είδους σύνθεση θα μπορούσε να έχει φανταστεί η ίδια πως ήταν δυνατό να συντεθεί με βάση αυτούς τους αλγορίθμους. Κοιτάζοντας τον αυθεντικό αλγόριθμο, το πρώτο πράγμα που μου έκανε εντύπωση ήταν πόσο σύγχρονος φαινόταν: διαδικασίες, μεταβλητές και βρόχοι που βρίσκουμε στον σύγχρονο προγραμματισμό βρίσκονταν ήδη σ’ αυτόν τον πρώτο αλγόριθμο, ένα πρόγραμμα που η Άντα δημιούργησε ώστε να υπολογίζει τους λεγόμενους αριθμούς Μπερνούλλι, μια πολύπλοκη μαθηματική διαδικασία.
Προσπάθησα να κατασκευάσω τον δικό μου αλγόριθμο, βασισμένο στην παραγωγή μιας παρόμοιας σειράς αριθμών. Θέλησα να δημιουργήσω έναν ηχητικό κόσμο με μηχανικά χαρακτηριστικά, ταυτόχρονα όμως μέσα σε έναν συνεκτικό αρμονικό κόσμο όχι πολύ μακριά από την τονική γλώσσα της Ευρώπης των μέσων του 19ου αιώνα. Θέλησα να χρησιμοποιήσω αυτή τη δομή στην παρουσίαση των κομματιών της ζωής της, μια δραματουργία που ταλαντεύεται ανάμεσα σε διαφορετικές όψεις της ζωής και των γραπτών της –την αυτοβιογραφική και την επιστημονική– και την παρακαταθήκη της».
Το «Ask Ada», σε λιμπρέτο Τεοντορά Ντελαβώ, μουσική διεύθυνση Γκρέγκορυ Σαρέτ και οπτικό υλικό Νταριέν Μπρίτο, θα είναι διαθέσιμο δωρεάν στο nationalopera.gr/GNOTV, με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους. Το έργο αποτελεί ανάθεση της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ στον Γιάννη Κυριακίδη και εντάσσεται στον θεματικό κύκλο «Ωδές στον Βύρωνα», ο οποίος αποδίδει φόρο τιμής στον εμβληματικό ρομαντικό ποιητή και φιλέλληνα Λόρδο Μπάιρον. Τον κύκλο επιμελείται ο συνθέτης Αλέξανδρος Μούζας.
Συντελεστές
Λιμπρέτο: Τεοντορά Ντελαβώ, μουσική διεύθυνση: Γκρέγκορυ Σαρέτ, οπτικό υλικό – προγραμματισμός: Νταριέν Μπρίτο, σχεδιασμός κοστουμιού: Μπράιαν Nτε Καρβάγιο, σχεδιασμός φωτισμών: Μελίνα Μάσχα, φωνή: Μιχαέλα Ρήνερ.
Μουσικοί: Κώστας Σερεμέτης (κρουστά), Ευαγγελία Κιοσόγλου (άρπα), Απόστολος Παληός (πιάνο), Διονύσης Βερβιτσιώτης (βιολί), Γιάννης Αθανασόπουλος (βιόλα), Αλέξανδρος Μποτίνης (βιολοντσέλο).
