Εννιά υποψηφιότητες για Όσκαρ, τρεις Χρυσές Σφαίρες, ένα δοκιμασμένο ντουέτο, απίστευτα τοπία και φωτογραφία και μια ιδιοφυής προσέγγιση σε ένα θέμα με τόνους που κυμαίνονται από το κωμικό και το παράλογο μέχρι το βίαιο και το επώδυνο.
Ο λόγος για την ταινία «Τα Πνεύματα του Ινισέριν» του Μάρτιν Μακ Ντόνα, με τους Κόλιν Φάρελ και Μπρένταν Γκλίσον, που κυκλοφορεί στις κινηματογραφικές αίθουσες την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου.
Η ταινία διαδραματίζεται σε ένα νησί στα ανοιχτά της δυτικής ακτής της Ιρλανδίας το 1923, προς το τέλος του εμφυλίου πολέμου που έβαλε φίλους και αδέρφια να πολεμούν ο ένας απέναντι στον άλλο. Όμως η ταινία εστιάζει σε ένα άλλο είδος σύγκρουσης, που φαίνεται να είναι πιο δύσκολο να επιλυθεί: οι εχθροπραξίες σε μάχες μεταξύ φίλων, συντρόφων και μελών της οικογένειας.
Ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί τα νησιά Άκιλ και Έραν για να στήσει το σκηνικό της ιστορίας του για δύο φίλους που έρχονται αντιμέτωποι με την αλλαγή όταν χωρίς προειδοποίηση ο Colm (Μπρένταν Γκλίσον) αποφασίζει ότι η φιλία του με τον γείτονά του Pádraic (Κόλιν Φάρελ) έχει τελειώσει. Η ξαφνική του απόφαση να τερματίσει την φιλία τους, όπως εξηγεί ο ίδιος, υπαγορεύεται από την ανάγκη του να επικεντρωθεί στο βιολί του και στη σύνθεση μουσικής, αντί να σπαταλάει ό,τι έχει απομείνει από τη ζωή του σε θλιβερές συζητήσεις σε παμπ.
Παρατηρώντας τον ήρωα που υποδύεται ο Κόλιν Φάρελ, ο οποίος δέχεται την απόρριψη του φίλου του, ο καθηγητής Δραματικών Σπουδών στο University College του Δουβλίνου Eamonn Jordan, σχολιάζει πως πρόκειται για ένα χαρακτήρα διαφορετικό από αυτούς που συχνάζουν στο κινηματογραφικό σύμπαν του Μάρτιν Μακ Ντόνα. Οι ήρωές του είναι συχνά εγωκεντρικοί και απολαμβάνουν τα βάσανα των άλλων. Ο Pádraic δεν ακολουθεί το μοτίβο καθώς είναι ένας φιλήσυχος άνθρωπος, καθόλου δυναμικός, βαρετός και πολύ φιλικός. Γι’ αυτό και γίνεται ακόμη πιο επιτακτική η κάθοδός του στο χάος της εκδίκησης, με τον σκηνοθέτη να διερευνά ακριβώς αυτό, πώς ένας άνθρωπος μετακινείται από την ευπρέπεια στην τάση για καταστροφή.
Άλλωστε στον Μακ Ντόνα αρέσουν, συνεχίζει ο καθηγητής, οι τοξικές σχέσεις, οι παραβατικοί χαρακτήρες και οι ηθικά περίπλοκες καταστάσεις.
«Η αγωνία και η αίσθηση του ακατανόητου που βασανίζει τον Pádraic σχετικά με την απόρριψη του Colm επιτρέπει στον σκηνοθέτη να εξερευνήσει όχι μόνο τη θλίψη που βιώνουν οι ενήλικες όταν απομακρύνονται από κάποιο φίλο τους, αλλά και την κατάρρευση της παιδικής φιλίας ή των οικογενειακών δεσμών. Ένα μέλλον χωρίς αγαπημένο πρόσωπο είναι συχνά απρόβλεπτο και μοιάζει δυσβάσταχτο», αναφέρει προσθέτοντας ότι στην ταινία η πλοκή διογκώνεται για να αποκτήσει την εμβέλεια ενός παραμυθιού που αναδεικνύει το μακάβριο και την ροπή προς την αυτοκαταστροφή.
Όσο όμως προχωράει η ιστορία, με τον Pádraic να αντιμετωπίζει δραματικές εξελίξεις, η ταινία ανατρέχει σε μια γνωστή περιοχή του σκηνοθέτη σχετικά με την ευθραυστότητα της δικαιοσύνης: ο Pádraic δεν βλέπει άλλη λύση από το να πάρει την δικαιοσύνη στα χέρια του.
Αυτό επαναλαμβάνεται σε πολλά από τα έργα και τις ταινίες του Μακ Ντόνα με τους χαρακτήρες του να καταλήγουν στην λύση της εκδίκησης, εκπλήσσοντας τους εαυτούς τους με το πόσο μακριά μπορούν να φτάσουν, σχολιάζει ο καθηγητής σημειώνοντας ότι υπό το βάρος αυτής της τραγικοκωμικής ανάγκης για εκδίκηση, γίνεται ασήμαντος ο κίνδυνος στον οποίο υποβάλλεται ο ίδιος ο ήρωας.
«Ο πόνος και η δικαιοσύνη παρουσιάζονται στα Πνεύματα του Ινισέριν χωρίς την ειρωνεία με την οποία συνδέεται γενικά το έργο του», συνεχίζει για να καταλήξει πως όσο προχωράει η ιστορία και ο Pádraic καθοδηγείται από μια φρενήρη ανάγκη για εκδίκηση και έπειτα καταστροφή, τόσο καταρρέουν τα όρια μεταξύ θύτη και θύματος, αθώου και ένοχου.
«Η τιμωρία δεν αρμόζει πλέον στο αδίκημα, αλλά έχει ανεξάρτητα τη δική της ζοφερή δικαιοσύνη», και στο τέλος η εκδίκηση είναι απλά το διεστραμμένο μέτρο της νέας ανθεκτικότητας του Pádraic.
Με πληροφορίες από The Conversation
