Οι οδηγίες για το στιφάδο αρνιού διαβάζονται περισσότερο σαν λίστα των συστατικών παρά σαν συνταγή: «Χρειάζεστε κρέας. Ετοιμάζετε νερό. Προσθέτετε αλατισμένο αλάτι, αποξηραμένα κέικ κριθαριού, κρεμμύδι, περσική καρύδα και γάλα. Μπορείτε να να προσθέσετε πράσο και σκόρδο». Αλλά είναι αδύνατο να ζητήσετε από τον σεφ να αποκαλύψει τα κομμάτια που λείπουν: Ο συγγραφέας αυτής της συνταγής έχει πεθάνει εδώ και… 4.000 χρόνια.
Μια ομάδα διεθνών επιστημόνων με γνώσεις στη μαγειρική ιστορία και τη σφηνοειδή γραφή, αναδημιούργησε πιάτα από τις παλαιότερες γνωστές συνταγές του κόσμου, σε ένα είδος γαστρονομικής αρχαιολογίας βγαλμένο από πέτρινες πλάκες της βαβυλωνιακής συλλογής του πανεπιστημίου Yale.
«Είναι σαν να προσπαθείς να ανακατασκευάσεις ένα τραγούδι. Μία μόνο νότα μπορεί να κάνει όλη τη διαφορά», δήλωσε ο Γκόικο Μπαρτζαμόβιτς, εμπειρογνώμονας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ σε ό,τι αφορά την ιστορία των Ασσύριων, σύμφωνα με το BBC.
Τρεις από τις πλάκες της συλλογής του Yale χρονολογούνται γύρω στο 1730 π.Χ. και μία τέταρτη περίπου 1.000 χρόνια αργότερα.
Όλες οι πλάκες προέρχονται από την περιοχή της Μεσοποταμίας, η οποία περιλαμβάνει τη Βαβυλώνα και την Ασσυρία.
Η πιο άθικτη από τις πλάκες αποτελεί περισσότερο κατάλογο συστατικών για 25 συνταγές σούπας και ζωμών. Άλλες δύο πλάκες περιέχουν επιπλέον 10 συνταγές με περισσότερο βάθος στις οδηγίες μαγειρέματος και τις προτάσεις παρουσίασης, ωστόσο αυτές είναι σπασμένες και συνεπώς όχι τόσο ευανάγνωστες.
Η πρόκληση των ερευνητών ήταν να «σκαλίσουν» την ιστορία διατηρώντας ταυτόχρονα την αυθεντικότητα των συνταγών, εν μέσω των περιορισμών των σύγχρονων συστατικών.
«Δεν είναι πολύ αναλυτικές συνταγές – ίσως τεσσάρων γραμμών – γι ‘αυτό κάνεις πολλές υποθέσεις», δήλωσε η Πία Σορενσεν, χημικός τροφίμων του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, με τον ερευνητή Χουράδο Γκονζάλες να παρατηρεί πως η διαδικασία παρασκευής φαγητού, από την οπτική γωνιά της επιστήμης, παραμένει η ίδια όπως και πριν από 4.000 χρόνια.
Αυτό που αποκάλυψαν οι ερευνητές δείχνει, εν μέρει, την εξέλιξη στη διαχείριση του βραστού αρνιού, το οποίο εξακολουθεί να θεωρείται δημοφιλές στο Ιράκ.
Δύο από τις συνταγές αφορούν το Pashrutum, μια σούπα που θεωρείται ιδανική για κάποιον που πάσχει από κρυολόγημα, καθώς και ο ζωμός κρέατος των Ελαμιτών, τον οποίο οι ερευνητές παρομοιάζουν με πιάτα όπως το χούμους που πέρασε τα σύνορα της «γενέτειράς» του και προσαρμόστηκε σε νέους ουρανίσκους.
Ένα άλλο πιάτο μοιάζει με κοτόπιτα με μπεσαμέλ Βαβυλώνας, ενώ το στιφάδο αρνιού ή me-e puhadi συνοδεύεται από κριθαράκι και το Tuh’u περιέχει παντζάρια και μοιάζει να συνδυάζει το μπορς, μια σούπα λαχανικών διαδεδομένη σε χώρες της βορειοανατολικής Ευρώπης, με μια συνταγή Εβραίων Ιρακινών για κεφτεδάκια με παντζάρια .
Με πληροφορίες από BBC
