Από την έντυπη έκδοση
Της Λέττας Καλαμαρά
[email protected]
Στο δίπολο του εξαγωγικού προσανατολισμού και των επενδύσεων σε έρευνα, ανάπτυξη, απόκτηση νέων κοιτασμάτων -ειδικά κοιτασμάτων λευκού μαρμάρου- βασίζεται η πάγια πολιτική των μεγαλύτερων επιχειρήσεων του κλάδου εξόρυξης μαρμάρων, όπως τονίζουν οι ειδικοί του χώρου.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται και οι πρόσφατες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες της Μάρμαρα Παυλίδης με την εξαγορά της ολλανδικής εταιρείας Stone Works Coopertief, η οποία κατέχει το 88,4% της Mermeren στο Prilep των Σκοπίων, αλλά και η απόκτηση των περιουσιακών στοιχείων στα οποία περιλαμβάνονται και κοιτάσματα λευκού μαρμάρου από τη Νordia Energy (Λατομεία Διονύσου-Πεντέλης). Το 2016 οι εξαγωγές μαρμάρων βρέθηκαν στο υψηλότερο ιστορικά επίπεδο, με το 74% των εξαγωγών να έχει προορισμό την Κίνα. Ευκαιρία περαιτέρω ανάπτυξης για τον κλάδο, όπως τονίζουν οι άνθρωποι του χώρου, αποτελεί το άνοιγμα σε νέες αγορές-στόχους, αλλά και οι εξαγωγές κατεργασμένων μαρμάρων.
Σύμφωνα με μελέτη της Infobank Hellastat, αναφορικά με το εξαγωγικό εμπόριο κατεργασμένων και μη μαρμάρων κατέγραψε συνολικά σε όρους αξίας το 2016 περαιτέρω αύξηση 14%, φτάνοντας στο υψηλότερο ιστορικά επίπεδο, στα 300 εκατ. ευρώ. Την τελευταία πενταετία η αξία των εξαγωγών εμφάνισε σωρευτική άνοδο 32%, ενισχύοντας τα έσοδα των εταιρειών του κλάδου.
Η Κίνα αποτελεί τον κυριότερο εξαγωγικό προορισμό, απορροφώντας το 2016 το 74% του συνόλου των εξαγωγών ογκομαρμάρων και πλακών σε όγκο και το 80% σε αξία. Οι εξαγωγές μαρμάρων της Ελλάδας στην εν λόγω χώρα ανήλθαν σε περίπου 439.000 τόνους, ποσότητα αυξημένη κατά 17,5% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, παρά τη μείωση των εισαγωγών και την επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας.
Σε αξία εξαγωγών το μέγεθος ήταν αυξημένο κατά 29,5% έναντι του 2015. Σημειώνεται ότι το σύνολο σχεδόν των εξαγωγών στην Κίνα αφορά ακατέργαστους όγκους μαρμάρου, καθώς οι δασμοί για τα κατεργασμένα προϊόντα είναι αρκετά υψηλοί. Το γεγονός αυτό συνεπάγεται χαμηλότερη προστιθέμενη αξία για τον εγχώριο κλάδο, αλλά και απώλειες σε δημόσια έσοδα, καθώς οι δασμοί για ακατέργαστα εξαγόμενα προϊόντα είναι μικρότεροι.
Κρίσιμος παράγοντας, όμως, για τη βελτίωση της απόδοσης των εξαγωγών στον κλάδο αποτελούν οι αγορές-στόχοι, καθώς και ο τύπος των προϊόντων που εξάγονται. Μέχρι στιγμής η Κίνα μονοπωλεί σχεδόν τις εξαγωγές των ελληνικών μαρμάρων (74%) η οποία μπαίνει σε φάση επανασχεδιασμού του κατασκευαστικού της τομέα. Όπως τονίζουν οι αναλυτές, οι εξαγωγές σε αναπτυσσόμενες οικονομίες που εκδηλώνουν σημαντική ζήτηση για προϊόντα μαρμάρου αποτελούν διέξοδο για τις εξωστρεφείς επιχειρήσεις του κλάδου, οι οποίες μπορούν έτσι να ενισχύσουν και να διαφοροποιήσουν τη γεωγραφική τους παρουσία.
Διάκριση προϊόντων
Η διάκριση του εξαγωγικού εμπορίου ανά ευρεία κατηγορία προϊόντων αποτυπώνει τη διαφοροποίηση της διάρθρωσης σε όγκο συγκριτικά με την αξία. Υπολογίζεται ότι οι όγκοι και πλάκες μαρμάρων αποτελούν περίπου το 75% του συνολικού όγκου εξαγωγών, με το υπόλοιπο 25% να προέρχεται από τα κατεργασμένα προϊόντα. Ωστόσο, η εικόνα ως προς τα έσοδα είναι πιο ισορροπημένη, καθώς τα κατεργασμένα προϊόντα το 2016 κατέλαβαν το 49% της συνολικής αξίας. Σημειώνεται ότι πριν από μια δεκαετία το μεγαλύτερο μέρος του εξαγόμενου όγκου απαρτιζόταν από τελικά επεξεργασμένα προϊόντα, ενώ το ποσοστό των όγκων μαρμάρου ήταν μικρότερο του 30%. Η σταδιακή αντιστροφή που προέκυψε έκτοτε οφείλεται στην παρατεταμένη ύφεση της οικονομίας και στις στρεβλώσεις που επέφερε στην αγορά.
