Από την έντυπη έκδοση
Του Σταμάτη Ζησίμου
zstam@naftemporiki.gr
Πλήρως ενεργοποιημένος είναι ο Ανοικτός Καταπιστευτικός Λογαριασμός (escrow account) και ήδη έως αυτή τη στιγμή το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης έχει μεταφέρει πιστώσεις της τάξεως των 20 εκατ. ευρώ, δίνοντας με αυτό τον τρόπο ανάσα ρευστότητας σε όσους εντάσσονται στα προγράμματα του ΕΣΠΑ. Τον λογαριασμό διαχειρίζεται το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Σύμφωνα με πληροφορίες, εκατοντάδες είναι οι υποψήφιοι επιχειρηματίες και επενδυτές που έχουν αιτηθεί τη χρήση του με τις υποβολές των αιτημάτων να γίνονται μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ).
Υπενθυμίζεται ότι με τη χρήση του λογαριασμού οι δικαιούχοι των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ποσό ίσο με την προκαταβολή που δικαιούνται, χωρίς να χρειάζεται η υποβολή εγγυητικής επιστολής. Υπογραμμίζεται, μάλιστα, ότι αυτή η υποχρέωση αποτέλεσε ανασταλτικό παράγοντα για πάρα πολλούς ενδιαφερόμενους να υπαχθούν στα χρηματοδοτικά προγράμματα της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου (ΕΣΠΑ 2007-2013) καθώς δεν είχαν τη δυνατότητα να καταθέσουν εγγυητική επιστολή. Όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου, με την πάροδο του χρόνου και με την ένταξη και άλλων προγραμμάτων στο ΕΣΠΑ, οι αιτήσεις για τη χρήση του λογαριασμού θα πολλαπλασιαστούν γεωμετρικά. Σημειώνεται ότι η εισαγωγή των καταπιστευτικών λογαριασμών στην υλοποίηση δράσεων κρατικών ενισχύσεων γίνεται για πρώτη φορά στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο (ΕΣΠΑ 2014-2020).
Εν όψει αύξησης της χρήσης του Ανοικτού Καταπιστευτικού Λογαριασμού, το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, κωδικοποιημένα διευκρινίζει τα εξής για την ενημέρωση των δυνητικών δικαιούχων:
1. Ο δικαιούχος δεν υποχρεούται στη χρήση escrow account, ωστόσο, εφόσον επιλέξει να τον χρησιμοποιήσει, υποβάλλει ηλεκτρονικά μέσω ΠΣΚΕ, πριν από την αίτηση ενδιάμεσης επαλήθευσης, αλλά και σε έντυπη μορφή την τυποποιημένη δήλωση προσχώρησης, με την οποία δηλώνει τη βούλησή του να κάνει χρήση του escrow account. Η δήλωση αυτή δεν δεσμεύει τον δικαιούχο ως προς τις δαπάνες που στη συνέχεια θα επιλέξει να υλοποιηθούν μέσω του escrow account.
2. Ο δικαιούχος έχει δικαίωμα είσπραξης μέρους της επιχορήγησης (έως το 40%) μέσω προκαταβολής, παράλληλα με τη χρήση του escrow account. Ο δικαιούχος δύναται να κάνει χρήση του escrow account μόνο για υλοποιηθείσες δαπάνες που υποβάλλονται προς πιστοποίηση σε αίτηση ενδιάμεσης επαλήθευσης δαπανών. Δεν επιτρέπεται η χρήση του escrow account για την εξόφληση δαπανών που περιλαμβάνονται σε αίτηση τελικής επαλήθευσης δαπανών.
3. Ο δικαιούχος ενεργοποιεί τη δυνατότητα χρήσης του escrow account εφόσον συμπεριλάβει σε αίτηση ενδιάμεσης επαλήθευσης δαπανών εγκεκριμένες, διακριτές και υλοποιηθείσες δαπάνες, για τις οποίες αιτείται η αναλογούσα επιχορήγηση να καταβληθεί απευθείας στους παρόχους/προμηθευτές του.
4. Ο δικαιούχος οφείλει να έχει ήδη καταβάλει στον πάροχο/προμηθευτή το τυχόν μη εγκεκριμένο μέρος και μη επιχορηγούμενο ή μη επιλέξιμο τμήμα (π.χ. ΦΠΑ) εκάστου τιμολογίου, καθώς και τυχόν φόρους πριν από την έναρξη της διαδικασίας εξόφλησης της δαπάνης με χρήση του escrow account.
5. Ο δικαιούχος επιτρέπεται να συμπεριλάβει στην ίδια αίτηση ενδιάμεσης επαλήθευσης δαπανών εγκεκριμένες, διακριτές και υλοποιηθείσες δαπάνες που εξοφλήθηκαν εξ ολοκλήρου από τον ίδιο και δαπάνες για τις οποίες αιτείται η πλήρης εξόφλησή τους να γίνει με χρήση του escrow account. Ωστόσο, κάθε διακριτή εγκεκριμένη και υλοποιηθείσα δαπάνη επιτρέπεται να ανήκει είτε στη μία είτε στην άλλη κατηγορία.
6. Δεν επιτρέπεται η χρήση του escrow account για τμήμα επιχορηγούμενου κόστους ανά παραστατικό αγοράς.
7. Δαπάνη που υποβάλλεται προς πιστοποίηση από τον δικαιούχο σε αίτηση ενδιάμεσης επαλήθευσης δαπανών, η οποία ωστόσο δεν πιστοποιείται συνολικά για διάφορους λόγους από τον ΕΦΕΠΑΕ, δεν μπορεί να εξοφληθεί με χρήση του escrow account.
8. Δαπάνη που υποβάλλεται προς πιστοποίηση από τον δικαιούχο σε αίτηση ενδιάμεσης επαλήθευσης δαπανών και στη συνέχεια πιστοποιείται σε διαφορετικό επιλέξιμο ύψος από τον ΕΦΕΠΑΕ, μπορεί να εξοφληθεί με χρήση του escrow account μέχρι του πιστοποιημένου επιλέξιμου ύψους και εφόσον ο δικαιούχος προχωρήσει στην εξόφληση του ποσού διαφοράς πριν από την έναρξη της διαδικασίας εξόφλησης της δαπάνης με χρήση του escrow account.
9. Ο δικαιούχος οφείλει να ακολουθεί τις οδηγίες της ΕΥΔ ΕΠAΝΕΚ/του ΕΦ ως προς την εφαρμογή του escrow account στην υλοποίηση και εξόφληση δαπανών του επιχειρηματικού του σχεδίου, πάντοτε σύμφωνα με το εγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο και την παρούσα πρόσκληση, και οφείλει να προσκομίζει έγκαιρα κάθε έγγραφο και στοιχείο που απαιτείται.
10. Ο δικαιούχος οφείλει να προσκομίζει στον ΕΦ κατά το στάδιο της τελικής επαλήθευσης τα αποδεικτικά στοιχεία και έγγραφα, που αφορούν στις δαπάνες, που έχουν πληρωθεί απευθείας στον πάροχο/προμηθευτή με τη χρήση του escrow account, καθώς με αυτά αποδεικνύεται η οριστική και πλήρης υλοποίηση και εξόφληση της δαπάνης αυτής από τον δικαιούχο.
11. Δαπάνες για τις οποίες δεν ικανοποιείται το σύνολο των παραπάνω απαιτήσεων και προϋποθέσεων που έχουν εφαρμογή, δεν θεωρούνται οριστικά πιστοποιημένες και δύναται να ξεκινήσει γι’ αυτές διαδικασία ανάκτησης της αναλογούσας επιχορήγησης.
Κόστος χρήσης
Το κόστος χρήσης του escrow account ανέρχεται στο ποσό των 32 ευρώ ανά δικαιούχο, συμπεριλαμβανομένων όλων των τυχόν εξόδων ηλεκτρονικής μεταφοράς ποσών σε λογαριασμούς των παρόχων του δικαιούχου. Το ποσό αυτό θα καταβάλλεται από τον δικαιούχο μέσω πιστωτικών ιδρυμάτων, με χρήση μοναδικού προσωποποιημένου κωδικού ηλεκτρονικής πληρωμής που θα παρέχεται ηλεκτρονικά από το Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) στον δικαιούχο όταν, έπειτα από σχετική αίτησή του, προσχωρήσει ηλεκτρονικά στον escrow account. Το ποσό αυτό καταβάλλεται εφάπαξ από τον δικαιούχο πριν από την υποβολή της πρώτης αίτησης ενδιάμεσης επαλήθευσης δαπανών, στην οποία περιλαμβάνονται δαπάνες που θα εξοφληθούν μέσω του escrow account. Με το ποσό αυτό εξαντλείται κάθε οικονομική υποχρέωση του δικαιούχου.
Η διαδικασία της εκταμίευσης για πληρωμές προμηθευτών
Με την υπογραφή της εγκριτικής απόφασης υπαγωγής ενός δικαιούχου σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα, ενεργοποιούνται και οι διαδικασίες χρήσης του escrow account. Ειδικότερα, έπειτα από αίτημα του επενδυτή/δικαιούχου, στο οποίο θα δηλώνει τη βούλησή του για χρήση του και τη δήλωση προσχώρησης στη σύμβαση, δημιουργείται στον escrow account, που αφορά τη δράση στην οποία έχει ενταχθεί, υπολογαριασμός/μερίδα στο όνομά του. Για την αποδέσμευση της χρηματοδότησης, ο δικαιούχος, αφού πρώτα έχει ολοκληρώσει ένα μέρος του επενδυτικού σχεδίου (καθορίζεται από τον εκάστοτε οδηγό εφαρμογής του χρηματοδοτικού προγράμματος) θα πρέπει να υποβάλει στο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) αίτημα επαλήθευσης – καταβολής των δαπανών του, συνυποβάλλοντας τα μερικώς εξοφλημένα τιμολόγια και τυχόν ποσοστό ιδιωτικής συμμετοχής. Το μη εξοφλημένο ποσό των τιμολογίων θα καταβληθεί στη συνέχεια από τον Ανοικτό Καταπιστευτικό Λογαριασμό. Έπειτα από έλεγχο των προσκομισθέντων δικαιολογητικών από τον Ενδιάμεσο Φορέα Διαχείρισης (ΕΦΕΠΑΕ), δίνεται εντολή στο Ταμείο να αποδεσμεύσει – εκταμιεύσει από τον λογαριασμό του δικαιούχου συγκεκριμένο ποσό υπέρ κάθε παρόχου – προμηθευτή του δικαιούχου και για λογαριασμό του και μέχρι το ανώτατο ύψος της δημόσιας δαπάνης. Δηλαδή, τα χρήματα δεν πάνε στον δικαιούχο, αλλά απευθείας στους προμηθευτές του. Στη συνέχεια, η εντολή αποστέλλεται σε ηλεκτρονική μορφή ψηφιακά υπογεγραμμένη από τον ΕΦΕΠΑΕ στο Ταμείο, που εκτελεί τις πληρωμές καταβάλλοντας άμεσα τα σχετικά ποσά στους λογαριασμούς που τηρούν οι πάροχοι – προμηθευτές του δικαιούχου σε πιστωτικά ιδρύματα.
