Skip to main content

Μπροστάρης στο “Green Deal” η εξορυκτική βιομηχανία σε Ελλάδα και Ευρώπη

Η πανδημία του κορωνοϊού ανέδειξε όσο ποτέ άλλοτε τη σημασία της εξορυκτικής βιομηχανίας στον εφοδιασμό και τη λειτουργία νευραλγικών κλάδων της παγκόσμιας αγοράς, ενώ παράλληλα διαμόρφωσε νέα δεδομένα στο τραπέζι των συζητήσεων για την προστασία του περιβάλλοντος και το γνωστό Green Deal καθιστώντας τα ορυκτά μέταλλα μπροστάρη των εξελίξεων.

Κατά την πανδημία αναδείχθηκε πιο εμφατικά από ποτέ η ανάγκη της παραγωγικής ικανότητας και επάρκειας της ευρωπαϊκής εξορυκτικής βιομηχανίας, για να δημιουργήσει μια αλυσίδα ζωής τροφοδοτώντας τις βιομηχανίες με την πρώτη ύλη, ώστε ταχύτατα η παραγωγή να καλύψει τις ολοένα αυξανόμενες ανάγκες. Το μάθημα είναι ότι η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης για τις πρώτες ύλες πρέπει και πάλι να μπει στο προσκήνιο. Ειδικά σε ό,τι αφορά στα ιατρικά προϊόντα –είτε αυτά είναι αναλώσιμα είτε αντικείμενα προηγμένης τεχνολογίας– η επάρκεια της Ευρώπης σε ορυκτές πρώτες ύλες διασφαλίζει σε σημαντικό βαθμό την κατασκευή τους εντός Ε.Ε. και την έγκαιρη προμήθειά τους σε όλες τις χώρες-μέλη.

Η «πράσινη ανάκαμψη» της Ευρώπης θα βασιστεί στην παραγωγή υπολογιστών, μπαταριών, ηλεκτρικών οχημάτων και ανεμογεννητριών. Ωστόσο, εξαρτόμαστε ολοένα και περισσότερο από την Κίνα και άλλες αγορές για την προμήθεια μετάλλων και ορυκτών που αποτελούν τα βασικά συστατικά αυτών των τεχνολογιών σε μεγάλους όγκους – από κρίσιμες πρώτες ύλες όπως κοβάλτιο, λίθιο, σπάνιες γαίες, μέχρι το αλουμίνιο, τον χαλκό, το νικέλιο, για τις οποίες η Ευρώπη ήδη διαθέτει βιώσιμη βιομηχανική παραγωγή.

Η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στον εφοδιασμό αυτής της κρίσιμης αλυσίδας καθώς διαθέτει ένα πλούσιο μεταλλευτικό υπέδαφος που περιλαμβάνει πολλά είδη ορυκτών σε υψηλή ποιότητα, αλλά και τις βιομηχανίες εκείνες που υπεύθυνα και βιώσιμα πραγματοποιούν καθημερινά το έργο της εξόρυξης και διάθεσης των ορυκτών στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα παγκοσμίου κλάσης κοιτασμάτων που διαθέτει η χώρα μας είναι τα Μεταλλεία Κασσάνδρας, στην περιοχή της ΒΑ Χαλκιδικής, που λειτουργούν από την Ελληνικός Χρυσός. Εκεί βρίσκονται τα μεταλλεία της Ολυμπιάδας και των Μαύρων Πετρών στο Στρατώνι που βρίσκονται σε φάση παραγωγής και εξαγωγών, καθώς και εκείνο των Σκουριών, που τελεί υπό καθεστώς ανάπτυξης και κατασκευαστικών εργασιών. 

Είναι αξιοσημείωτο πως μία τέτοια επένδυση που θα μπορούσε να εξασφαλίσει τεράστια οφέλη για την οικονομία της χώρας και την ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών, αλλά και για την Ευρώπη ως ισχυρού μεταλλευτικού κέντρου, παρεμποδίστηκε για τόσα πολλά χρόνια κι εξακολουθεί να μη λειτουργεί στην πλήρη ανάπτυξή της. Η Ελληνικός Χρυσός αποδεικνύει με τις τεχνολογίες και τα συστήματα που εφαρμόζει ότι το ζήτημα κάθε άλλο παρά περιβαλλοντικό είναι, και ότι τελικά επρόκειτο για ένα πρόσχημα που εργαλειοποιήθηκε εξυπηρετώντας πολιτικές σκοπιμότητες πολύ αποτελεσματικά. Πρόκειται για μία εμβληματική επένδυση που μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην ενίσχυση του ρόλου της Ελλάδας στο χάρτη του Green Deal. 

Η νέα πρόκληση για την προώθηση και εφαρμογή της ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας μπορεί τελικά να αποβεί μάταιη αν δεν διασφαλιστούν οι Ορυκτές Πρώτες Ύλες που απαιτούνται για την υλοποίησή της μέσα από την αξιοποίηση ευρωπαϊκών κοιτασμάτων. Αυτό σημαίνει θεαματική αύξηση της εξόρυξης και επεξεργασίας μεταλλευμάτων που θα επιτρέψουν τη βιομηχανική παραγωγή τεχνολογιών και προϊόντων, απαραίτητων για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια. Υπάρχει τεράστιο ανεκμετάλλευτο μεταλλευτικό δυναμικό στην Ευρώπη, προκειμένου να παράγονται και να ανακυκλώνονται εντός της Γηραιάς Ηπείρου οι περισσότερες από τις πρώτες ύλες που απαιτούνται για την ενεργειακή μετάβασή της.