Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Μια μικρή καθυστέρηση θα υποστεί το lifting του σχεδίου για την πτώχευση ιδιωτών και επιχειρήσεων. Το σχέδιο αυτό -απαίτηση και των θεσμών- θα κωδικοποιεί τη νομοθεσία ως προς τους πτωχεύσαντες ώστε οι τελευταίοι να μην κάνουν χρήση της πολυνομίας που ευνοεί τη μεταπήδηση από το ένα καθεστώς στο άλλο και τείνει έτσι να εκθρέψει μια νέα γενιά κακοπληρωτών.
Το καινούργιο θεσμικό πλαίσιο θα ασχολείται όπως πρέπει και με την πτώχευση των ιδιωτών πέρα από την πτώχευση των επιχειρηματιών, βάζοντας τις «κόκκινες γραμμές» της προστασίας των πτωχευσάντων, ξεχωρίζοντας συγχρόνως τους έχοντες από τους μη έχοντες περιουσία και φθάνοντας, όπως προβλέπει η νέα κοινοτική οδηγία της δεύτερης ευκαιρίας, κάτω από αυστηρές προϋποθέσεις ακόμη και σε κάποιου είδους σεισάχθεια. Στόχος η προληπτική αναδιάρθρωση, που είναι αυτή η οποία προσφέρει και τη δεύτερη ευκαιρία στους ιδιώτες.
Η καθυστέρηση αναμόρφωσης και κωδικοποίησης της ελληνικής νομοθεσίας οφείλεται λοιπόν στη νέα κοινοτική οδηγία της «δεύτερης ευκαιρίας», που το ελληνικό θεσμικό πλαίσιο θα πρέπει καταρχήν να λάβει υπόψη του ακόμη και πριν την ενσωματώσει πλήρως, ενώ προς αυτήν την κατεύθυνση την πρώτη επεξεργασία πραγματοποιούν ήδη οι τράπεζες. Ας σημειωθεί πως η κοινοτική αυτή οδηγία θα πρέπει να ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο εντός διετίας. Αφού όμως διαμορφώνεται στη χώρα μας νέο πλαίσιο για την αφερεγγυότητα με κωδικοποίηση της σχετικής υπάρχουσας νομοθεσίας που βρίσκεται διάσπαρτη εδώ κι εκεί, δεν μπορεί παρά να λάβει υπόψη τα βασικά σημεία και της νέας οδηγίας, αλλιώς το πλαίσιο αυτό σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα θα πρέπει και πάλι να αλλάξει.
Πρόληψη
Η Ε.Ε. δίνει λοιπόν μια δεύτερη ευκαιρία στους αξιόπιστους πτωχεύσαντες επιχειρηματίες, διευκολύνοντας τις βιώσιμες επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες να έχουν πρόσβαση στα πλαίσια προληπτικής αναδιάρθρωσης από αρχικό στάδιο, με στόχο την πρόληψη της αφερεγγυότητας.
Το ελληνικό θεσμικό πλαίσιο θα περάσει όλη την παραπάνω μέριμνα και σε ό,τι αφορά τον ιδιώτη, αφού σε χώρες που έχουν υποστεί κρίση η πτώχευση περνά εύκολα από την περιουσία της εταιρείας στην αντίστοιχη ιδιωτική.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέδωσε την οδηγία για τα πλαίσια προληπτικής αναδιάρθρωσης, τη δεύτερη ευκαιρία και μέτρα για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών αναδιάρθρωσης, αφερεγγυότητας και απαλλαγής. Αυτή η απόφαση σηματοδοτεί το τέλος της νομοθετικής διαδικασίας, μιας διαδικασίας που έλαβε ασφαλώς υπόψη της τα νέα δεδομένα της κρίσης στις χώρες της Ε.Ε.
Γενικός στόχος μιας τέτοιας οδηγίας είναι να περιοριστούν τα μεγαλύτερα εμπόδια που υφίστανται σε ό,τι αφορά την ελεύθερη ροή κεφαλαίων που προκύπτουν από τις διαφορές μεταξύ των κρατών-μελών στα πλαίσια αναδιάρθρωσης και αφερεγγυότητας, καθώς και να ενισχυθεί η νοοτροπία της διάσωσης επιχειρήσεων στην Ε.Ε. βάσει της αρχής της δεύτερης ευκαιρίας. Οι νέοι κανόνες έχουν επίσης ως στόχο να μειωθεί ο αριθμός των μη εξυπηρετούμενων δανείων στους ισολογισμούς των τραπεζών, καθώς και να αποτραπεί η συσσώρευση μη εξυπηρετούμενων δανείων στο μέλλον. Με αυτόν τον τρόπο, η πρόταση αποσκοπεί να επιτύχει κατάλληλη ισορροπία μεταξύ των συμφερόντων των οφειλετών και των πιστωτών.
Νέοι κανόνες
Στα βασικά στοιχεία των νέων κανόνων που θα αφορούν την αφερεγγυότητα ιδιωτών προβλέπουν:
- Έγκαιρη προειδοποίηση και πρόσβαση σε πληροφορίες που να βοηθούν τους οφειλέτες να εντοπίζουν περιστάσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αφερεγγυότητα και να τους επισημαίνουν την ανάγκη να αντιδράσουν γρήγορα.
- Σε προληπτική αναδιάρθρωση, θα έχουν δικαίωμα οι οφειλέτες να επαναφέρουν τη βιωσιμότητά τους προστατεύοντας έτσι τις θέσεις εργασίας και διατηρώντας την επιχειρηματική δραστηριότητα. Τα πλαίσια αυτά μπορεί να είναι διαθέσιμα και κατόπιν αιτήματος των πιστωτών και των αντιπροσώπων των εργαζομένων.
- Θα διευκολύνονται οι διαπραγματεύσεις για τα σχέδια προληπτικής αναδιάρθρωσης με τον διορισμό, σε ορισμένες περιπτώσεις, ενός επαγγελματία στον τομέα της αναδιάρθρωσης που θα συνδράμει στην κατάρτιση του σχεδίου.
- Πώς θα καταρτίζεται το σχέδιο αναδιάρθρωσης: Οι καινούργιοι κανόνες προβλέπουν σειρά στοιχείων τα οποία πρέπει να περιλαμβάνει ένα σχέδιο, μεταξύ άλλων περιγραφή της οικονομικής κατάστασης, τα θιγόμενα μέρη και τις κατηγορίες τους, τους όρους του σχεδίου κ.λπ.
- Θα υπάρξει μέριμνα με συγκεκριμένα όρια ως προς την αναστολή ατομικών μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης: οι οφειλέτες δύνανται να επωφεληθούν από αναστολή των ατομικών μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης για την προαγωγή των διαπραγματεύσεων επί σχεδίου αναδιάρθρωσης εντός πλαισίου προληπτικής αναδιάρθρωσης. Η αρχική διάρκεια της αναστολής των ατομικών μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης περιορίζεται σε μέγιστη χρονική περίοδο που δεν υπερβαίνει τους τέσσερις μήνες.
- Το σημαντικότερο όλων όμως είναι πως οι υπερχρεωμένοι επιχειρηματίες θα έχουν πρόσβαση σε τουλάχιστον μία διαδικασία που μπορεί να οδηγήσει σε πλήρη απαλλαγή από τα χρέη τους έπειτα από μέγιστη χρονική περίοδο 3 ετών, υπό τους όρους που παρατίθενται στην οδηγία.
Όπως προαναφέρθηκε, τα κράτη-μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους δύο χρόνια (από τη δημοσίευση στην Ε.Ε.) για να θέσουν σε εφαρμογή τις νέες διατάξεις. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να ζητηθεί παραπάνω χρόνος. Στη χώρα μας ωστόσο εκτιμάται πως θα επισπευσθεί, όπως όλα δείχνουν, η εφαρμογή του περιεχομένου της οδηγίας.
