Από την έντυπη έκδοση
Της Σοφίας Εμμανουήλ
[email protected]
«Καμπανάκι» για μια αγορά που χάνει την ανταγωνιστικότητά της χαρακτηρίζουν επιχειρηματίες και παράγοντες της αγοράς προϊόντων χαρτιού τις εξελίξεις γύρω από τη Softex, μετά και τη χθεσινή άκαρπη τριμερή συνάντηση μεταξύ του γενικού γραμματέα του υπουργείου Εργασίας, Ανδρέα Νεφελούδη, της διοίκησης της Softex και των εργαζομένων, εξέλιξη που συντηρεί την αβεβαιότητα για την τύχη του ανθρώπινου δυναμικού.
Η βιομηχανία χαρτοποιίας -ως κλάδος εντάσεως κεφαλαίου και εντάσεως ενέργειας- πλήττεται από το υψηλό λειτουργικό κόστος λόγω των υψηλών τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας.
Ως αποτέλεσμα, έχουμε συρρίκνωση της αγοράς ειδικά στον τομέα της παραγωγής πρώτης ύλης, ενώ είναι ενδεικτική η αδυναμία πολλών εταιρειών να αξιοποιήσουν την διαφαινόμενη αύξηση της ζήτησης στο λιανεμπόριο.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Στόχασις Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Α.Ε. (που παρουσίασε η «N» 14/12/2015), η εγχώρια αγορά προϊόντων χαρτιού υγείας – καθαριότητας (tissue) υπολογίζεται σε 132.800 τόνους το 2014 (με αύξηση 3,6% συγκριτικά με το 2013), ενώ για το 2015 εκτιμάται ότι παρουσίασε ανάπτυξη 1,4% (134.700 τόνους).
Τα τελευταία χρόνια ο μετασχηματισμός της αγοράς επιταχύνθηκε, με την κατάρρευση ιστορικών βιομηχανιών -όπως η Delica και η χαρτοποιία Θράκης- Diana.
Η ζήτηση για προϊόντα υψηλής ποιότητας αλλά χαμηλής τιμής ανέδειξε ισχυρούς παίκτες στην κατηγορία private label προϊόντων, ειδικά στην αγορά του χαρτιού, όπου η διείσδυση των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας ξεπερνά το 75% (εκτίμηση Στόχασις), γεγονός που αντανακλά και τις πιέσεις στα μερίδια των πολυεθνικών.
Η Αθηναϊκή Χαρτοποιία, αν και έχασε μερίδιο τα τελευταία χρόνια (ο κύκλος εργασιών της υποχώρησε σε 44,3 εκατ. ευρώ το 2014 από 48,6 εκατ. ευρώ το 2010), αποτελεί έναν ισχυρό προμηθευτή πρώτης ύλης, ρολών χαρτόμαζας, για την αγορά.
Αν και το brand Softex χαίρει υψηλής αναγνωρισιμότητας, η μεταποίηση αφορά ένα μικρό μέρος της δραστηριότητας της εταιρείας (κατά πληροφορίες 700-800 τόνους πρώτης ύλης όταν οι μεγάλοι παίκτες μεταποιούν πάνω από 3.000).
Στον τομέα της πρώτης ύλης, εκτός από τη Softex, δραστηριότητα αναπτύσσουν σύμφωνα με τις πληροφορίες οι εταιρείες Πάπυρος, ΜΑΧΙ και η Χαρτοποιία Κομοτηνής, ενώ σταδιακά κερδίζουν έδαφος ανταγωνιστές από το εξωτερικό, όπως π.χ. την Τουρκία και τη Βουλγαρία που προσφέρουν ανταγωνιστικό κόστος ενέργειας στη βιομηχανία.
Η περίπτωση της Softex είναι ενδεικτική των παρενεργειών στην αγορά από τα υψηλά κόστη ενέργειας, αν και ασκείται κριτική στην Bolton για έλλειμμα στρατηγικής και υποεπένδυση στην ελληνική εταιρεία.
Ας σημειωθεί επίσης ότι οι ισχυρότεροι παίκτες στην αγορά χαρτιού είναι όσοι επένδυσαν εγκαίρως σε εξωστρέφεια και στην κατηγορία private label (pl).
Αυτό έκανε για παράδειγμα η Intertrade Hellas, με ηγετική θέση σήμερα στην κατηγορία καθώς ελέγχει περίπου το 35-40%. Η εταιρεία (με το ιδιόκτητο σήμα Servin) με ετήσιο τζίρο περί τα 50 εκατ. ευρώ (εκτιμήσεις για το 2015, με βάση στοιχεία που παραχώρησε στη «N» η διοίκηση της εταιρείας) πέτυχε να εδραιωθεί στην αγορά επενδύοντας σε μηχανολογικό εξοπλισμό – καθετοποίηση και βελτίωση της παραγωγικής της ικανότητας.
Κορυφαία θέση στην αγορά προϊόντων χάρτου και ειδικότερα στην παραγωγή προϊόντων pl έχει ο όμιλος Paper Heart Hellas – με εγκαταστάσεις στον Ασπρόπυργο και με τις εταιρείες Πλαστικά Ελλάδος και Ατομική Φροντίδα και με ετήσιο τζίρο που ξεπερνά τα 50 εκατ. ευρώ.
