Κάμψη της αισιοδοξίας των συμβούλων μάνατζμεντ, τόσο αναφορικά με την εξέλιξη των θεμελιωδών οικονομικών μεγεθών, όσο και των συντελεστών της παραγωγής μετά από ένα έτος, καταδεικνύει το βαρόμετρο του Συνδέσμου Εταιρειών Συμβούλων Μάνατζμεντ Ελλάδος (ΣΕΣΜΑ) για την οικονομία το α’ τρίμηνο 2021.
Ο γενικός δείκτης GRe+1, ο οποίος είναι ο μέσος των δεικτών οικονομικής συγκυρίας και παραγωγικών συντελεστών, διαμορφώθηκε σε 38,3%, έναντι τιμής 46,1% που είχε στο τέλος του 2020.
Όπως σημειώνει ο ΣΕΣΜΑ «παρά τις θετικές προοπτικές που διανοίγονται με το Ταμείο Ανάκαμψης, την ανακοίνωση διαφόρων εμβληματικών επενδύσεων, την πρόβλεψη για ταχεία αύξηση του ΑΕΠ το δεύτερο εξάμηνο και τη συγκράτηση της ανεργίας, η συνεχιζόμενη ύφεση, η διόγκωση του ιδιωτικού χρέους και τα επιδημιολογικά δεδομένα που δεν φαίνεται να βελτιώνονται, ιδίως σε ορισμένες περιοχές της χώρας, συνέβαλαν στην κάμψη της αισιοδοξίας που παρατηρήθηκε».
Ιδιωτικό χρέος και πανδημία
Ο δείκτης οικονομικής συγκυρίας παρέμεινε μεν θετικός, αλλά μειώθηκε σε 36,9%, από 47,2% που ήταν στο τέλος του 2020. Σύμφωνα με τον ΣΕΣΜΑ, «η διόγκωση του ιδιωτικού χρέους και τα επιδημιολογικά δεδομένα που δεν φαίνεται να βελτιώνονται, τροφοδότησαν την κάμψη της αισιοδοξίας για την πορεία των βασικών οικονομικών μεγεθών κατά τους επόμενους 12 μήνες».
Μείωση αισιοδοξίας καταγράφηκε σε όλες τις συνιστώσες του δείκτη, δηλαδή: ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης, ανεργία, ιδιωτικές επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, εξαγωγές και ποσοστό μεταβολής του γενικού επιπέδου των τιμών. Σε όλες τις κατηγορίες, η διαφορά μεταξύ των ποσοστών «θετικών» και «αρνητικών» απαντήσεων παρέμεινε θετική, αλλά περιορίστηκε.
Η δεύτερη μεγαλύτερη μεταβολή μάλιστα καταγράφηκε στο κρίσιμο μέγεθος των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου. Οι προσδοκίες αυτές συνδέονται ασφαλώς και αλληλοτροφοδοτούνται από εκείνες που σχετίζονται με τα υπόλοιπα οικονομικά μεγέθη, καθώς και από τις εκτιμήσεις για τις εξελίξεις στο μέτωπο των παραγωγικών συντελεστών.
Προσδοκίες επενδύσεων
Την ίδια στιγμή, οι προσδοκίες, ιδιαίτερα δε αυτές που αφορούν τις επενδύσεις, παρουσιάζουν εκ φύσεως μεγάλο βαθμό μεταβλητότητας. Είναι συνεπώς πιθανό μία βελτίωση των επιδημιολογικών δεδομένων και η επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας να επαναφέρει την αισιοδοξία στα προηγούμενα επίπεδα τα επόμενα τρίμηνα.
Κάμψη αισιοδοξίας καταγράφηκε και όσον αφορά τις προσδοκίες των συμβούλων για τους συντελεστές της παραγωγής το πρώτο τρίμηνο του 2021.
Συγκεκριμένα, ο μέσος όρος της διαφοράς «αισιοδοξίας» και «απαισιοδοξίας» για τις μεταβλητές του Δείκτη Παραγωγικών Συντελεστών (ανθρώπινο δυναμικό, συνθήκες χρηματοδότησης, δημόσιες υποδομές, επιχειρηματικότητα και θεσμικό πλαίσιο) μειώθηκε από 44,9% στο τέλος του 2020 στο 39,7% το πρώτο τρίμηνο του 2021.
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι το ίδιο ισχύει για όλες τις συνιστώσες του δείκτη, εξαιρουμένου του θεσμικού πλαισίου. Προφανώς οι εξελίξεις αυτές σχετίζονται στενά με τις δραματικές αλλαγές των προσδοκιών για τα βασικά οικονομικά μεγέθη, οι οποίες αναλύθηκαν προηγουμένως. Οι δύο κατηγορίες προσδοκιών συνδέονται και αλληλοεπηρεάζονται.
Αναφορικά με τις απόψεις των συμβούλων για τα προσκόμματα στην επιχειρηματική δράση, οι δύο σημαντικότερες δυσκολίες παραμένουν η έλλειψη σταθερότητας του φορολογικού συστήματος και η φορολόγηση που εξακολουθεί να παραμένει υψηλή. Στην ομάδα των σημαντικότερων ανασχετικών παραγόντων στο επιχειρείν περιλαμβάνονται επίσης οι εξής παράγοντες: οι δυσκολίες στη χρηματοδότηση, η αναποτελεσματική δημόσια διοίκηση και το σύστημα απονομής δικαιοσύνης.
