Από την έντυπη έκδοση
Της Δανάης Αλεξάκη
H υψηλή ζήτηση τροφίμων φαίνεται πως «έσωσε» τους τζίρους των αλυσίδων σούπερ μάρκετ στο πρώτο δίμηνο της φετινής χρονιάς, με αποτέλεσμα συνολικά η αγορά να καταγράψει μικρή άνοδο σε αξία κατά 1,2% και περί το 1,5% σε όγκο.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία μελέτης της IRI, για το διάστημα Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2015 (που αφορούν σούπερ/Hyper μάρκετ εκτός της Lidl), τα έσοδα των αλυσίδων παρουσίασαν σταθεροποιητική τάση τον πρώτο μήνα του έτους, ενώ τον επόμενο καταγράφηκε αύξηση της τάξης του 2%. Εάν συνυπολογιστεί το γεγονός ότι την αντίστοιχη περίοδο του 2014 οι δύο πρώτοι μήνες παρέμειναν αρνητικοί, κατά 1,7% και 2,1% αντίστοιχα έναντι του ίδιου διαστήματος το 2013, η μεταστροφή της εικόνας των πωλήσεων αποτελεί μια θετική εξέλιξη.
Θα πρέπει πάντως να τονιστεί ότι τα μεγέθη δεν είναι απόλυτα συγκρίσιμα, με γνώμονα ότι φέτος η Καθαρά Δευτέρα έπεσε νωρίτερα σε σχέση με πέρυσι (23/2, ενώ πέρυσι 3/3), με αποτέλεσμα τη συγκεκριμένη περίοδο να καταγράφεται μεγαλύτερη κινητικότητα στην κατανάλωση.
Για λόγους σύγκρισης, πάντως, φέτος οι πωλήσεις της Καθαράς Δευτέρας πήγαν καλύτερα σε σχέση με πέρυσι, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία το 2014 έναντι του 2013, κατά το μήνα Μάρτιο που εμπεριείχε την έναρξη της Σαρακοστής και στις δύο χρονιές (3/3/2014 και 18/3/2013) ο τζίρος υποχώρησε κατά 1,8%.
Οπως αναφέρουν στη «Ν» αναλυτές της εταιρείας ερευνών IRI «το “τρόφιμο” έκανε πολύ καλή εκκίνηση τη φετινή χρονιά, βελτιώνοντας σημαντικά την πορεία των ταχυκίνητων προϊόντων στα σούπερ μάρκετ».
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI, η κατηγορία των τροφίμων συνολικά κινήθηκε ανοδικά κατά 3,1% σε αξία, 2,4% σε όγκο και 0,6% σε επίπεδο τιμών.
Ανά υποκατηγορία
Αναλυτικότερα, ανά υποκατηγορία, ιδιαίτερα αυξημένες επιδόσεις κατέγραψαν τα κατεψυγμένα τρόφιμα, που πέτυχαν ενίσχυση στην αξία των πωλήσεων περί το 21,7% και 30% σε όγκο. Αντίστοιχα 8,2% άνοδο κατέγραψαν τα τυποποιημένα, ενώ κατά 6,1% ενισχύθηκαν τα σνακ.
Στον αντίποδα, διευρύνονται οι απώλειες στις κατηγορίες καθαριστικών σπιτιού αλλά και προϊόντων προσωπικής υγιεινής και καλλυντικών, οι οποίες και το 2014 κινήθηκαν με αρνητικό πρόσημο. Εκπρόσωποι των αλυσίδων εκτιμούν ότι το πρώτο δίμηνο του 2015 θα μπορούσε να εμφανίσει ακόμα πιο βελτιωμένες επιδόσεις, αλλά εξαιτίας της διεξαγωγής των εκλογών και των ιδιαιτέρως «εύθραυστων» ισορροπιών μεταξύ της Ελλάδας και των Ευρωπαίων εταίρων αυτό δεν κατέστη εφικτό.
Αρνητικός ο Μάρτιος
Μάλιστα, τα ίδια στελέχη υποστηρίζουν ότι ο Μάρτιος δεν κατάφερε να διατηρήσει θετικούς ρυθμούς, με αποτέλεσμα η αγορά να παραμένει αρνητική σε επίπεδο τριμήνου, με το ποσοστό της πτώσης να υπολογίζεται στο 4%.
Συγκρατημένες είναι και οι εκτιμήσεις για την περίοδο της Μ. Εβδομάδας, καθώς οι έντονες προωθητικές ενέργειες των αλυσίδων προκειμένου να «κρατήσουν» τους όγκους αλλά κυρίως την πιστότητα των καταναλωτών φέρεται ότι θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στα έσοδα και κυρίως στην κερδοφορία.
Ομως, οι επιθετικές προωθητικές ενέργειες αυξάνουν ταυτόχρονα και το χάσμα ανταγωνιστικότητας μεταξύ των μεγάλων και των μικρών του κλάδου οργανωμένης λιανικής.
Οι μεγάλοι φέρεται να αναπροσαρμόζουν και τις στρατηγικές τους ως προς το θέμα των προωθητικών ενεργειών με βάση τη σχέση «εξάρτησης» που αναπτύσσεται πλέον ανάμεσα στους καταναλωτές και στις προσφορές.
Σε αυτό το πλαίσιο διαφαίνεται μια νέα τάση από πλευράς οργανωμένης λιανικής και σε συνεργασία ενδεχομένως και με τη βιομηχανία, η οποία υποδηλώνει την καθιέρωση διαφορετικού τύπου προσφορών ανά κατάστημα με βάση τα χαρακτηριστικά (π.χ. δημογραφικά) της εκάστοτε περιοχής.
Η συγκέντρωση
Το υποτονικό περιβάλλον σε επίπεδο κατανάλωσης εντείνει και τα φαινόμενα της συγκέντρωσης του κλάδου, με μικρό αριθμό παιχτών να «μαζεύει» σημεία και τζίρους.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μετά και τις επιθετικές εξαγορές που έχουν λάβει ήδη χώρα και με αυτές που επίκεινται (π.χ. Σκλαβενίτης – Βερόπουλος) υπολογίζεται ότι τέσσερις παίχτες Μαρινόπουλος, ΑΒ Βασιλόπουλος, Σκλαβενίτης και Lidl θα συγκεντρώνουν σχεδόν το 70%-80% της αγοράς, εμφανίζοντας συνολικό κύκλο εργασιών της τάξεως των 6,5-7 δισ. ευρώ, όταν η αξία της οργανωμένης λιανικής τροφίμων υπολογίζεται ότι ανέρχεται σε 8,5- 9 δισ. ευρώ.
