Διευρύνει το αποτύπωμά της η κατηγορία του snacking, η οποία εξελίσσεται σε mega trend για τον κλάδο τροφίμων καθώς μόνο στο ράφι ήδη αγγίζει σε τζίρο τα 2 δις ευρώ.
Η μέση ετήσια ανάπτυξη την περίοδο 2021-2024 επιβεβαιώνει ότι οι νέες τάσεις: sustainability, plant based διατροφή, ψυχική και σωματική υγεία, ευεξία, αυξημένη πρόσληψη πρωτεΐνης, που (ανα)γεννήθηκαν την περίοδο της κρίσης και γιγαντώθηκαν τα χρόνια του Covid, «γράφουν» νέες σελίδες στην ιστορία των snack. Η κατηγορία διανύει μια χρυσή περίοδο όπου «old school» brands και κατηγορίες προχωράνε χέρι-χέρι με new-joiners και καινοτόμα προϊόντα, προσελκύοντας τόσο το καταναλωτικό όσο και το επενδυτικό ενδιαφέρον.
Όπως αναφέρει, μιλώντας στη «Ν», ο κ. Βαγγέλης Φώσκολος, Head οf Retail Sales της Circana «οι διατροφικές τάσεις και επιλογές διαμορφώνουν με θεμελιώδη πλέον τρόπο την καταναλωτική συμπεριφορά, την αγοραστική ζήτηση, αποτελώντας μοχλό καινοτομίας και οδηγό για νέα λανσαρίσματα. Το snacking αποτελεί την πλέον ισχυρή τάση των τελευταίων ετών και μια αγορά που σαν σύνολο αυξάνεται διαχρονικά. Και δεν αναφέρομαι μόνο στις παραδοσιακές κατηγορίες που θα σκεφτόμασταν μέχρι πριν 10 χρόνια με γλυκιές και αλμυρές «αμαρτίες». Πλέον, αναφερόμαστε σε ένα διευρυμένο φάσμα προϊόντων, που μας συνοδεύουν όλη μέρα, στο πρωινό, την δουλεία, το γυμναστήριο, το βράδυ μπροστά στην οθόνη. Τα καταναλώνουμε στο δρόμο και στο αυτοκίνητο, στο γραφείο και στον καναπέ.
Αξίζει να αναφέρω, ότι κατά την διάρκεια του Covid και μετά την λήξη των lockdown, ενώ τα βασικά γεύματα παρέμειναν το μεσημεριανό και το βραδινό, είχαμε αξιοσημείωτη αύξηση στα occasions κατανάλωσης snacks με μέσο όρο (ΕΕ και ΗΠΑ) 3 φορές την ημέρα. Στον ιστορικά πρωτόγνωρο πληθωρισμό, το αναμενόμενo ήταν οι κατηγορίες snacking να βρουν «ταβάνι» ωστόσο απλά αναχαιτίστηκαν και επανήλθαν πιο ισχυρές από ποτέ».
Σύγκριση αποτελεσμάτων
Με βάση τις μετρήσεις της Circana 28 κατηγορίες προϊόντων που εντάσσονται στο snacking εμφάνισαν έσοδα 2,024 δισ. ευρώ στα σούπερ μάρκετ πανελλαδικά. Από το σύνολο των κατηγοριών μόνο τέσσερις κατέγραψαν υποχώρηση στην αξία πωλήσεων σε σχέση με το 2023, με την πιο ηχηρή να αφορά στα σοκολατάκια, τα έσοδα των οποίων υποχώρησαν κατά 42%. Κατά 3,6% μειώθηκε η αξία στα γαριδάκια, κατά 5,3% στα φυτικά ροφήματα και επιδόρπια και κατά 8% στα healthy chips. Όλες οι υπόλοιπες κατηγορίες κατέγραψαν άνοδο εσόδων πέρυσι, με την πλέον εμβληματική αυτή των πρωτεϊνικών επιδόρπιων ψυγείου που ανήλθε στο 169% έναντι του 2023. Η εν λόγω κατηγορία αναδεικνύεται σε success story στην τετραετία 2021-2014 καθώς εμφανίζει μέση ετήσια ανάπτυξη 468%. Κατά την ίδια περίοδο μόνο τρείς κατηγορίες: σοκολατάκια, φυτικά ροφήματα και healthy chips εμφάνισαν αρνητικό μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης κατά 3,8%, 1,1% και 11,4% αντίστοιχα.
Όλες οι υπόλοιπες κατηγορίες εμφανίζουν θετικό πρόσημο που κινείται από μέτριο μονοψήφιο ποσοστό φθάνοντας έως και το 30,6% όπως στην περίπτωση των πρωτεϊνικών μπαρών, που καταγράφουν την δεύτερη καλύτερη επίδοση μετά τα πρωτεϊνικά επιδόρπια ψυγείου.
Είναι η τιμή ανασταλτικός παράγοντας;
Αξίζει να επισημανθεί ότι παράλληλα με την αύξηση στα έσοδα στο εξεταζόμενο διάστημα 27 από τις 28 κατηγορίες προχώρησαν σε γενναίες ανατιμήσεις το εύρος των οποίων κυμάνθηκε από 3,4% έως 59,6%. Η μοναδική εξαίρεση είναι τα healthy chips οι τιμές των οποίων το 2024 υποχώρησε κατά 24,4% έναντι του 2021.
«Η τιμή σίγουρα παίζει ρόλο αλλά δεν αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στην επιλογή και κατανάλωση των αγαπημένων snacks» αναφέρει ο κ. Φώσκολος προσθέτοντας ότι «τo 81% των καταναλωτών αναζητά την καλύτερη αξία όταν αγοράζει snacks. To 74% αναλογίζεται την τιμή πριν επιλέξει το είδος του snack, το 68% θεωρεί σημαντικό να υπάρχει χαμηλό «price point» σε αυτά τα προϊόντα. Τέλος, το 30% έχει μειώσει τις «αυθόρμητες» αγορές λόγων αυξημένων τιμών».
Σύμφωνα με τον ίδιο, το 54% των καταναλωτών δηλώνει ότι με τα snacks προσθέτουν ενθουσιασμό στην καθημερινή τους διατροφή και αναμένουν με λαχτάρα την στιγμή ή την δραστηριότητα με τα οποία τα συνδυάζουν. Ένα αντίστοιχα μεγάλο ποσοστό (46%) καταναλώνει (ενεργειακά, μπάρες, πουτίγκες κα) πριν, κατά την διάρκεια ή/και μετά την προπόνηση για ενέργεια και πρόσληψη πρωτεΐνης. Επίσης, τα snacks βοηθάνε το 34% των ερωτηθέντων να ακολουθήσουν το διατροφικό τους πλάνο (keto, vegan, paleo, αυξημένη πρόσληψη πρωτεΐνης). Παράλληλα, για ένα 20,2% τα snack αποτελούν αναπόσπαστη συντροφιά όταν παρακολουθεί σειρές στο σπίτι ή ταινία στο σινεμά (11.2%), για ένα 10% αποτελούν παρέα όταν σκρολάρουν στα social media (10%) ή απλά όταν δεν κάνουν τίποτα (17.1%).
Οι επιδόσεις του snacking έχει προσελκύσει και συνεχίζει να προσελκύει το ενδιαφέρον της βιομηχανίας και των επενδυτών και είτε διαθέτουν κεφάλαια για να διευρύνουν την δυναμική υφιστάμενων εγκαταστάσεων στις βιομηχανίες τους με νέες γραμμές παραγωγής σνακ είτε προχωρούν σε στρατηγικές τοποθετήσεις και εξαγορές.
Ενδεικτικά αναφέρονται οι κινήσεις όπως αυτή της ισχυρής αρτοβιομηχανίας Καραμολέγκος που εξαγόρασε την Nutree , ένα ελληνικό brand με σημαντική διεθνή παρουσία που ειδικεύεται στη δημιουργία υγιεινών σνακ, του επενδυτικό ταμείο SMERemediumCap που απέκτησε στρατηγικό ποσοστό στην εταιρεία Organic 3S, που δραστηριοποιείται στην παραγωγή δημητριακών πρωινού, μπαρών δημητριακών και γλυκαντικών υγρών, της Bespoke Holdings που μέσω της ΙΟΝ απέκτησε το 75% της καραμελοποιίας Λάβδας.
Αντίστοιχα, η κατηγορία των chips αποτελεί το νέο μεγάλο στοίχημα για την Agrino, η οποία μετά τις ρυζογκοφρέτες εισήλθε πέρυσι και στην αγορά των rice chips.
Ενώ για την Unismack από το Κιλκίς, που εξάγει σνακ υψηλής διατροφικής αξίας σε 20 χώρες, το αμερικάνικο όνειρο είναι πλέον πραγματικότητα καθώς τα προϊόντα της κατακτούν το αμερικάνικο κοινό.
Με επενδυτικό μπαράζ απαντά στην αυξημένη διεθνή ζήτηση για τα προϊόντα της, αλλά και στις νέες τάσεις της αγοράς η Ohonos Snack των αδερφών Νώντα και Κώστα Όχονου, που υλοποιούν επενδύσεις 20 εκατ. ευρώ στις παραγωγικές της εγκαταστάσεις στη Βιομηχανική Περιοχή Θεσσαλονίκης στη Σίνδο.
Για την Ε.Ι Παπαδόπουλος τα σνακ αποτελούν την ναυαρχίδα της δραστηριότητας της υπεραιωνόβιας εταιρείας, ωστόσο οι επενδύσεις σε νέες καινοτόμες προτάσεις είναι συνεχείς με τα σήμα «Παπαδοπούλου» να διευρύνεται και πέρα από τις «παραδοσιακές» κατηγορίες.
Αντίστοιχα για την Οικογένεια Στεργίου η διεκδίκηση ακόμα μεγαλύτερης διείσδυσης στην καθημερινή διατροφή των εγχώριων καταναλωτών αποτελεί τη βάση της στρατηγικής τα τελευταία χρόνια, με την εταιρεία να έχει εμπλουτίσει το χαρτοφυλάκιό της με νέες προτάσεις.
Σε ό,τι αφορά τις γαλακτοβιομηχανίες και τους εμφιαλωτές τα πρωτεϊνούχα και ενεργειακά προϊόντα αποτελούν την αιχμή του δόρατος για τον αναπτυξιακό τους σχεδιασμό.
Ισορρόπηση των «παικτών»
«Οι εταιρίες και τα brands απαιτείται να ισορροπήσουν μεταξύ των παραδοσιακών ναυαρχίδων της κατηγορίας (σοκολάτα γάλακτος, αμυγδάλου, πατατάκια, κρουασάν) και των newcomers (π.χ. πρωτεϊνικές πουτίγκες),και βεβαίως να αφουγκραστούν τις καταναλωτικές ανάγκες που διαμορφώνονται από επιλογές life-style, χόμπι, διατροφής, κουλτούρας, υγείας και ευεξίας. Για την επικοινωνία των brands και στην στόχευση του marketing χρειάζονται 3 πράγματα: occasion, occasion, occasion! Οι περιστάσεις κατανάλωσης μας βοηθάνε, όχι απλά στην αντιστοίχιση του προϊοντικού μας χαρτοφυλακίου, αλλά και στην σύνδεση του brand με τις εμπειρίες, το τρόπο ζωής και την καθημερινότητα του κοινού μας» καταλήγει ο κ. Φώσκολος.