Ποσοστό ανάπτυξης περίπου 4% αναμένει για το 2025 ο κλάδος των καλλυντικών, όπως ειπώθηκε από τα στελέχη των εταιρειών του χώρου στο πλαίσιο της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του Πανελληνίου Συνδέσμου Καλλυντικών και Αρωμάτων (ΠΣΒΑΚ) που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα.
Σύμφωνα με την Ιωάννα Βαλασκοπούλου, Γενική Διευθύντρια ΠΣΒΑΚ, ο κλάδος είναι γενικότερα σε ανάπτυξη, παρά την πληθωριστική κρίση των τελευταίων χρόνων.
Ωστόσο, όπως επισημάνθηκε, οι προκλήσεις για τον κλάδο είναι αρκετές. Αφορούν το αυξημένο κόστος ζωής που επηρεάζει την κατανάλωση, μιας και η «τιμή» έχει γίνει ο πιο επιδραστικός παράγοντας αγορών, με τους καταναλωτές να αγοράζουν λιγότερα από ό,τι πριν από 3 χρόνια, καθώς και το ρυθμιστικό πλαίσιο που επηρεάζει το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων αλλά και τον καταναλωτή.
Η αξία της εγχώριας παραγωγής καλλυντικών το 2023 διαμορφώθηκε στα 438 εκατ. ευρώ αυξημένη κατά 10,1%, εκ των οποίων το μεγαλύτερο μερίδιο 40,4% αφορούσε τα προϊόντα περιποίησης δέρματος. Το 2024 η αξία της παραγωγής υπολογίζεται στα 467 εκατ. ευρώ αυξημένη κατά 6,6%. Όσον αφορά την κατανάλωση η αξία της αγοράς το 2023 διαμορφώθηκε στα 918 εκατ.ευρώ αυξημένη κατά 11,7% με τα προϊόντα περιποίησης δέρματος να κατέχουν ηγετικό μερίδιο της τάξης του 52,1%. Το κανάλι ευρείας διανομής απέσπασε μερίδιο 32% και το φαρμακείο 20%. Το 2024 η κατανάλωση καλλυντικών ανήλθε στα 972 εκατ.ευρώ αυξημένη κατά 5,9%.
Όπως τόνισε ο Δημήτρης Ασκητής, Client Sales & Insights Director CIRCANA HELLAS A.E., στα σούπερ μάρκετ το 2024 τα προϊόντα προσωπικής περιποίησης και ομορφιάς ήταν τα μόνα που σημείωσαν αύξηση πωλήσεων κατά 2,3% στην κατηγορία των ειδών non food. Στις επιμέρους κατηγορίες αυξητικά κινήθηκαν τα αφρόλουτρα, τα είδη περιποίησης μαλλιών, τα αποσμητικά και τα είδη φροντίδας προσώπου.
Ωστόσο, ο δρόμος δεν είναι εύκολος. Στην προσπάθεια τους οι καταναλωτές να βρουν το σημείο ισορροπίας μεταξύ των μεγάλων κρίσεων, πανδημία και αυξημένο κόστος ζωής, που επηρεάζει σημαντικά τις επιλογές τους σε ό,τι αφορά την ευημερία τους, στην ερώτηση τι θα έκαναν σε περίπτωση περαιτέρω περιορισμού των εισοδημάτων τους το 26% τόνισε ότι θα στρεφόταν σε φθηνότερα προϊόντα, ενώ 31% απάντησε πως θα σταματούσε να αγοράζει τα προϊόντα ομορφιάς του.
Προκλήσεις
Σημαντικές είναι και οι προκλήσεις στις οποίες καλείται να ανταποκριθεί με χρονικό ορίζοντα την επόμενη διετία ο κλάδος των καλλυντικών όπως προκύπτουν από το νέο κανονιστικό πλαίσιο που τον αφορά. Ειδικότερα, εστιάζοντας η κ. Βαλασκοπούλου στον κανονισμό Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών με σταδιακή υλοποίηση από το 2025, με πλήρη εφαρμογή έως το 2030, τόνισε ότι θα επιφέρει αύξηση του κόστους συσκευασίας, επένδυση σε ανακυκλώσιμα υλικά καθώς και αύξηση λειτουργικού κόστους, ανάγκη για νέες εφοδιαστικές αλυσίδες.
Επίσης η Οδηγία για την Επεξεργασία Αστικών Λυμάτων που εγκρίθηκε το 2024 με σταδιακή ενσωμάτωση στις εθνικές νομοθεσίες έως το 2028 εισάγει νέες απαιτήσεις για τον έλεγχο της ρύπανσης από τη βιομηχανία καλλυντικών και φαρμάκων, με περιορισμούς στις ουσίες που καταλήγουν στα υδάτινα οικοσυστήματα, συνεργασία με τη βιομηχανία για την ανάπτυξη βιοδιασπώμενων συστατικών.
Η Οδηγία εισάγει EPR σύστημα (Extended Producer Responsibility), για την κάλυψη του κόστους της αναβάθμισης ή δημιουργίας σταθμών επεξεργασίας και της αφαίρεσης των μικρορύπων από τα αστικά λύματα και απαιτεί ανάπτυξη νέων, περιβαλλοντικά φιλικών συνθέσεων καθώς και επιπλέον επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη. Επιπλέον, η αιθανόλη πρόκειται να ενταχθεί σε εναρμονισμένη ταξινόμηση CLP (Classification,Labelling,andPackaging) κατά την επανεξέτασή της στο πλαίσιο του Κανονισμού Βιοκτόνων.
Η Ελλάδα (ΓΧΚ) έχει προγραμματίσει την υποβολή πρότασης ταξινόμησης για την αιθανόλη έως τον Ιούλιο του 2025. Αναμένονται νέες αυστηρότερες απαιτήσεις για την απόδειξη περιβαλλοντικών ισχυρισμών, περιορισμός παραπλανητικής διαφήμισης, πρόσθετο κόστος για επιστημονικές αποδείξεις και πιστοποιήσεις με χρονοδιάγραμμα εφαρμογής 2024-2026.
Αναμένονται νέοι κανόνες για τον οικολογικό σχεδιασμό καλλυντικών, απαίτηση βελτίωσης του κύκλου ζωής των προϊόντων, αυξημένο κόστος σχεδιασμού και παραγωγής με χρονοδιάγραμμα εφαρμογής 2025-2027.
Το 2025 έρχεται νέος Κανονισμός για Ταξινόμηση, Επισήμανση και Συσκευασία (Classification, Labelling, and Packaging) με νέες κατηγορίες επικινδυνότητας για χημικές ουσίες στα καλλυντικά, προσαρμογές στις προειδοποιητικές ετικέτες για τους καταναλωτές, αλλαγές στη σήμανση και στη σύνθεση των προϊόντων, κόστος ανανέωσης συσκευασιών και ενημέρωσης καταναλωτών.
Στο νέο κανονιστικό πλαίσιο που διαμορφώνεται το 2025 αναμένεται αυξημένο κόστος συμμόρφωσης, νέες δαπάνες για ασφαλέστερα υλικά και συνεχής αξιολόγηση ουσιών με νέες απαγορεύσεις.
Εξαγωγές
Αναφορικά με το εξαγωγικό προφίλ και τις ευκαιρίες του κλάδου στις διεθνείς αγορές, όπως επεσήμανε ο Κωνσταντίνος Παπαλεξανδρής, Chief Business Officer ΚΟΡΡΕΣ Α.Ε. -ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ, οι κυριότερες χώρες εξαγωγών των ελληνικών καλλυντικών είναι οι Κύπρος, ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Ισπανία.
Τις μεγαλύτερες εξαγωγές σημειώνουν τα προϊόντα περιποίησης δέρματος με μερίδιο 59,9%, ακολουθούν τα προϊόντα περιποίησης μαλλιών με μερίδιο 30,4%, τα αρωματικά με μερίδιο 5,6%, το μακιγιάζ με μερίδιο 3,1%, τα σαπούνια καλλωπισμού με μερίδιο 1%.
Η Ευρώπη παραμένει σημαντική αγορά για τις ελληνικές εξαγωγές καλλυντικών και η τάση δείχνει πως υπάρχει ανάγκη για την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων (κυρίως βιολογικά / φυτικά/ indie) με στόχο τις niche αγορές. Επίσης παρατηρείται αύξηση χρήσης πρώτων υλών από βιώσιμες πηγές / ανακυκλωμένων υλικών συσκευασίας, σημαντική χρήση τεχνολογίας ΑΙ για εξατομικευμένες «θεραπείες» – λύσεις, ενώ έντονη είναι η επίδραση του τουρισμού στις πωλήσεις του κλάδου.
Εστιάζοντας περισσότερο στο θέμα της εφαρμογής λύσεων Τεχνητής Νοημοσύνης στον κλάδο των καλλυντικών, ο Ιωάννης Καλογεράς, Strategy & Communication Consultant Brain Power, σημείωσε πως ο καταναλωτής είναι πλέον πρόσωπο και όχι απλά Target Group. Το AI μπορεί να αναλύσει μεγάλα σύνολα δεδομένων καταναλωτών, να ανιχνεύσει μοτίβα και να δημιουργήσει μικρο-τμήματα με βάση αλγόριθμους αναγνώρισης προτύπων και αναμένεται να φέρει επανάσταση και στο χώρο των καλλυντικών.