Το ζωτικής σημασίας θέμα της χρηματοδότησης των επενδύσεων για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες που έχουν κριθεί ως «στρατηγικές» για την Ευρώπη σαν σύνολο και είναι μείζονος σημασίας για την ανάπτυξη της Γηραιάς Ηπείρου τέθηκε για μία ακόμη φορά στο επίκεντρο της προγραμματισμένης συνάντησης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Κρίσιμων Πρώτων Υλών (CRM E. Board 20/2/2025) στις Βρυξέλλες.
Να σημειωθεί ότι τα συγκεκριμένα έργα έχουν προτεραιότητα στη χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά προγράμματα στο πλαίσιο του STEP (Strategic Technology European Platform). Από την πλευρά της Ελλάδας στη συνάντηση συμμετείχε ο Γενικός Γραμματέας ΥΠΕΝ Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης, ο οποίος τοποθετήθηκε εκ νέου υπέρ της δημιουργίας Ειδικού Ταμείου για τα Critical Raw Materials, παρόλο που, όπως επεσήμανε, ήδη η Επιτροπή προσπαθεί να βρει κοινό τόπο για την ίδρυση και άλλων Ειδικών Ταμείων (π.χ. Άμυνας) και ίσως η χρονική στιγμή δεν είναι η κατάλληλη για τη συζήτηση αυτή.
Ωστόσο, είναι απαραίτητο ένα ειδικό Ταμείο Χρηματοδότησης των επενδύσεων για τις Κρίσιμες Ορυκτές Πρώτες Ύλες μιας και το Ταμείο Ανάκαμψης έχει τον περιορισμό του χρόνου, τελειώνει το 2026, το Ταμείο Καινοτομίας δεν έδωσε το πράσινο φως για τέτοιου είδους επενδύσεις, το Ταμείο Συνοχής έχει ήδη χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα κεφάλαια του και το Ταμείο Εκσυγχρονισμού έχει όρους που αποκλείουν τις μεταλλευτικές επενδύσεις. O κ. Αϊβαλιώτης στην εισήγησή του προς το CRM Board τόνισε ότι τα Κρίσιμα Ορυκτά, τόσο απαραίτητα για την υλοποίηση της τεχνολογικής ανάπτυξης και της πράσινης μετάβασης, είναι σημαντικό να παράγονται στην Ευρώπη για λόγους ενεργειακής ανεξαρτησίας και συμβάλλουν σημαντικά στην εμπέδωση στην εδραίωση της ελευθερίας των ευρωπαϊκών κοινωνιών από εξωτερικές επιρροές και δυνάμεις.
Επίσης τόνισε πως η δημιουργία του Critical Raw Material Act στόχο έχει να αναθερμανθεί η μεταλλευτική δραστηριότητα στην Ευρώπη και στις χώρες-μέλη ειδικότερα, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Ο κ. Αϊβαλιώτης, σχολιάζοντας περαιτέρω το θέμα της χρηματοδότησης των επενδυτικών σχεδίων επεσήμανε πως «έχουμε να αντιμετωπίσουμε έναν «ελέφαντα στο δωμάτιο» που είναι η χρηματοδότηση και η κάλυψη του επενδυτικού κενού των επενδύσεων, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη μείωση του επενδυτικού ρίσκου και την υλοποίηση τους.
61 προτάσεις
Να σημειωθεί ότι συνολικά στο τραπέζι της συζήτησης του CRM Board στις 20/2/2025 παρουσιάστηκαν 61 προτάσεις που αφορούν όλα τα Κρίσιμα Ορυκτά, τόσο σε εκμετάλλευση αλλά και σε μεταποίηση και σε ανακύκλωση, γεγονός που καταδεικνύει ότι ο Ευρωπαϊκός Μεταλλευτικός Κλάδος, παρά τις δυσκολίες, παραμένει μάχιμος. Οι συγκεκριμένες προτάσεις από Ελλάδα, Φινλανδία, Γαλλία, Ισπανία, Σουηδία, Τσεχία, Πορτογαλία, Ιταλία, Γερμανία, Ρουμανία, Πολωνία, Βέλγιο, Εσθονία αλλά και Τρίτων Χωρών υπεβλήθησαν στο πλαίσιο της προσπάθειας της Ευρώπης (CRM ACT) να αξιοποιήσει τους δικούς της ορυκτούς πόρους για την κάλυψη των αναγκών της σύγχρονης ευρωπαϊκής βιομηχανίας και οικονομίας σε Κρίσιμες Πρώτες Ύλες. Όπως τόνισε ο κ. Αϊβαλιώτης η Ελλάδα θα φέρει στο τραπέζι και άλλες αιτήσεις για τον χαρακτηρισμό άλλων επενδύσεων σαν «στρατηγικές», αρκεί να μετακινηθεί το ορόσημο του 2030 σαν χρόνου υλοποίησης των επενδύσεων αυτών.
