Τα μεγάλα έργα υποδομών και ειδικότερα τα μεγάλα ενεργειακά έργα δίνουν ώθηση στις εξαγωγές του κλάδου των μετάλλων στις αγορές της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής, όπως τονίζει πρόσφατη μελέτη της Εθνικής Τράπεζας.
Σύμφωνα με τους μελετητές τα μέταλλα αποτελούν διαχρονικό στήριγμα για τις ελληνικές εξαγωγές. Ωστόσο είναι έντονη η μεταβλητότητα κυρίως λόγω των μεμονωμένων παραγγελιών.
Ειδικότερα, εστιάζοντας στην υψηλή επίδοση που σημείωσαν τα μέταλλα στο 2ο μισό του 2024 (Ιούλιος-Οκτώβριος 2024 +17% σε αποπληθωρισμένους όρους), οι αναλυτές τονίζουν ότι οφείλεται κυρίως σε μεμονωμένες παραγγελίες και δευτερευόντως είναι αντίδραση στην πίεση που δέχθηκε ο κλάδος το προηγούμενο διάστημα (-7% ετησίως το 2023-2024 Η1).
Συγκεκριμένα, ενώ συνήθως την τάση δίνουν αλουμίνιο και χαλκός (περίπου τα ⅗ των εξαγωγών του κλάδου την τελευταία 5ετία), τώρα τα ¾ της ανόδου προέκυψαν από σωλήνες χάλυβα (με κατεύθυνση κυρίως τη Μέση Ανατολή). Δεδομένου ότι τα συγκεκριμένα προϊόντα χάλυβα έχουν συνήθως εφαρμογές σε έργα ενεργειακών υποδομών, τείνουν να μην έχουν σταθερές εξαγωγικές σχέσεις στις επιμέρους αγορές, με συνέπεια να είναι ευάλωτα στη διεθνή συγκυρία και με υψηλή μεταβλητότητα επιδόσεων.
Πέρα όμως από τη έντονη μεταβλητότητα τους, τα μέταλλα – κρίσιμος πυλώνας των ελληνικών εξαγωγών την τελευταία 20ετία, με μερίδιο 17% – ακολουθούν ανοδική τάση. Αυτή η δυναμική αποδείχθηκε επαρκής για την ενίσχυση του ήδη υψηλού μερίδιού τους στην ΕΕ (1% το 2024 έναντι 0,8% το 2010 και 0,5% για τα λοιπά προϊόντα).
Αναφορικά με τις προοπτικές, όπως υποστηρίζουν οι αναλυτές, βραχυπρόθεσμα ο κλάδος αντιμετωπίζει αυξημένη αβεβαιότητα, λόγω της επιβολής δασμών από τις ΗΠΑ. Η άμεση επίπτωση αυτής της εξέλιξης αναμένεται χαμηλή, καθώς οι ΗΠΑ απορρόφησαν μόλις το 4% των ελληνικών εξαγωγών μετάλλων το 2024. Ωστόσο, σημαντικές αναμένονται οι έμμεσες επιπτώσεις, δεδομένου ότι οι ευρωπαϊκές οικονομίες οι οποίες απορροφούν τα ⅔ των ελληνικών εξαγωγών μετάλλου, θα βρεθούν στο επίκεντρο της αυστηρότερης πολιτικής δασμών. Παράλληλα, ο ανταγωνισμός στις υπόλοιπες αγορές εκτιμάται ότι θα ενταθεί, καθώς οι μεγάλοι παίκτες του κλάδου διεθνώς πιθανόν να ανακατανείμουν τις ροές τους, μειώνοντας τις αποστολές προς ΗΠΑ.
Εξαιρετικά θετικές είναι οι προοπτικές του κλάδου σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, καθώς η Ελλάδα διαθέτει αποθέματα μετάλλων στρατηγικής σημασίας για την Ε.Ε., η αξιοποίηση των οποίων θα μπορούσε να συμβάλλει στην απεξάρτηση από χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία και η Μαλαισία, που τώρα καλύπτουν το 94% των εισαγωγών της.
