Δεκαεφτά χρόνια είναι γεμάτα τα ταμεία στα σούπερ μάρκετ, με τον εγχώριο καταναλωτή να «καταπίνει» ανατιμήσεις στο ράφι, καθώς η ανελαστικότητα της δαπάνης δεν αφήνει περιθώρια ελιγμών στο νοικοκυριό.
Στους διαχρονικά κερδισμένους παίκτες στην αγορά ο κλάδος της λιανικής βασικών καταναλωτικών ειδών. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε χθες ο κ. Βάιος Δημοράγκας, διευθύνων σύμβουλος της NielsenIQ, στο πλαίσιο του 15ου Συνεδρίου ΙΕΛΚΑ: Grocery Management in Turbulent Times, «από το 2007 έως το 2024 η αγορά έχει καταγράψει αύξηση 28% σε αξία πωλήσεων, ενώ στο ίδιο διάστημα ο όγκος πωλήσεων υποχώρησε κατά 2%».
Η σταθερότητα στη ζήτηση όλα αυτά τα χρόνια έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς καταγράφεται σε μια περίοδο διαδοχικών κρίσεων -που περιλαμβάνει: τη δεκαετή εγχώρια ύφεση, τα μνημόνια, την πανδημία, την ενεργειακή κρίση και τον ισχυρό πληθωρισμό-, στο διάστημα της οποίας χάθηκε περίπου το ένα τρίτο του εισοδήματος των εγχώριων καταναλωτών.
Μια ακόμα σημαντική παράμετρος είναι ότι οι αγορές στο σούπερ μάρκετ -με εξαίρεση τα τελευταία τέσσερα χρόνια- πραγματοποιούνταν σε μεγάλο βαθμό με μετρητά, γεγονός που έχει ιδιαίτερη σημασία για τη ρευστότητα του κλάδου. Αναλύοντας τους λόγους που η ζήτηση παραμένει σταθερή, ειδικά στην πληθωριστική περίοδο, ο κ. Δημοράγκας στάθηκε σε τρία βασικά σημεία:
- στην εξάπλωση της ιδιωτικής ετικέτας όπου η ανάπτυξη παραμένει, με την κατηγορία να εμφανίζει σήμερα μερίδιο αγοράς 24,7% (στοιχεία 1/1/2024 – 6/10/2024),
- στην ισχυρή προωθητική δραστηριότητα, που ανέρχεται στο 57,9%,
- και στη διατήρηση της τάσης της κατ’ οίκον κατανάλωσης.
Κατανάλωση
Με βάση τα στοιχεία που παρουσίασε ο ίδιος, το 2024 -από 1ης Ιανουαρίου έως τις 3 Νοεμβρίου- συνολικά στην αγορά καταγράφεται αύξηση όγκου 3,7%, με αύξηση στα έσοδα στο 3,9% και κλαδικό πληθωρισμό στο 0,2%.
Στο τελευταίο τρίμηνο καταγράφεται αύξηση σε αξία 4,5%, σε όγκο 4,8% και αρνητικός πληθωρισμός στο 0,3%. Ανά κανάλι, με βάση τις μετρήσεις από 1ης/1/2024 έως τις 6/10/2024 στα cash and carry το πρόσημο είναι αρνητικό, καθώς καταγράφηκε μείωση κατά 2,4% σε αξία και κατά 3,6% σε όγκο, μολονότι ο κλαδικός πληθωρισμός διατηρήθηκε χαμηλά σε όλη την πληθωριστική περίοδο.
Η τάση για κατ’ οίκον κατανάλωση και η φειδωλή δαπάνη από πλευράς επαγγελματιών περιορίζει την αναπτυξιακή τροχιά στην οργανωμένη χονδρική, ενώ πριμοδοτεί τη λιανική. Είναι ενδεικτικό ότι στο ίδιο διάστημα στην παραδοσιακή λιανική η αύξηση σε αξία είναι 4,3% και σε όγκο 0,3% και στην οργανωμένη λιανική τα έσοδα ενισχύθηκαν κατά 2,9% και ο όγκος κατά 3,2%.
Από την πλευρά του ο κ. Παναγιώτης Μπορέτος, Managing Director της Circana, επισήμανε ότι ο Έλληνας καταναλωτής είναι ίδιος με τον Ευρωπαίο, με το θέμα του πληθωρισμού να ενδιαφέρει το 60% των νοικοκυριών στην Ευρώπη και το 95% να ενδιαφέρεται πάρα πολύ για τις αυξήσεις των τιμών στα τρόφιμα.
Οι καταναλωτές ανταποκρίνονται στο αυξανόμενο κόστος ζωής, με το να ξοδεύουν λιγότερα σε ό,τι αφορά την εκτός σπιτιού κατανάλωση, ενώ παρατηρείται ότι έρχονται καταναλώσεις in home από άλλα κανάλια. Την ίδια ώρα, οι προωθητικές ενέργειες βρίσκονται σήμερα στα υψηλότερα πενταετίας, ενώ η ιδιωτική ετικέτα ενδυναμώνεται. Με βάση τα στοιχεία της Circana, το 25% των εγχώριων καταναλωτών αγοράζει σταθερά PL, ένα 25% αγοράζει επώνυμα προϊόντα και ένα 50% άγεται και φέρεται ανάλογα με αυτό που θα βρει, εκ των οποίων ωστόσο το 50% πιστεύει ότι PL είναι τουλάχιστον ισάξιο του επώνυμου.
Προβλέψεις
Η ψαλίδα τιμής PL έναντι επώνυμων βρίσκεται στο 30%, όταν στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες η διαφορά είναι 20%. Στο μεταξύ, σε ό,τι αφορά τις προβλέψεις για το 2025 της Circana, στο σενάριο των σταθερών τιμών η αγορά θα παρουσιάσει αύξηση 3,2% σε αξία, ενώ στο σενάριο αύξησης των τιμών κατά 2,9% η αγορά θα πάει στο 3,8%
