Στο θέμα της αναβλητικής αίρεσης «κολλάει» η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού. Η εκκρεμότητα με την πιστοποίηση των 39 σηράγγων (αναβλητική αίρεση) καθυστερεί το οικονομικό κλείσιμο της συμφωνίας του Δημοσίου με την κοινοπραξία ΓΕΚ Τέρνα – Egis Projects για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού.
Ωστόσο, η κυβέρνηση, σύμφωνα και με τα στοιχεία του προϋπολογισμού που κατατέθηκε χθες, ευελπιστεί ότι θα εισπράξει το τίμημα των 1,35 δις. το δεύτερο τρίμηνο του 2025.
Το ίδιο εκτίμησε ο υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος, μιλώντας προχθές σε συνέδριο για τα έργα ΣΔΙΤ εξηγώντας την εκκρεμότητα με τις σήραγγες.
Υπενθυμίζεται ότι η ανακήρυξη της προαναφερόμενης κοινοπραξίας ως προτιμητέου επενδυτή για την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης και εκμετάλλευσης του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας Οδού και τριών κάθετων οδικών αξόνων της, για χρονική περίοδο 35 ετών έγινε τον Αύγουστο του 2021 και η σύμβαση παραχώρησης υπεγράφη στις 29.3.24.
Ο υφυπουργός Υποδομών αναφέρθηκε επίσης στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) σημειώνοντας ότι «δεν είναι μια εύκολη παραχώρηση». Όπως είπε τις πρώτες μέρες του Δεκεμβρίου αναμένεται να ολοκληρωθούν τα συμβατικά τεύχη με τις τράπεζες. Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 2,057 δισ. χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης με 200 εκατ. και με ενδιαφέρον αναμένεται αν τελικά θα καταστεί δυνατό να εκμεταλλευτεί αυτή τη δυνατότητα καθώς τα χρονικά περιθώρια είναι εξαιρετικά περιορισμένα. Ανάδοχος είναι επίσης η ΓΕΚ Τέρνα.
Αποφάσεις αναμένονται το επόμενο διάστημα για τον αυτοκινητόδρομο Καλό Νερό – Πύργος – Τσακώνα. Πρόκειται για «ένα δύσκολο έργο γιατί περνά από περιοχές με ευαίσθητα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά» σύμφωνα με τον υφυπουργό Υποδομών, ενώ έχει διπλάσιο προϋπολογισμό (περί τα 700 εκατ.) από το Πάτρα – Πύργος, που παραδίδεται το 2025. Θα εξεταστεί όπως έχει γίνει γνωστό η εκτέλεση του από την παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού.
Στις αρχές Δεκεμβρίου θα δημοπρατηθούν στο μεταξύ με κλειστή διαδικασία τα έργα αποκατάστασης των ζημιών από την κακοκαιρία του 2023 στη Θεσσαλία (οδικά και σιδηροδρομικά συνολικού προϋπολογισμού 1,35 δις. ευρώ).
Οδικά έργα Αττικής: Ορατότητα Μηδέν
Τα προαναφερόμενα έργα με κάποιο τρόπο έχουν δρομολογηθεί ή βρίσκονται στο τραπέζι της συζήτησης. Δεν συμβαίνει το ίδιο με τα οδικά που θα δώσουν ανάσα στο κυκλοφοριακό της Αττικής.
Ο Γιώργος Συριανός, διευθύνων σύμβουλος της Άκτωρ Παραχωρήσεις και πρόεδρος του Συνδέσμου Τεχνικών Εταιριών Ανωτέρων Τάξεων (ΣΤΕΑΤ) μιλώντας στο ίδιο συνέδριο έκρουσε τον κώδωνα: «Το 2030 θα υπάρχει αύξηση της κυκλοφορίας κατά 11% και μέχρι το 2050 θα φτάσει το 30%. Καθημερινά οι πολίτες χάνουν ώρες στους δρόμους και παράλληλα παρατηρείται αύξηση των αερίων που επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα».
Υπέρμαχος των Πρότυπων Προτάσεων ο κ. Συριανός χαρακτήρισε «μονόδρομο» τη δρομολόγηση των επεκτάσεων της Αττικής Οδού (σήραγγα Ηλιουπόλεως, σύνδεση με λιμάνια Ραφήνας και Λαυρίου) με βάση τις προτάσεις της κατασκευαστικής αγοράς και έκανε ένα ακόμα βήμα παραπέρα. Μίλησε για νέα πρόταση από την πλευρά της κοινοπραξίας (ΓΕΚ Τέρνα – Άκτωρ Παραχωρήσεις – Άβαξ) με δυνατότητα μηδενισμού της χρηματοδοτικής συμμετοχής του δημοσίου και μεταφορά των υποχρεώσεων στο μέλλον.
Ο κ. Ταχιάος σημείωσε σχετικά πως το υπουργείο Υποδομών θα φέρει νέο νόμο για τις Πρότυπες Προτάσεις και πρόσθεσε «ακόμα και αν δεν θα έχουμε χρηματοδοτική συμβολή του δημοσίου στην παρούσα χρονική στιγμή για νέα οδικά έργα στην Αττική, εφόσον αυτό συμβεί μετά από 10 χρόνια θα πρέπει να το μελετήσουμε. Δεν μπορούμε να λειτουργούμε με τα δημοσιονομικά κριτήρια που μας οδήγησαν στην οικονομική κρίση του 2010».
Χωρίς εξασφαλισμένη χρηματοδότηση παραμένει και η επέκταση της Αττικής Οδού στη Λεωφόρο Κύμης. Για το έργο έχει εξελιχθεί διαγωνιστική διαδικασία μέχρι το σημείο της επιλογής αναδόχου, αλλά χωρίς να έχουν εξασφαλιστεί οι αναγκαίες πιστώσεις. Εκτιμάται ότι μελλοντικά θα εξεταστεί το ενδεχόμενο της υλοποίησης του από τον παραχωρησιούχο της Αττικής Οδού.
Εν κατακλείδι η άποψη που εκφράζεται με κάθε αφορμή από την πλευρά του αρμόδιου υπουργείου είναι πως «προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι τα δημοσιονομικά όρια της χώρας», αν και τα στελέχη του αναγνωρίζουν την ανάγκη νέων οδικών έργων στην Αττική.
Κατά τον κ. Ταχιάο το έργο της κατασκευής νέου αυτοκινητόδρομου Ελευσίνα – Οινόη, για το οποίο έχει κατατεθεί επίσης Πρότυπη Πρόταση, ίσως μπορεί να συζητηθεί πιο εύκολα.
Αναφορικά με τις Πρότυπες Προτάσεις καταγράφονται και άλλου είδους προβληματισμοί, όπως αυτοί που εξέφρασε με την ανάλυση του ο νομικός Πέτρος Σφηκάκης (Lexpartners Δικηγορική Εταιρία). Μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στο επιχείρημα ότι η συμμετοχή του Προτείνοντος του έργου στην προετοιμασία της διαδικασίας σύναψης της σύμβασης έργου, για την ακρίβεια η κατάστρωση από τον ίδιο του περιεχομένου και του είδους της σύμβασης, συνιστά στρέβλωση του ανταγωνισμού. Ο ίδιος ανέφερε πως ο θεσμός εφαρμόζεται με διάφορες μορφές, σε χώρες όπως, Φιλιππίνες, Κόστα Ρίκα, Ταϊβάν, Ν. Κορέα, Χιλή, Γκάνα Περού, Ινδονησία, Κένυα, Ινδία, στον Καναδά, την Αυστραλία, στη Virginia των ΗΠΑ, ενώ το μοναδικό παράδειγμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η Ιταλία.
Γέφυρα Βαρυμπόμπης
Ένα άλλο θέμα που εκκρεμεί στην Αττική αφορά στη γέφυρα της Βαρυμπόμπης. Σύμφωνα με τον υφυπουργό Υποδομών είναι μεγάλη ανάγκη να αντικατασταθεί η Γέφυρα Βαρυμπόμπης.
Έχει κοστίσει μέχρι σήμερα 147 εκατ. ευρώ στο δημόσιο – τα διόδια που προβλέπονται στη σύμβαση παραχώρησης καταβάλλονται από το δημόσιο – ενώ το κόστος των έργων είναι 20 εκατ. ευρώ. «Τέλος του 2024 πρέπει να δώσουμε οριστική λύση στο θέμα της Γέφυρας Βαρυμπόμπης» κατέληξε σχετικά.