«Σχεδόν 9 στις 10 επιχειρήσεις βρίσκονται στα χέρια της πρώτης και δεύτερης γενιάς – κάτι που δείχνει ότι η διαδικασία διαδοχής θα είναι κρίσιμη για τη μελλοντική τους πορεία», τόνισε η πρόεδρος του ΕΒΕΑ, Σοφία Κουνενάκη Εφραίμογλου μιλώντας στο Fortune Greece CEO Initiative Forum.
Όπως ανέφερε η πρόεδρος, οι οικογενειακές επιχειρήσεις παίζουν καθοριστικό ρόλο στην οικονομία, σε όλη την Ευρώπη. Το 25% από τις κορυφαίες 100 εταιρείες είναι οικογενειακές, παρέχουν 100 εκατ. θέσεις εργασίας και ο τζίρος τους αποτελεί το 9% του Ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Στην Ελλάδα 8 στις 10 επιχειρήσεις είναι οικογενειακές. Και από αυτές, περίπου το 70% είναι πολύ μικρές, απασχολώντας 2 – 10 εργαζομένους. Οι επιχειρήσεις αυτές προσφέρουν το 45% του συνολικού αριθμού των θέσεων εργασίας στην χώρα μας και παράγουν περίπου το 12% του ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας.
«Τα στοιχεία αυτά, σημείωσε η πρόεδρος, επιβεβαιώνουν την ανάγκη να κατανοήσουμε τις ιδιαιτερότητες της οικογενειακής επιχείρησης, να διαχειριστούμε συγκεκριμένες ανάγκες και προκλήσεις. Και να παρέχουμε τα κατάλληλα εργαλεία ενίσχυσης».
Σε αυτή την προσπάθεια, συνέχισε η ίδια, έχει επενδύσει το ΕΒΕΑ τα τελευταία χρόνια και, για τον σκοπό αυτό, συνεργάζεται με το NED Club, με το οποίο – μεταξύ άλλων – υλοποιήθηκε σχετική έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας θα δημοσιευθούν αναλυτικά στο επόμενο διάστημα.
Ωστόσο, η πρόεδρος ανέφερε συνοπτικά μερικά από τα κυριότερα ευρήματα:
- Στη μεγάλη πλειονότητά τους οι επιχειρήσεις λειτουργούν για περισσότερα από 21 χρόνια, κάτι που δείχνει ότι υπάρχει σημαντική ανθεκτικότητα. Επίσης, σχεδόν 9 στις 10 επιχειρήσεις βρίσκονται στα χέρια της πρώτης και δεύτερης γενιάς – κάτι που δείχνει ότι η διαδικασία διαδοχής θα είναι κρίσιμη για τη μελλοντική τους πορεία.
- Η επιτυχής μετάβαση από τη μια γενιά στην άλλη είναι η μεγαλύτερη ίσως πρόκληση για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της επιχείρησης, όπως και η διαχείριση των οικογενειακών συγκρούσεων. Είναι ζητήματα που απασχολούν τις περισσότερες επιχειρήσεις, με δεδομένο μάλιστα το συγκεντρωτικό μοντέλο διοίκησης που φαίνεται ότι κυριαρχεί.
- Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι η εφαρμογή δομών και πρακτικών, όπως π.χ. διοικητικό συμβούλιο, Executive Committees, συμπερίληψη ανεξάρτητων διευθυντών σε συνδυασμό με τις βέλτιστες πρακτικές της οικογενειακής και εταιρικής διακυβέρνησης, εξασφαλίζει την αποφυγή συγκρούσεων και την ορθότερη διαδικασία αποφάσεων σε επιχειρηματικό και επιχειρησιακό επίπεδο.
Η ίδια υπενθύμισε ότι, σύμφωνα με διεθνείς έρευνες, π.χ. INSEAD, περίπου 4 στις 10 οικογενειακές εταιρείες που διαπρέπουν επιχειρηματικά διοικούνται από ανεξάρτητους μάνατζερ και όχι από μέλη της οικογένειας και πάνω από 8 στις 10 έχουν ανεξάρτητα διοικητικά συμβούλια.
«Δυστυχώς στην Ελλάδα το ποσοστό, ειδικά των μικρομεσαίων οικογενειακών επιχειρήσεων που λειτουργούν με ανεξάρτητα διοικητικά συμβούλια, είναι πολύ χαμηλό. Μόλις το 12% έχουν στο ΔΣ στελέχη εκτός οικογένειας, ενώ ακόμη λιγότερες είναι αυτές που έχουν εντάξει και μη εκτελεστικά μέλη. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να διασφαλίζει σταθερότητα, συχνά όμως γίνεται εμπόδιο στην εισροή νέων ιδεών, εμπειρίας και τεχνογνωσίας στη διοίκηση, στην καινοτομία, στην αξιοποίηση νέων ευκαιριών» σημείωσε η κυρία Εφραίμογλου.
Υπενθύμισε η προεδρος ότι, στόχος του ΕΒΕΑ είναι να υποστηρίξει τις οικογενειακές επιχειρήσεις για να μπορέσουν να διαχειριστούν αυτές τις προκλήσεις γιαυτό και σε συνεργασία με την Ελληνική Λέσχη μη Εκτελεστικών Μελών ΔΣ – NED Club, έχει δημιουργηθεί μια ομάδα εργασίας με εμπειρογνώμονες και εξειδικευμένους συμβούλους και διοργανώνονται εξειδικευμένα εργαστήρια, αναπτύσσονται εγχειρίδια που επικεντρώνονται σε θέματα όπως η οικογενειακή και εταιρική διακυβέρνηση, η διαδοχή, η ανάπτυξη και προστασία της οικογενειακής περιουσίας. «Μέσα από αυτές τις δράσεις, θέλουμε να προτείνουμε πρακτικές λύσεις και να ενισχύσουμε τις δεξιότητες των μελών των οικογενειακών επιχειρήσεων και προωθώντας τις καλύτερες πρακτικές διοίκησης και ανάπτυξης. Με βάση τα συμπεράσματα της έρευνας, σκοπεύουμε να σχεδιάσουμε ακόμη περισσότερες και πιο στοχευμένες δράσεις στο επόμενο διάστημα» τόνισε η προεδρος.
Νεοφυείς επιχειρήσεις
Στη συνέχεια η πρόεδρος αναφέρθηκε στο ρόλο των νεοφυών επιχειρήσεων σημειώνοντας ότι, παγκοσμίως, πρωτοπορούν στη χρήση τεχνολογιών αιχμής, στην ανάπτυξη καινοτόμων, επαναστατικών προϊόντων και λύσεων.
«Είναι digital native επιχειρήσεις, που ηγούνται στην πορεία προς το ψηφιακό μέλλον» είπε η κυρία Εφραίμογλου προσθέτοντας ότι : «Δεν είναι τυχαίο πως, όλο και περισσότερες μεγάλες εταιρείες, ακόμα και ισχυροί καθιερωμένοι κολοσσοί, επενδύουν σε συνεργασίες με νεοφυείς επιχειρήσεις. Τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από αυτές τις συνεργασίες είναι σημαντικά, τόσο σε πρακτικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο νοοτροπίας».
Στη συνέχεια υπογράμμισε την έμφαση που δίνει το ΕΒΕΑ στην στήριξη των νεοφυών επιχειρήσεων σημειώνοντας: «επιδιώκουμε, παράλληλα, να βοηθήσουμε τις νεοφυείς επιχειρήσεις και στη συνέχεια, στην προσπάθειά τους για μεγέθυνση και διεθνοποίηση».
Συγκεκριμένα όπως είπε η κυρία Εφραίμογλου: « Στο ΕΒΕΑ πιστεύουμε και επενδύουμε συστηματικά στον μετασχηματιστικό ρόλο της νεοφυούς επιχειρηματικότητας αναγνωρίζοντας τη σημασία της να ενισχύει την οικονομία και να δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας. Είμαστε το πρώτο επιμελητήριο στην Ελλάδα και την Ευρώπη που δημιούργησε Θερμοκοιτίδα Νεοφυών Επιχειρήσεων κι αργότερα τον επιταχυντή, αλλά και το πρώτο στην Ελλάδα Δίκτυο Επιχειρηματικών Αγγέλων.
Στα 10 χρόνια λειτουργίας της η Θερμοκοιτίδα μας έχει φιλοξενήσει πάνω από 500 επιχειρηματικές ομάδες, τις οποίες υποστήριξε παρέχοντας στέγαση και υλικοτεχνικό εξοπλισμό, αλλά και εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες σε ένα ευρύ φάσμα πεδίων. Επιδιώκουμε, παράλληλα, να βοηθήσουμε τις νεοφυείς επιχειρήσεις και στη συνέχεια, στην προσπάθειά τους για μεγέθυνση και διεθνοποίηση.
Σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής και το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης, έχουμε συμμετάσχει μέχρι σήμερα σε περισσότερες από 50 διεθνείς διοργανώσεις καινοτομίας. Έχουμε, επίσης, υπογράψει συμφωνίες συνεργασίας με διεθνείς πλατφόρμες και φορείς υποστήριξης της νεοφυούς επιχειρηματικότητας, όπως για παράδειγμα το Plug & Play, μία από τις σημαντικότερες πλατφόρμες καινοτομίας στον κόσμο, που δραστηριοποιείται, με έδρα τη Silicon Valley και τον επιχειρηματικό επιταχυντή Prospera Women
Η πρόσφατη ένταξη του ΕΒΕΑ στο European Business and Innovation Center Network αποτελεί αναγνώριση της προσπάθειάς μας. Και παράλληλα, δημιουργεί προϋποθέσεις για την περαιτέρω αναβάθμιση της δραστηριότητάς μας, παρέχοντας πρόσβαση σε προηγμένα εργαλεία και γνώσεις».
