Τους μέτριους ρυθμούς ανάπτυξης που κατέγραψε το ηλεκτρονικό εμπόριο στην υπόλοιπη Ευρώπη ακολούθησε και η χώρα μας το 2024.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Έκθεσης Ηλεκτρονικού Εμπορίου, που δημοσίευσαν από κοινού ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτρονικού Εμπορίου, ο E-commerce Europe και η Euro Commerce, για τη φετινή χρονιά εκτιμάται πως οι online αγορές προϊόντων και υπηρεσιών στη χώρα μας θα κινηθούν στα επίπεδα των 18,2 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μία αύξηση της τάξεως του 5% σε σχέση με το 2023, που είχαν διαμορφωθεί στα 17,3 δισ. ευρώ.
Συγκριτικά με τις προηγούμενες χρονιές, ο ρυθμός αύξησης εμφανίζει ήπια θετική αντίδραση, έναντι αύξησης κατά 7% το 2020, 8% το 2021, 10% το 2022, 9% το 2023.
Το ποσοστό των on line πωλήσεων επί του ΑΕΠ παρέμεινε σταθερό στο 7,86% για το 2024 έναντι 7,87% το 2023 και αυξημένο σε σχέση με το 7,22% του 2022.
Επίσης, σταθερό στο 58% παρέμεινε το ποσοστό των καταναλωτών ηλικίας 16-74 ετών που έκαναν κάποια on line αγορά το 2024.
Παρά την ήπια ανάπτυξη το 2024, η σύγκριση των στοιχείων της τελευταίας πενταετίας δείχνει πως το ηλεκτρονικό εμπόριο στην Ελλάδα έχει καταγράψει συνολικά υψηλές επιδόσεις, έχει αποκτήσει την κρίσιμη μάζα καταναλωτών που απαιτείται για την περαιτέρω ανάπτυξή του, σύμφωνα πάντα με τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά, όσον αφορά την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, τις πληθωριστικές πιέσεις και τις γεωπολιτικές εξελίξεις.
Προκλήσεις και ευκαιρίες
Για το 2024, με προβλεπόμενο πιο τυπικό ρυθμό πληθωρισμού 2,7%, το ευρωπαϊκό ηλεκτρονικό εμπόριο αναμένεται να αυξηθεί κατά 5%, προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό, υποδηλώνοντας θετική μεταβολή των συνθηκών της αγοράς.
Όπως τονίζουν οι αναλυτές της έκθεσης, το 2024 η ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρονικού εμπορίου εξακολουθεί να αντιμετωπίζει ένα μείγμα ευκαιριών και προκλήσεων. Αυτές περιλαμβάνουν τον πληθωρισμό, την άνιση τεχνολογική πρόοδο, την υιοθέτηση πιο βιώσιμων μοντέλων και την προσαρμογή σε νέους κανονισμούς βιωσιμότητας.
Επιπλέον, οι εταιρείες που εδρεύουν στην ΕΕ αντιμετωπίζουν σκληρό ανταγωνισμό από παίκτες εκτός ΕΕ, σε συνδυασμό με την έλλειψη δίκαιης επιβολής των κανονισμών της ΕΕ σε αυτούς.
Η βιωσιμότητα παραμένει κορυφαία προτεραιότητα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οι καταναλωτές είναι όλο και πιο πρόθυμοι να πληρώσουν περισσότερα για φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα, ωθώντας τις επιχειρήσεις να υιοθετήσουν πιο βιώσιμες πρακτικές, όπως η μείωση των απορριμμάτων συσκευασίας, η χρήση ανακυκλώσιμων υλικών και η προώθηση πρωτοβουλιών κυκλικής οικονομίας, όπως η ανακατασκευή προϊόντων και η μεταπώληση επιστρεφόμενων αντικειμένων.
Ο κύκλος εργασιών του ηλεκτρονικού εμπορίου παραμένει ισχυρός, τόσο λόγω της αύξησης του όγκου πωλήσεων όσο και λόγω της εξομάλυνσης των τιμών, αντί να επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τον πληθωρισμό όπως τα προηγούμενα έτη.
Η τεχνολογία αποτελεί σημαντική κινητήρια δύναμη ανάπτυξης στον τομέα του ηλεκτρονικού εμπορίου. Η ευρεία υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης μεταμορφώνει τη βιομηχανία, καθιστώντας τις εμπειρίες αγορών πιο εξατομικευμένες, βελτιώνοντας τη διαχείριση αποθεμάτων και ενισχύοντας την εξυπηρέτηση πελατών μέσω εργαλείων όπως τα chatbots. Οι τεχνολογίες εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας γίνονται επίσης πιο δημοφιλείς, ειδικά σε τομείς όπως η μόδα και η διακόσμηση σπιτιού, όπου βελτιώνουν την οπτικοποίηση των προϊόντων και την αλληλεπίδραση με τους πελάτες.
Επιπλέον, η επέκταση των δικτύων 5G καθώς και οι εξελίξεις στην τεχνολογία Internet of Things (IoT) βελτιώνουν την εφοδιαστική αλυσίδα και τη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας, οδηγώντας σε ταχύτερες και αποτελεσματικότερες υπηρεσίες παράδοσης.
Ωστόσο, αυτές οι τεχνολογικές εξελίξεις διευρύνουν το χάσμα μεταξύ των μεγάλων επιχειρήσεων ηλεκτρονικού εμπορίου και των ΜΜΕ, καθώς οι μεγαλύτερες εταιρείες είναι καλύτερα εξοπλισμένες για να υιοθετήσουν αυτές τις νέες τεχνολογίες.
Η άνοδος των πληρωμών μέσω κινητού τηλεφώνου και η αυξανόμενη υιοθέτηση ψηφιακών πορτοφολιών διαμορφώνουν επίσης το ευρωπαϊκό τοπίο ηλεκτρονικού εμπορίου.
Μια άλλη σημαντική πρόκληση για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου είναι ο αυξανόμενος ανταγωνισμός από παγκόσμιους παράγοντες, ιδίως από την Ασία. Η ταχεία άνοδος παικτών όπως η Temu το 2023 έχει προσελκύσει καταναλωτές στην Ευρώπη, ασκώντας πίεση στους τοπικούς παίκτες να ξεχωρίσουν προσφέροντας καλύτερη ποιότητα, βιωσιμότητα και τοπική εξυπηρέτηση πελατών.
Το 2023, το 71% του ευρωπαϊκού πληθυσμού ηλικίας 16-74 ετών πραγματοποίησε αγορές μέσω διαδικτύου, σημειώνοντας μέτρια αύξηση από το 69% το 2022.
Η πρόβλεψη για το 2024 υποδηλώνει περαιτέρω μικρή αύξηση στο 72%. Παρά τη σταθερή αυτή ανάπτυξη, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές ανισότητες μεταξύ των διαφόρων περιφερειών. Η Βόρεια Ευρώπη εξακολουθεί να ηγείται στη διείσδυση των ηλεκτρονικών αγοραστών με 83%, ακολουθούμενη από τη Δυτική Ευρώπη με 82%. Η Κεντρική Ευρώπη έχει ποσοστό διείσδυσης 70%, ενώ η Νότια και Ανατολική Ευρώπη υστερούν στο 59% και 53% αντίστοιχα, υπογραμμίζοντας σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης.
Η υψηλότερη διείσδυση e-shopper στην Ευρώπη βρίσκεται στην Ολλανδία με 92% και στη Νορβηγία με 91%. Αντίθετα, η διείσδυση παραμένει κάτω από το 50% σε αρκετές χώρες, γεγονός που υποδηλώνει περιθώρια σημαντικής ανάπτυξης. Οι χώρες με τα χαμηλότερα ποσοστά είναι η Μολδαβία (26%), το Μαυροβούνιο (29%), η Αλβανία (33%), η Βοσνία-Ερζεγοβίνη (35%), η Βόρεια Μακεδονία (44%) και η Βουλγαρία (45%).
