Στα 400 εκατ. ευρώ εκτιμάται η αξία της ελληνικής αγοράς επιχειρηματικού λογισμικού και σύμφωνα με τους ανθρώπους του χώρου υπολογίζεται ότι θα διπλασιαστεί κατά την επόμενη 5ετία, φτάνοντας το 1 δισ. ευρώ. Πρόκειται ουσιαστικά για επενδύσεις σε προϊόντα λογισμικού από την πλευρά των επιχειρήσεων τόσο του ιδιωτικού τομέα όσο και του δημόσιου τομέα.
Όπως σημειώνουν τα στελέχη του χώρου οι αυξημένες ανάγκες ψηφιοποίησης από τις επιχειρήσεις σε συνδυασμό με τις απαιτήσεις από το νομικό πλαίσιο (πχ υποχρεωτική λήψη ηλεκτρονικών τιμολογίων από όλο και περισσότερους φορείς του Δημοσίου, διασύνδεση ERPs με συστήματα πληρωμών καρτών POS, διεύρυνση της απαίτησης για χρήση της ψηφιακής κάρτας κλπ.) δημιουργούν διαρκώς νέες ανάγκες και αυξάνουν τη ζήτηση για προϊόντα και υπηρεσίες επιχειρηματικού λογισμικού.
Για παράδειγμα, σημαντικό μέρος των δαπανών στο χρηματοπιστωτικό τομέα αφορά, πλέον, τη βελτίωση και τον εμπλουτισμό των υπηρεσιών online και mobile banking, καθώς η συρρίκνωση του δικτύου των φυσικών καταστημάτων των τραπεζών είναι πάρα πολύ μεγάλη. Επιπλέον, παρατηρείται αυξημένη ζήτηση για υπηρεσίες που αφορούν στην αυτοματοποίηση διαδικασιών με σκοπό τη βελτίωση της συνολικής απόδοσης και τη μείωση του κόστους.
Στην αγορά των μεσαίων και μικρότερων επιχειρήσεων, σημαντικός αριθμός εταιρειών εξακολουθεί να λειτουργεί με πεπαλαιωμένες λύσεις λογισμικού ή με προϊόντα πολύ μικρότερων εταιρειών. Οι λύσεις αυτές υστερούν τεχνολογικά, αφού δεν υποστηρίζουν βάσεις δεδομένων, mobility, anaytics και δεν αξιοποιούν το Internet.
Έχοντας δημιουργηθεί πλέον η κρίσιμη μάζα των εταιρειών που έχει ήδη επενδύσει σε σύγχρονα συστήματα ERP, CRM, Mobile, WMS, αναμένεται ότι τα επόμενα χρόνια και οι υπόλοιπες εταιρείες θα ακολουθήσουν την ίδια τάση αλλαγής των πληροφοριακών τους συστημάτων.
Σύμφωνα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027, δηλαδή το μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να καλυφθεί το σημερινό κενό σε ψηφιακές επενδύσεις, θα δημιουργηθεί ένα νέο πρόγραμμα με αντικείμενο τον ψηφιακό μετασχηματισμό (digital transformation) των δημόσιων υπηρεσιών και των επιχειρήσεων, μέσω της τόνωσης επενδύσεων πρώτης γραμμής στην πληροφορική και τα δεδομένα υψηλών επιδόσεων, την τεχνητή νοημοσύνη, την κυβερνοασφάλεια και τις προηγμένες ψηφιακές δεξιότητες, καθώς και την ευρείας κλίμακας ανάπτυξη ψηφιακών τεχνολογιών σε διάφορους τομείς της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Η αγορά Λογισμικού και Πληροφορικής
Η εγχώρια αγορά Λογισμικού και Υπηρεσιών Πληροφορικής παρουσίασε σε αξία αξιόλογη αύξηση την τελευταία τριετία (2021-2023), καταγράφοντας μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 9,8%. Το 2022 συνολικά η αγορά Λογισμικού και Υπηρεσιών σημείωσε άνοδο κατά 12,3% συγκριτικά με το προηγούμενο έτος. Για το 2023, εκτιμάται περαιτέρω αύξηση της τάξης του 6,0% σε σχέση με το 2022.
Ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος της συνολικής αξίας καταλαμβάνουν οι Υπηρεσίες Πληροφορικής με ποσοστό 62% και το υπόλοιπο 38% αφορά την αγορά του Λογισμικού (Software). Επιμερίζοντας η αγορά του Λογισμικού αυξήθηκε κατά 17% το 2022 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ενώ για το 2023 το ποσοστό ανόδου υπολογίζεται στο 10%. Ενισχυμένη ήταν και η αγορά των Υπηρεσιών Πληροφορικής (IT Services) τα τελευταία χρόνια, σημειώνοντας ετήσιο ρυθμό μεταβολής10% το 2022 σε σχέση με το 2021. Αντίστοιχα, το 2023εκτιμάταιαύξηση της αγοράς αλλά με μικρότερο ρυθμό (4%).
Εστιάζοντας στην αγορά του λογισμικού και αναλύοντας τους δύο επιμέρους τομείς του (Application Software και Systems Software) προκύπτει πως τo Application Software καλύπτει διαχρονικά το μεγαλύτερο ποσοστό επί της αγοράς. Το 2023 εκτιμάται ότι κάλυψε το 72% του συνόλου. Παρατηρείται σημαντική ανάπτυξη του λογισμικού των εφαρμογών (Αpplication Software) τα τελευταία έτη, καθώς το 2022 κατέγραψε άνοδο 19% σε σχέση με το 2021 και για το 2023εκτιμάταιπεραιτέρω αύξηση κατά 11%. Το Systems Software αποσπά το υπόλοιπο 28% της αγοράς, η δε αξία πωλήσεων κατέγραψε μικρότερο ρυθμό ανόδου συγκριτικά με τον αντίστοιχο του Application Software. Ειδικότερα, το 2022 η συγκεκριμένη αγορά σημείωσε άνοδο 13%,ενώ για το 2023εκτιμάταιαύξηση κατά 8%.
Σύμφωνα με τα δεδομένα αυτά ο κλάδος βρίσκεται σε έντονη κινητικότητα εξαγορών και συγχωνεύσεων, δημιουργώντας πρόσθετη επενδυτική υπεραξία. Μάλιστα με βάση πρόσφατα στοιχεία η εξαγορά της Entersoft από τον όμιλο Olympia αποτέλεσε τη μεγαλύτερη εξαγορά του κλάδου τεχνολογίας στο Α’ εξάμηνο 2024 στην Κεντρική και Ν.Α. Ευρώπη και την 8η μεγαλύτερη ανεξαρτήτως κλάδου.
SOC Secure Operation Center και Οδηγία κυβερνοασφάλειας ΝΙS2
Καθώς η προθεσμία συμμόρφωσης με την Οδηγία NIS2 πλησιάζει στις 17 Οκτωβρίου 2024, οι ελληνικοί οργανισμοί, δημόσιοι και ιδιωτικοί, πρέπει να δράσουν άμεσα για να διασφαλίσουν ότι είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι. Η νέα Οδηγία NIS2 (Network and Information Security 2 Directive) της Ευρωπαϊκής Ένωσης στοχεύει στη δημιουργία ενός υψηλού και κοινού επιπέδου ασφάλειας για όλες τις χώρες της ΕΕ, προσφέροντας ένα πιο ισχυρό πλαίσιο για την προστασία των κρίσιμων υποδομών, τόσο σε δημόσιο όσο και σε ιδιωτικό επίπεδο.
Η Οδηγία NIS2 αφορά ευρύ φάσμα τομέων, όπως η ενέργεια, οι μεταφορές, η υγεία και η δημόσια διοίκηση για realtime παρακολούθηση των κενών ασφαλείας (malwares, updates, backups, κλπ). Η NIS2 αποτελεί ένα καθοριστικό βήμα για την ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη. Τεχνολογίες όπως η παρακολούθηση κίνησης δικτύου (Network monitoring) και παρακολούθησης συμβάντων (Event monitoring) καθώς και η δυνατότητα παροχής υπηρεσιών SOC Secure Operation Center ανοίγουν ένα νέο γύρο επενδύσεων πολλών εκατομμυρίων ευρώ.
H Οδηγία NIS2 αφορά όλες τις µεσαίες επιχειρήσεις (απασχολούν από 50 έως 250 εργαζομένους και έχουν κύκλο εργασιών έως 250 εκ. ευρώ) ή και μεγάλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται ενδεικτικά στους τομείς της Ενέργειας, των Μεταφορών, της Υγείας, υπηρεσιών cloud και data centers, τηλεπικοινωνιών, παραγωγής και διανοµής τροφίµων, παραγωγής χηµικών προϊόντων, φαρµακευτικών προϊόντων, διαχείρισης λυµάτων και αποβλήτων, εταιρειών ταχυµεταφορών.
Ανεξάρτητα από το μέγεθός τους αφορά σε παρόχους δημόσιων δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών ή διαθέσιμων στο κοινό υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών, παρόχους υπηρεσιών εμπιστοσύνης, μητρώα ονομάτων τομέα ανωτάτου επιπέδου, και παρόχους υπηρεσιών συστήματος ονομάτων τομέα. Επίσης αφορά την Κεντρική Κυβέρνηση, τις Περιφέρειες και Δήμους. Όπως τονίζουν στη «Ν» στελέχη του χώρου οι επενδύσεις στον τομέα της κυβερνοασφάλειας παίρνουν άλλες διαστάσεις μιας και η προστασία των ψηφιακών δεδομένων θεωρείται προαπαιτούμενο ακόμη και για την περαιτέρω χρηματοδότηση μιας επιχείρησης.
Θέματα όπως η εταιρική συμμόρφωση με τους κανόνες κυβερνοασφάλειας, που είναι η αρχή των πάντων, η απομακρυσμένη πρόσβαση, η εκπαίδευση-πιστοποίηση των εργαζομένων σε θέματα κυβερνοασφάλειας και ο έλεγχος της αποδοτικότητας της ασφάλειας είναι ακόμη άγραφη γη στην Ελλάδα.
Neo – Challenger Banks και fintech, νέος γύρος χρήματος και επενδύσεων
Στην αναδυόμενη αγορά των Neo και Challenger Banks και του Fintech εστιάζουν τράπεζες, καταξιωμένες αλλά και νεοφυείς εταιρείες τεχνολογίας, ανοίγοντας ένα νέο γύρο χρήματος και επενδύσεων. Τα έσοδα της διεθνούς αγοράς Neo and Challenger Bank αναμένεται να φτάσουν τα 325-463 δις. δολ. έως το 2028, εμφανίζοντας αύξηση CAGR 15,0% από το 2022 έως το 2028. Υπάρχουν περίπου 100 τράπεζες παγκοσμίως, που προσφέρουν διαφορετικούς τύπους χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και ψηφιακούς τρόπους διαχείρισης χρημάτων.
Στην Ελλάδα σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του κόμβου καινοτομίας Fintech 2023 της Τράπεζας της Ελλάδας, από τις 10 Απριλίου 2023 έως τις 9 Απριλίου 2024 ο κόμβος έλαβε συνολικά 12 αιτήματα εκ των οποίων το 75% προήλθε από νεοφυείς επιχειρήσεις ή πρόσωπα που προτίθενται να δημιουργήσουν μια νεοφυή επιχείρηση και τα υπόλοιπα προήλθαν από εδραιωμένες επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα. Από το Μάρτιο 2019 που έχει τεθεί σε λειτουργία ο κόμβος έχει λάβει συνολικά 100 αιτήματα. Σύμφωνα με την ανάλυση των στοιχείων η παρουσίαση καινοτόμου προϊόντος ή υπηρεσίας καθώς και η διεύρυνση πιθανών συνεργειών αποτέλεσαν το μεγαλύτερο μέρος των αιτημάτων, τα οποία το 2023 ήταν διπλάσια σε σύγκριση με το 2022.
Τα περισσότερα αιτήματα αφορούσαν το χώρο των πληρωμών, ακολούθησαν αιτήματα που σχετίζονται με κρυπτοστοιχεία, αιτήματα που αφορούσαν εταιρείες κανονιστικής τεχνολογίας, λύσεις εποπτικής τεχνολογίας, χρηματοδοτήσεων, τραπεζικής, και χρηματοπιστωτικών υποδομών νέας γενιάς (Next Gen FMIs). Η τεχνολογία Τεχνητής Νοημοσύνης συναντάται επίσης σε ποσοστό 27%.
Ελληνικό τεχνολογικό οικοσύστημα, exits αξίας 1,24 δις. ευρώ το 2024
Τo ελληνικό τεχνολογικό οικοσύστημα μεγαλώνει, τονίζει στην πρόσφατη έκθεσή της με τίτλο «Greeking Out 2.0», sifted Reports 2024, η Endeavor. Στην Ελλάδα, το οικοσύστημα νεοφυών εταιρειών τεχνολογίας το 2021 αρίθμησε 6 exits αξίας 200 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένων των Moosend και Lenses), το 2022 17 exits αξίας 300 εκατ. δολ. συμπεριλαμβανομένων των Accusonus, Pollfish, Transifex, το 2023 αρίθμησε 10 exits αξίας επίσης 300 εκατ. δολ. συμπεριλαμβανομένων των MarineTraffic, Augmenta, DeepSea.
Το 2024 μέχρι στιγμής έχουν πραγματοποιηθεί δύο exits συνολικής αποτίμησης στα 1,24 δισ. δολ. συμπεριλαμβανομένων των InAccel και BETA CAE. Διαχρονικά στα κορυφαία exits περιλαμβάνονται εκείνα των InstaShop, Pollfish, Augmenta, inaccel, ThinkSillicon, Accusonus, MarineTraffic, deepsea, BETA. Φέτος, το 2024 παρατηρούνται δυναμικά ξεσπάσματα υψηλής αξίας αλλά μικρού αριθμού εταιρειών, που σημαίνει λιγότερα exits, υψηλής όμως αποτίμησης.
Υπάρχουν 7 ελληνικά VCs που κοιτάζουν τις ελληνικές νεοφυείς εταιρείες. Το VENTURE FRIENDS, με επενδυτικά κεφάλαια 90 εκατ. ευρώ, αριθμεί 73 επενδύσεις, το GENESIS VENTURES, με επενδυτικά κεφάλαια 25 εκατ.ευρώ, αριθμεί 30 και πλέον επενδύσεις, το METAVALLON, με επενδυτικά κεφάλαια 32 εκατ. ευρώ, αριθμεί 25 και πλέον επενδύσεις, το BIG PI VENTURES, με επενδυτικά κεφάλαια 50 εκατ. ευρώ, αριθμεί 25 και πλέον επενδύσεις, το MARATHON VENTURE CAPITAL, με επενδυτικά κεφάλαια 70 εκατ. ευρώ, μετρά 22 και πλέον επενδύσεις, το UNI.FUND, με επενδυτικά κεφάλαια 50 εκατ. ευρώ, αριθμεί 24 και πλέον επενδύσεις, το 5G VENTURES, με επενδυτικά κεφάλαια 101 εκατ. ερυώ, μετρά 9 και πλέον επενδύσεις.
