Η Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. μετρά φέτος 20 χρόνια λειτουργίας. Σε όλη αυτή τη διάρκεια όραμά της ήταν και παραμένει η διάδοση της πρακτικής της ανακύκλωσης Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) προκειμένου να μην υπάρχει καμία ηλεκτρική και ηλεκτρονική συσκευή που να μην τυγχάνει ορθής περιβαλλοντικής διαχείρισης.
Σπουδαίος σύμμαχος σε αυτό το όραμα έχει υπάρξει με την συνδρομή και τη δράση του τα τελευταία χρόνια το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Το Ίδρυμα πρωτοπορεί σε περιβαλλοντικές δράσεις παρακινώντας σπουδαστές και τοπική κοινωνία σε ενέργειες που αποσκοπούν στην βελτίωση της καθημερινότητας για το σύνολο της κοινωνίας.
Ας δούμε όλες τις λεπτομέρειες αυτής της λαμπρής συνέργειας από την απαρχή της ως σήμερα, αλλά και αναφορικά με το όραμα που βρίσκεται σε εξέλιξη με το βλέμμα στο μέλλον.
H πορεία της συνεργασίας
Κομβική χρονιά για τη δράση της ανακύκλωσης ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων ήταν το 2018, όταν ο τέως Αντιπρύτανης, Καθηγητής Σταύρος Νικολόπουλος, ανέθεσε τον συντονισμό της δράσης της ανακύκλωσης στη διοικητική υπάλληλο του Πανεπιστημίου κα. Αριστέα Καζαντζή. Η συντονίστρια λόγω και του γνωστικού αντικείμενου των σπουδών της σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο για θέματα περιβάλλοντος, εργάστηκε συνεργατικά και μεθοδικά, τόσο με τις υπηρεσίες του Πανεπιστημίου και τα Ακαδημαϊκά τμήματα, όσο και με εξωτερικούς συνεργάτες για τη συλλογή, ώστε να τυποποιηθεί η διαδικασία και να επικοινωνηθεί ορθά προς όλες και όλους.
Ως βέλτιστη και συγχρόνως σύννομη λύση για την παραλαβή των αποβλήτων ηλεκτρικού-ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ), αποφασίστηκε η συνεργασία του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με την Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε., το Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης των Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) στην Ελλάδα, εγκεκριμένο από τον ΕΟΑΝ (Εθνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης).
Το αποτέλεσμα της συνεργασίας
Η συνεργασία ήταν και παραμένει υποδειγματική σε όλα τα επίπεδα. Η επίλυση όποιου ζητήματος προκύψει είναι άμεση και η υποστήριξη τόσο από τα στελέχη του Συστήματος όσο και από τους συνεργάτες του στα Ιωάννινα, είναι εξαιρετική. Σε ποσοτικό επίπεδο το αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας μας είναι ομολογουμένως εντυπωσιακό. Οι ποσότητες που έχουν αποσταλεί από τις Πανεπιστημιουπόλεις του Ιδρύματος και έχουν οδηγηθεί προς ορθή περιβαλλοντική διαχείριση, έχουν ξεπεράσει τους 90 χιλιάδες τόνους σε διάστημα 6 ετών.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Συστήματος, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων συγκαταλέγεται στους κορυφαίους δημόσιους φορείς που έχει απομακρύνει με τάξη, συνέπεια και πρόγραμμα τέτοιες ποσότητες ηλεκτρονικών αποβλήτων και οπωσδήποτε αποτελεί υπόδειγμα για τα δημόσια ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας σε αυτόν τον τομέα.
Με πρωτοβουλία της συντονίστριας, το 2020 η δράση επεκτάθηκε και στη συλλογή τόνερ και μελανοδοχείων, όπου κι εκεί οι ποσότητες που συγκεντρώνονται δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητες.
Μια εμβληματική δράση έμπνευσης
Η δράση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί εμβληματική για το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων για μια σειρά από λόγους.
Για πρώτη φορά υπήρξε καλά περιγεγραμμένη τυποποιημένη διαδικασία ανακύκλωσης και άρτιος συντονισμός τόσο των ακαδημαϊκών Τμημάτων όσο και των διοικητικών υπηρεσιών του Πανεπιστημίου με καταγεγραμμένο μετρήσιμο αποτέλεσμα.
Επιπλέον, η δράση της ανακύκλωσης ηλεκτρικών αγκαλιάστηκε ευρέως από την ακαδημαϊκή κοινότητα καθότι οργανώθηκε σωστά και υλοποιείται με μεθοδικότητα, συνέπεια και διαρκή παρακολούθηση. Ιδιαιτέρως σημαντική είναι η συνέργεια που αναπτύχθηκε με την εθελοντική Φοιτητική Ομάδα Νέων Ιωαννίνων ΦΟΝΙ του εργαστηρίου Γεωγραφικής και Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης, που διευθύνει ο Αναπληρωτής Καθηγητής Κ. Γαβριλάκης.
Η ομάδα, με εμψυχώτρια την συντονίστρια της ανακύκλωσης, οργάνωσε δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της φοιτητικής κοινότητας, ενώ ταυτόχρονα δρομολόγησε και υλοποίησε αυτόνομες δράσεις καθαρισμού στην Πανεπιστημιούπολη, την πόλη και το νησάκι των Ιωαννίνων. Από τη δράση αυτή ευαισθητοποιήθηκε ευρύτερα η ακαδημαϊκή κοινότητα του Πανεπιστημίου, γεγονός που μας χαροποιεί ιδιαίτερα. Οι χώροι που απελευθερώθηκαν και παραδόθηκαν για χρήση από την ακαδημαϊκή κοινότητα διευκόλυναν σημαντικά τη διεξαγωγή μαθημάτων και εργαστηρίων. Και τα περιβαλλοντικά οφέλη είναι πάντοτε προφανή και μετρήσιμα.
Το παρόν και το μέλλον
Ως νέα Πρυτανική Αρχή όχι μόνο υιοθετήσαμε με θέρμη τη δράση της ανακύκλωσης, αλλά με στόχο να ανταποκριθούμε στις σύγχρονες προκλήσεις και να διαδραματίσουμε ακόμα πιο ενεργό ρόλο στα ιδιαιτέρως πιεστικά ζητήματα της προστασίας του περιβάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης, προχωρούμε ένα βήμα παραπέρα υλοποιώντας ολοκληρωμένα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης στις πανεπιστημιουπόλεις Ιωαννίνων και Άρτας, έτσι ώστε να μειωθεί σημαντικά το ενεργειακό κόστος του Ιδρύματος.
Μία επιπλέον σημαντική πρωτοβουλία του Αντιπρύτανη Δοικητικών και Οικονομικών Υποθέσεων Καθηγητή Ιωάννη Λεονάρδου, είναι η βελτιστοποίηση της διαχείρισης των εργαστηριακών αποβλήτων του Ιδρύματος καθώς και η προσπάθεια επαναλειτουργίας της μονάδας επεξεργασίας των υπολειμμάτων του φοιτητικού εστιατορίου ώστε να παράξουμε δικό μας compost.
Κομβικό ρόλο σε όλη αυτή την προσπάθεια έχει η προς ίδρυση Μονάδα Περιβάλλοντος, με απώτερο στόχο τον συντονισμό ενεργειών: όπως η ευρύτερη εφαρμογή καλών πρακτικών που στηρίζονται στις αρχές της αειφορίας σε όλες τις Πανεπιστημιουπόλεις, η ενδυνάμωση των συνεργειών με κοινωνικούς εταίρους και φορείς σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο σε θέματα περιβάλλοντος, η ενδυνάμωση της περιβαλλοντικής και αειφορικής διάστασης των προγραμμάτων σπουδών καθώς και των ερευνητικών δράσεων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων στα τόσο πιεστικά περιβαλλοντικά ζητήματα και φυσικά η περαιτέρω ευαισθητοποίηση και ενεργοποίηση του συνόλου των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας.
Ενστερνιζόμενοι τις Αρχές της Αειφόρου Ανάπτυξης και όλες τις σχετικές διεθνείς συμβάσεις και έχοντας επίγνωση του καθοριστικού μας ρόλου, επιθυμούμε να υποστηρίξουμε φοιτητές και φοιτήτριες στην κατανόηση των αξιών και των ενεργειών που απαιτούνται για τη δημιουργία ενός κόσμου που προάγει την κοινωνική ισότητα, τη συνοχή και την πρόοδο, να μειώσουμε το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα, και να αναδειχθούμε σε πρότυπο αειφόρου διαχείρισης στην πράξη.
Ευελπιστούμε το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και το ενδιαφέρον που παρουσιάζει στα ζητήματα ανακύκλωσης να αποτελέσει έμπνευση και για άλλα αντίστοιχα Ιδρύματα της χώρας μας.