Το οικονομικό αποτύπωμα του κλάδου του φαρμάκου στην ελληνική οικονομία και η συνολική συνεισφορά του σε όρους ΑΕΠ εκτιμάται στα €6,5 δισ. (3,2% του ΑΕΠ) το 2022, σύμφωνα με τη νεότερη έκθεση του 2023 του ΙΟΒΕ.
Όπως αναφέρει η έκθεση, για κάθε €1 προστιθέμενης αξίας των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του φαρμάκου, δημιουργούνται συνολικά €2,3 στην ελληνική οικονομία.
Σε όρους απασχόλησης, η συνολική συνεισφορά εκτιμάται σε 118,9 χιλ. θέσεις εργασίας (ή 2,9% της συνολικής απασχόλησης). Δηλαδή, κάθε θέση εργασίας στον κλάδο του φαρμάκου υποστηρίζει 3,4 θέσεις πλήρους απασχόλησης συνολικά στην οικονομία.
Τέλος, η επίδραση στα φορολογικά έσοδα από τη δραστηριότητα του κλάδου φαρμάκου εκτιμάται περίπου στα €1,8 δισ.
Ελλιπής η χρηματοδότηση
Ωστόσο, η έκθεση αποτυπώνει και τις σημαντικές προκλήσεις όπως είναι το κενό στη χρηματοδότηση της φαρμακευτικής δαπάνης, που προέρχεται από την περίοδο της οικονομικής κρίσης και την επιβολή δημοσιονομικών μέτρων και σήμερα έχει ως αποτέλεσμα να φτάνει λιγότερη φαρμακευτική καινοτομία στους Έλληνες ασθενείς, καθώς από τα 167 νέα φάρμακα που εγκρίθηκαν κατά την περίοδο 2019–2022, μόλις τα 79 (47%) εισήχθησαν στην Ελλάδα, ενώ μόνο 43 από αυτά είναι σήμερα ευρέως διαθέσιμα στην ελληνική αγορά.
Στον τομέα των δαπανών για φαρμακευτική κάλυψη, η συνολική φαρμακευτική δαπάνη (εξωνοσοκομειακή και νοσοκομειακή) για το 2022 διαμορφώθηκε στα €6,2 δισ., σε σύγκριση με €5,6 δισ. το 2021, ενώ εκτιμάται ότι το 2023 η δαπάνη ανήλθε στα €7,1 δισ. Η δημόσια δαπάνη για το 2022 ήταν στα €2,7 δισ., με εκτίμηση για €2,8 δισ. το 2023, ενώ η συμμετοχή της φαρμακοβιομηχανίας στη φαρμακευτική δαπάνη αυξήθηκε για το 2022 στα €2,9 δισ., και εκτιμάται ότι του 2023 θα φτάσει στα €3,5 δισ.
Τα τελευταία δύο χρόνια η συμμετοχή των φαρμακευτικών στη δαπάνη ξεπερνά τη δημόσια χρηματοδότηση.
Από το 2022 το κράτος έκανε ανακατανομή της δαπάνης στα τρία κανάλια διανομής (retail, ΦΥΚ και νοσοκομεία), με αποτέλεσμα μια άνιση ανακατανομή των υποχρεωτικών επιστροφών, ειδικά στα νοσοκομειακά φάρμακα και στα Φάρμακα Υψηλού Κόστους. Για τα νοσοκομειακά φάρμακα το ποσοστό των επιστροφών το 2022 ανήλθε σε 70%, ενώ για το 2023 εκτιμάται στο 80%. Την ίδια στιγμή, η συμμετοχή των ασθενών αυξήθηκε το 2022 στα €698 εκατ. και το 2023 στα €734 εκατ.
Οι δαπάνες επηρεάζονται από τις δημογραφικές εξελίξεις
Οι δαπάνες υγείας και φαρμάκου, εκτός από τη χρηματοδότηση, επηρεάζονται και από το δημογραφικό και την κατάσταση υγείας των πολιτών. Το προσδόκιμο επιβίωσης στην Ελλάδα επανήλθε το 2023 στο υψηλό επίπεδο των 81,6 ετών, έπειτα από τη μείωση λόγω της πανδημίας, πλησιάζοντας τον μέσο όρο της ΕΕ27.
Κλάδος με ιδιαίτερη σημασία για το σύστημα υγείας, τους ασθενείς και την ελληνική οικονομία
Την περίοδο 1998-2023 διενεργήθηκαν 4.244 κλινικές μελέτες. Οι εργαζόμενοι σε παραγωγή και χονδρικό εμπόριο το 2023 ήταν 32,1 χιλ. Οι εξαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων ανήλθαν το 2023 στα €2,8 δισ. και αντιστοιχούν στο 5,5% των συνολικών εξαγωγών αγαθών με κυριότερους εξαγωγικούς προορισμούς τη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ην. Βασίλειο. Αντίστοιχα, οι εισαγωγές αποτελούν περίπου το 5,3% των συνολικών εισαγωγών της χώρας το 2023.
