Το να ζητήσεις να φύγεις στο τέλος του κανονικού ωραρίου ή να πάρεις κάποια άδεια είναι αρκετά δύσκολο. Ακόμη πιο δύσκολο είναι να υποβάλεις παραίτηση, η οποία μπορεί να θεωρηθεί ως η απόλυτη μορφή ασέβειας στην τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, όπου οι εργαζόμενοι παραδοσιακά παραμένουν σε έναν εργοδότη για δεκαετίες, αν όχι για μια ζωή.
Ο λόγος για την διαβόητη εργασιακή κουλτούρα της Ιαπωνίας.
Η Yuki Watanabe συνήθιζε να περνάει 12 ώρες κάθε μέρα στο γραφείο. Η δωδεκάωρη εργασία – 9 με 9 – στην Ιαπωνία, είναι το μίνιμουμ. «Το αργότερο που έφευγα από το γραφείο ήταν στις 11 μ.μ.», λέει η 24χρονη, η οποία έχει εργαστεί για ορισμένες από τις μεγαλύτερες εταιρείες τηλεπικοινωνιών και ηλεκτρονικών συναλλαγών της Ιαπωνίας.
Οι απαιτήσεις ήταν τόσο έντονες που η Watanabe -που χρησιμοποίησε ψευδώνυμο για να μιλήσει στο CNN, από φόβο μήπως θέσει σε κίνδυνο τις μελλοντικές της επαγγελματικές προοπτικές- άρχισε να εμφανίζει προβλήματα υγείας.
Είχα «τρέμουλο στα πόδια και προβλήματα στο στομάχι».
Ήξερε ότι έπρεπε να παραιτηθεί, αλλά δεν το τολμούσε.
Στις πιο ακραίες περιπτώσεις, τα δύστροπα αφεντικά της Ιαπωνίας σκίζουν τις επιστολές παραίτησης και παρενοχλούν τους υπαλλήλους για να τους αναγκάσουν να παραμείνουν.
«Δεν ήθελα ο εργοδότης μου να απορρίψει την παραίτησή μου και να με αναγκάσει να εργαστώ για περισσότερο καιρό», δήλωσε στο CNN κατά τη διάρκεια συνέντευξης.
Γραφεία παραίτησης
Βρήκε όμως έναν τρόπο να βάλει τέλος στο αδιέξοδο. Απευθύνθηκε στο Momuri, ένα πρακτορείο υποβολής παραιτήσεων που βοηθάει τους άτολμους υπαλλήλους να εγκαταλείψουν τους «τρομοκράτες» εργοδότες τους.
Ο κλάδος υπήρχε πριν από την πανδημία, αλλά η δημοτικότητά του αυξήθηκε μετά το τέλος της, καθώς τα χρόνια εργασίας από το σπίτι ώθησαν ακόμη και μερικούς από τους πιο αφοσιωμένους εργαζόμενους της Ιαπωνίας να σκεφτούν την επαγγελματική τους σταδιοδρομία…αλλλιώς, σύμφωνα με ειδικούς σε θέματα ανθρώπινου δυναμικού.
Δεν υπάρχει επίσημη καταμέτρηση του αριθμού των γραφείων παραίτησης που έχουν αναπτυχθεί σε όλη τη χώρα, αλλά όσοι τα διευθύνουν επιβεβαιώνουν την αύξηση της ζήτησης.
«Momuri» ή «Δεν μπορώ να συνεχίσω να το κάνω πια»
Η Shiori Kawamata, υπεύθυνη λειτουργίας της Momuri, δήλωσε ότι μόνο τον περασμένο χρόνο έλαβαν έως και 11.000 αιτήσεις.
Η επιχείρηση που βρίσκεται στο Minato, μια από τις πιο πολυσύχναστες επιχειρηματικές περιοχές του Τόκιο, ξεκίνησε το 2022 με ένα όνομα που επιδιώκει να έχει απήχηση στην ανήμπορη πελατεία τους – «Momuri» σημαίνει «δεν μπορώ να το κάνω αυτό πια» στα ιαπωνικά.
Με κόστος 22.000 γιεν (περίπου 150 δολάρια) – ή 12.000 γιεν για όσους εργάζονται με μερική απασχόληση – δεσμεύεται να βοηθήσει τους εργαζόμενους να υποβάλουν την παραίτησή τους, να διαπραγματευτούν με τις εταιρείες τους και παρέχουν συστάσεις για δικηγόρους σε περίπτωση νομικών διαφορών.
Πράξεις απελπισίας και ο…καταραμένος
«Κάποιοι άνθρωποι έρχονται σε εμάς αφού η επιστολή παραίτησής τους έχει σκιστεί και οι εργοδότες δεν τους αφήνουν να παραιτηθούν ακόμη και όταν απελπισμένοι γονατίζουν στο έδαφος για να υποκλιθούν», είπε, σε ένα ακόμη παράδειγμα της εργασιακής κουλτούρας υποταγής που είναι ενσωματωμένη στην Ιαπωνία.
«Μερικές φορές δεχόμαστε τηλεφωνήματα από ανθρώπους που κλαίνε .Τους λέμε ότι είναι εντάξει και ότι η παραίτηση από τη δουλειά τους είναι εργασιακό δικαίωμα», πρόσθεσε η Kawamata.
Ορισμένοι εργαζόμενοι καταγγέλουν ότι τα αφεντικά τους παρενοχλούν αν προσπαθήσουν να παραιτηθούν. Μεταξύ άλλων χτυπούν επανειλλημένα τα κουδούνια του σπιτιού τους, αρνούμενοι να φύγουν.
Για έναν άλλο παραιτηθέντα, αυτό που θα ήταν μια απλή υπόθεση πήρε μια παράξενη τροπή. Ο εργαζόμενος σύρθηκε σε έναν ναό στο Κιότο από το αφεντικό του. «Του είπαν να πάει στο ναό Onmyoji επειδή «ήταν καταραμένος», είπε η Kawamata
Οι «μαύρες επιχειρήσεις»
Στην Ιαπωνία συχνά οι εργαζόμενοι κάνουν λόγο για τιμωρητικά ωράρια και άσκηση υψηλής πίεση από τους προϊσταμένους τους. Αυτοί οι επιχειρήσεις είναι ευρέως γνωστοί ως «μαύρες».
Ο καθηγητής ανθρώπινου δυναμικού Hiroshi Ono, από τη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Hitotsubashi στο Τόκιο, δήλωσε ότι η κατάσταση έχει γίνει τόσο πιεστική που η κυβέρνηση έχει αρχίσει να δημοσιεύει έναν κατάλογο ανήθικων εργοδοτών με σκοπό να προειδοποιήσει τους αιτούντες εργασία για τους κινδύνους που ενέχει η εργασία σε αυτούς.
Περισσότερες από 370 εταιρείες έχουν μπει στη μαύρη λίστα από τα γραφεία εργασίας σε ολόκληρη τη χώρα από τότε που δημοσιεύθηκε ο κατάλογος το 2017.
Το άγχος έχει αποδειχθεί μοιραίο εδώ και δεκαετίες, όπως αποδεικνύεται από ένα φαινόμενο που ονομάζεται «karoshi» ή, -στην κυριολεξία – «θάνατος από υπερκόπωση».
naftemporiki.gr
