Οι γνωστές αδυναμίες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης εξαιτίας μεταξύ άλλων της έλλειψης εξειδικευμένων στελεχών, αλλά και οι «βαριές» διαδικασίες του ΕΣΠΑ συμβάλλουν στην αργή πρόοδο της δράσης Smart Cities, συνολικού προϋπολογισμού 235,285 εκατ. ευρώ.
Η σχετική πρόσκληση για συμμετοχή προς τους 332 ΟΤΑ εκδόθηκε 24/1/2023. Μέχρι 31/12/2023 υποβλήθηκαν 312 συνολικά προτάσεις – συμμετοχές. Μέχρι σήμερα έχουν γίνει μόλις 52 εντάξεις δήμων στο πρόγραμμα (συνολικής αξίας 39 εκατ. ευρώ) και μόνον 6 από αυτούς έχουν προχωρήσει τις διαγωνιστικές διαδικασίες.
Η δράση Smart Cities υλοποιείται μέσω του Προγράμματος «Ψηφιακός Μετασχηματισμός» του ΕΣΠΑ 2021-2027. Αρχικά είχε ενταχθεί στο προηγούμενο ΕΣΠΑ. Το ποσό για κάθε Δήμο κυμαίνεται από 210.000 έως 2.770.000 ευρώ ανάλογα με τον πληθυσμό του και η λογική ήταν εξαρχής να επωφεληθούν όλοι οι δήμοι.
Στόχος είναι ο εκσυγχρονισμός των ΟΤΑ με έξυπνες εφαρμογές για βιώσιμη μετακίνηση, εξοικονόμηση ενέργειας, ενδυνάμωση της τοπικής δημοκρατίας, προστασία από κυβερνο-επιθέσεις, ενίσχυση των ψηφιακών υποδομών και ευρύτερα βελτίωση της εξυπηρέτησης των πολιτών, των επιχειρήσεων και της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Τα έργα Smart Cities ανέρχονται κατά μέσο όρο σε 10 ανά Δήμο και επιλέγονται μεταξύ 38 προτεινόμενων από τους ίδιους τους Δήμους με βάση τις τοπικές ανάγκες.
Πέντε δημοφιλέστερες κατηγορίες
Από το σύνολο των προτάσεων που υπέβαλαν οι 312 Δήμοι, οι πέντε δημοφιλέστερες κατηγορίες είναι οι ακόλουθες:
• Η ολοκληρωμένη υποδομή προστασίας από κυβερνοεπιθέσεις (Network Firewall, Endpoint security κλπ.) και η παροχή συστήματος τηλε-εργασίας που επιλέχθηκε από 165 Δήμους.
• Η κεντρική ενιαία πλατφόρμα διαχείρισης και συλλογής δεδομένων δράσεων ψηφιακού μετασχηματισμού των ΟΤΑ (επιλέχθηκε από 149 Δήμους).
• Η οργάνωση γραφείου κίνησης και η διαχείριση δημοτικού στόλου οχημάτων (επιλέχθηκε από 145 Δήμους).
• Ο έξυπνος οδηγός Πόλης / Δήμου με καταγραφή τοπικών επιχειρήσεων (επιλέχθηκε από 144 Δήμους).
• Το σύστημα διαχείρισης ηλεκτρονικών πληρωμών που επιλέχθηκε από 135 Δήμους.
Σύμφωνα με όσα ειπώθηκαν χθες κατά την παρουσίαση της προόδου του προγράμματος από τους υπουργούς Εσωτερικών, Θοδωρή Λιβάνιο και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου, υπάρχει ανάγκη μεγαλύτερης κινητοποίησης των δήμων ώστε να προχωρήσουν οι δράσεις και ταυτόχρονα χρειάζεται να επισπευστούν οι διαδικασίες έγκρισης από την πλευρά της διαχειριστικής αρχής.
Ο προϊστάμενος της Ειδικής Υπηρεσίας του Προγράμματος «Ψηφιακός Μετασχηματισμός» Μανόλης Γιαμπουράς, σημείωσε ότι παρατηρούνται προβλήματα στην ποιότητα των μελετών και στην κοστολόγηση των έργων, ελλείψεις δικαιολογητικών, αλλαγές των αρμοδίων στους ΟΤΑ και μεγάλες καθυστερήσεις στους χρόνους ανταπόκρισης από πλευράς δήμων.
Ο ίδιος πρόσθεσε πως από τους ΟΤΑ ζητούνται ανταγωνιστικές διαδικασίες, ολοκλήρωση των διαγωνιστικών διαδικασιών, έμφαση στη λειτουργία, τυπικότητα στις διαδικασίες και κανόνες δημοσιότητας.
