Στις αρχές του περασμένου μήνα ο Πειραιάς παρουσίασε και επισήμως τη νέα μορφή του τοποσήμου του, του Πύργου Πειραιά, στη νέα του ζωή. Για το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας ο Πύργος ήταν επί δεκαετίες ένα σύμβολο εγκατάλειψης και μια «πληγή» σε ένα από τα πλέον προβεβλημένα σημεία της πόλης.
Από τις 4 Ιουνίου, στην πιο επιβλητική θέση του λιμανιού, ο Πύργος του Πειραιά υψώνεται, νέος και λαμπερός, στα 88 μέτρα με τους 22 ορόφους του και δομημένη επιφάνεια 34.623 τ.μ., οριοθετώντας την αρχή της Αθηναϊκής Ριβιέρας, όπου αναπτύσσεται το μεγαλύτερο επενδυτικό σχέδιο των τελευταίων ετών στη χώρα.
Για την κοινοπραξία των εταιρειών DIMAND – EBRD – PRODEA Investments, οι οποίες συνθέτουν την Piraeus Tower Α.Ε., η επένδυση αυτή ήταν ένα μεγάλο στοίχημα. Το κτήριο που, για περίπου πέντε δεκαετίες, είχε μείνει ημιτελές, σήμερα, έχει εκτιμώμενη ακαθάριστη αξία επένδυσής που υπολογίζεται στα 130 εκατομμύρια ευρώ.
Όλα τα τεχνικά ζητήματα αντιμετωπίστηκαν με τις πλέον εξελιγμένες τεχνολογικές λύσεις και ο Πύργος παραδόθηκε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, όχι απλώς ως μια ολοκληρωμένη κατασκευή, αλλά ως ένα βιοκλιματικό κτήριο – πρότυπο, το οποίο υιοθετεί τις πιο σύγχρονες πρακτικές. Διεκδικώντας την πιστοποίηση LEED Platinum, η οποία είναι η υψηλότερη βαθμίδα του συστήματος αξιολόγησης αειφόρων κτηρίων, πρόκειται επίσης να χαρακτηριστεί ως κτήριο WELL, λαμβάνοντας τη σχετική πιστοποίηση η οποία αναφέρεται στην υγεία και ευεξία των χρηστών.
Ιδιαίτερη σημασία έχει δοθεί στην εγκατάσταση εξειδικευμένων «έξυπνων» συστημάτων.
Ο Πύργος ψηφιοποιήθηκε με τη βοήθεια της τεχνολογίας του ΒΙΜ, το οποίο σημαίνει ότι πλέον κάθε λειτουργία του ελέγχεται ηλεκτρονικά από το Κέντρο Ελέγχου, ενώ κάθε όροφος μπορεί να λειτουργεί αυτόνομα, ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε μισθωτή. Έτσι, ο Πύργος Πειραιά είναι ο πρώτος «ψηφιακός» ουρανοξύστης στην Ελλάδα. Ανάμεσα στις «πρωτιές» του κτηρίου είναι και οι σύγχρονοι ανελκυστήρες του – οι ταχύτεροι στην Ελλάδα – οι οποίοι φτάνουν από το ισόγειο στον 22ο όροφο μέσα σε περίπου 23 δευτερόλεπτα.
Μια ακόμα καινοτομία που εφαρμόστηκε στον Πύργο Πειραιά και καταγράφεται για πρώτη φορά στα Βαλκάνια είναι η διαλογή των δομικών υλικών που αφαιρέθηκαν από την όψη του κτιρίου. Τα συνεργεία προχώρησαν στην αποξήλωση της παλαιάς όψης και τον διαχωρισμό του γυαλιού από τα υπόλοιπα υλικά, έτσι ώστε να ανακυκλωθεί, με σκοπό να επιστρέψει στην Ελλάδα ως νέο υλικό, μέρος του οποίου επανατοποθετήθηκε στο έργο. Με τη διαδικασία αυτή ανακυκλώθηκαν περισσότεροι από 126 τόνοι γυαλιού. Οι νέες όψεις, που σχεδιάστηκαν από το αρχιτεκτονικό γραφείο Pila Studio, διαθέτουν πλαίσια με σκίαστρα ενεργειακής κλάσης Α+++.
Εντυπωσιακά χαμηλή είναι η κατανάλωση ενέργειας των φωτισμένων όψεων του Πύργου. Από τον χριστουγεννιάτικο φωτισμό, μέχρι το ντύσιμό του στα χρώματα της Γαλλικής σημαίας και την προβολή του εμβλήματος των Ολυμπιακών αγώνων ενόψει της λαμπαδηδρομίας της Ολυμπιακής Φλόγας στον Πειραιά, ο Πύργος καταφέρνει να εντυπωσιάζει με τις φωτισμένες όψεις του και τα μηνύματα που προβάλει, με σεβασμό πάντα στο περιβάλλον και δίχως να προκαλείται φωτορύπανση. Τα φωτιστικά σώματα που βρίσκονται τοποθετημένα στις περσίδες των όψεών του και μπορούν να προσφέρουν το θεαματικό αυτό αποτέλεσμα, καταναλώνουν ενέργεια όσο δύο οικιακά κλιματιστικά, ενώ δεν προκαλούν όχληση στα γειτονικά κτήρια.
Στα πράσινα χαρακτηριστικά του Πύργου Πειραιά, συγκαταλέγεται και η φύτευση. Περίπου 1.000 τ.μ., στο δώμα και τον περιβάλλοντα χώρο, έχουν φυτευτεί με μεσογειακά φυτά τα οποία αρδεύονται από το βρόχινο νερό που συλλέγεται στις δεξαμενές του Πύργου.
Μία ακόμα καινοτομία που συμβάλλει στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος είναι η εγκατάσταση ηλεκτρικών φορτιστών σε όλες τις θέσεις στάθμευσης στο υπόγειο του Πύργου Πειραιά. Παράλληλα, η στρατηγική θέση του κτηρίου, καθώς σε ακτίνα μικρότερη των 500 μέτρων βρίσκονται όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς, δίνει τη δυνατότητα στους ενοίκους να μετακινούνται εύκολα και γρήγορα χωρίς να χρησιμοποιούν το αυτοκίνητό τους. Αυτό όχι μόνο μειώνει τη χρήση ιδιωτικών οχημάτων, αλλά και συμβάλλει στη συνολική μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, προωθώντας έναν πιο βιώσιμο τρόπο ζωής.
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί πως στο πλαίσιο της διαχείρισης των υλικών, η αποκομιδή των 150 τόνων άχρηστων υλικών και σκουπιδιών που είχαν συσσωρευτεί επί δεκαετίες, πριν αρχίσουν οι εργασίες ανακατασκευής, πραγματοποιήθηκαν με συγκεκριμένα πρωτόκολλα και σύμφωνα με το πρότυπο LEED.
Με αυτά τα χαρακτηριστικά, ο Πύργος Πειραιά δικαιωματικά έχει αποκτήσει μια απολύτως υψηλής περιβαλλοντικής συνείδησης ταυτότητα ως ο πρώτος «πράσινος» ουρανοξύστης της χώρας.
Στους 22 ορόφους του φιλοξενούνται γραφεία, καταστήματα λιανικής, γυμναστήριο, φαρμακείο και χώρος εστίασης. Ήδη έχουν εγκατασταθεί οι πρώτοι ένοικοι, που είναι η τεχνολογική start up εταιρεία Dialectica, από τον 9ο έως τον 14ο όροφο και η V Group του Βύρωνα Βασιλειάδη, με αντικείμενο τη διαχείριση αποβλήτων, στον 22ο όροφο, ενώ έχουν μισθωθεί και οι υπόλοιποι όροφοι. Ανοίγουν επίσης, το φαρμακείο της αλυσίδας Papanikolaou Pharmacies και το γυμναστήριο Athlesis, ενώ το εστιατόριο του Πύργου το οποίο βρίσκεται στον 3ο όροφο και εκτείνεται και στον υπαίθριο χώρο της βεράντας, με θέα στον Σαρωνικό, διαχειρίζεται ο Όμιλος Nice n Easy.
Πριν από 55 χρόνια, ο Πύργος Πειραιά αποτελούσε ένα φιλόδοξο σχέδιο, το οποίο θα συμβόλιζε μια νέα εποχή για την πόλη. Για τον λόγο αυτό, το 1968 κατεδαφίστηκε η παλιά αγορά του Πειραιά και παραχωρήθηκε η σχετική έκταση. Τα σχέδια τέθηκαν σε παύση ωστόσο το 1974, όταν ολοκληρώθηκε η κατασκευή του σκελετού και λειτούργησαν μόνο μερικά καταστήματα και γραφεία στο ισόγειο και στους πρώτους ορόφους, αφήνοντας το άδειο κουφάρι να στέκει μισοτελειωμένο στον ουρανό του Πειραιά. Τον Ιούλιο του 2020 άλλαξαν όλα με τη συμφωνία μεταξύ του Δήμου Πειραιά και της Κοινοπραξίας των DIMAND, EBRD και PRODEA Investments, οι οποίοι υπέγραψαν 99ετή σύμβαση παραχώρησης, με ετήσιο οικονομικό αντάλλαγμα για τον Δήμο ύψους 1,01 εκατ. ευρώ.
Σήμερα, αναγεννημένος και φωτεινός, ο Πύργος Πειραιά δεσπόζει στο λιμάνι, όχι απλώς ολοκληρωμένος, αλλά ως ένα παράδειγμα ανάπλασης, επανάχρησης και αξιοποίησης, που ενισχύει την επιχειρηματικότητα της πόλης, αναβαθμίζει την αισθητική της ταυτότητα και συμμετέχει ενεργά στην κοινωνική ζωή του Πειραιά.
Photo credits στους φωτογράφους: Νικόλας Χατζηφώτης, Γεωργία Θεοδώρου & Γιώργος Ξύγκας, Elias Joidos