Καταλυτικός παράγοντας για το μέλλον της Ευρώπης είναι η παραγωγή και η μεταποίηση των πρώτων υλών επί ευρωπαϊκού εδάφους επισημαίνει σε ανοιχτή επιστολή του προς τους υποψήφιους ευρωβουλευτές ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων. Όπως αναφέρει ο Σύνδεσμος, «εάν κάτι τέτοιο είναι στις προτεραιότητές των πολιτικών, απαιτούνται ουσιαστικά βήματα για να επανακτήσουμε την ανταγωνιστικότητά μας, όπως αυτή ορίζεται από τις αγορές».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΜΕ, Κωνσταντίνο Γιαζιτζόγλου, «παρότι φαίνεται κοινότυπο, οι επερχόμενες ευρωεκλογές είναι όντως κρίσιμες». Και επισημαίνει πως το διεθνές γεωπολιτικό περιβάλλον είναι σαφώς διαφορετικό ότι ήταν πριν από 5ή 10 χρόνια. Οι συνεχιζόμενοι πόλεμοι στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, η ενδυνάμωση της ομάδας BRICS, η επεκτεινόμενη κλιματική κρίση καθώς και μια ενδεχόμενη αλλαγή του πολιτικού σκηνικού στις Ηνωμένες Πολιτείες αποτελούν μόνο μερικούς παράγοντες αβεβαιότητας που απαιτούν εγρήγορση από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παράλληλα, η αλλαγή τεχνολογικού μοντέλου στην παραγωγή ενέργειας, οδηγεί σε ριζικές διαφοροποιήσεις τόσο στην ποικιλία όσο και στις ποσότητες των ορυκτών πρώτων υλών που απαιτούνται, για την ομαλή λειτουργία της οικονομίας.
Υπό αυτά τα δεδομένα, η κρισιμότητα της αυτάρκειας σε πρώτες ύλες είναι πλέον αναγνωρισμένη σε ανώτατο επίπεδο μέσα από την πρόσφατη πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τον κανονισμό CRITICALRAWMATERIALSACT. Ωστόσο η διασφάλιση επαρκών ποσοτήτων πρώτων υλών από μόνη της δεν αρκεί. Η ευρωπαϊκή οικονομία έχει στηριχτεί εδώ και πολλά χρόνια στη διαθεσιμότητα πληθώρας αγαθών σε πολύ χαμηλές τιμές. Μια ουσιαστική αλλαγή στο κόστος παραγωγής – λόγω του κόστους των πρώτων υλών – θα μπορούσε να έχει δραματικές συνέπειες για τους Ευρωπαίους πολίτες. Όπως τονίζει ο κ. Γιαζιτζόγλου, «ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων πιστεύει ότι η πρωτογενής και δευτερογενής παραγωγή στην Ευρώπη είναι μη ανταγωνιστική και ως αποτέλεσμα αυτού φθίνει συνεχώς. Δεν είναι τυχαίο ότι στη διάρκεια των τελευταίων τριών δεκαετιών η παραγωγή ορυκτών πρώτων υλών στην Ευρώπη έχει μειωθεί κατά το 1/3 όταν την ίδια περίοδο οι εισαγωγές αγαθών από τρίτες χώρες έχουν τετραπλασιαστεί . Τόσο ως σύνδεσμος όσο και ως μέλη της ευρωπαϊκής συνομοσπονδίας Euromines, πιστεύουμε ακράδαντα ότι θα χρειαστεί να γίνουν πάρα πολλά πράγματα ακόμη για να μην βρισκόμαστε σε πλήρη εξάρτηση από συγκεκριμένες τρίτες χώρες, οι οποίες δεν έχουν κρύψει τη διάθεσή τους να αξιοποιήσουν αυτή τη γεωπολιτική ισχύ».
Προτάσεις ΣΜΕ
Ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων προτείνει, πέραν της μέχρις ώρας πρωτοβουλίας (CRMA), τους εξής τρεις άξονες δράσης:
- Ουσιαστική μείωση του ενεργειακού κόστους για τον πρωτογενή τομέα και τη μεταποίηση. Η Ευρώπη αυτή τη στιγμή έχει την ακριβότερη ενέργεια σε όλο τον πλανήτη. Η επιβάρυνση του κόστους της ενέργειας με τέλη ρύπανσης των οποίων η τιμή καθορίζεται χρηματιστηριακά έχει βοηθήσει στο να μπουν λουκέτα σε διάφορες γραμμές παραγωγικές. Η εξάρτηση από συγκεκριμένες τεχνολογίες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και από συγκεκριμένους προμηθευτές ορυκτών καυσίμων είναι γνωστό τι αντίκτυπο έχει προκαλέσει.
- Ουσιαστική μείωση του κανονιστικού κόστους. Όταν καλούνται οι επιχειρήσεις να σχεδιάσουν επενδύσεις με ορίζοντα 20 και 30 ετών και να δεσμεύσουν τους πόρους που απαιτούνται, δεν είναι δυνατόν ο νομοθέτης να τροποποιεί τους κανόνες λειτουργίας χωρίς κανενός είδους πρόνοια για την επίπτωση στην ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Κάθε τέτοια αλλαγή θα πρέπει να συνοδεύεται από την αντίστοιχη μελέτη επιπτώσεων και τα αντίστοιχα μέτρα κάλυψης του πρόσθετου κόστους που δημιουργεί στις επιχειρήσεις.
- Έναρξη ουσιαστικού διαλόγου με την κοινωνία και νομοθέτηση ξεκάθαρων κανόνων για τη χωροθέτηση των δραστηριοτήτων μας. Η αδειοδότηση ενός εξορυκτικού έργου δεν μπορεί να είναι έρμαιο του ακτιβισμού. Η Ευρώπη, αν επιθυμεί να φημίζεται για την κανονιστική της δεινότητα και πληρότητα, θα πρέπει να βελτιώσει σημαντικά την σαφήνεια και να απαλείψει αντιφάσεις στο νομικό της πλαίσιο, ούτως ώστε να είναι σαφές και πέραν πάσης αμφιβολίας το πού επιτρέπεται και με ποιες προϋποθέσεις η κάθε δραστηριότητα. Οι πολιτικές ηγεσίες θα πρέπει να είναι έτοιμες να συγκρουστούν με περιφερειακές κοινωνικές ομάδες όταν οι τελευταίες αντιτίθενται στο κράτος δικαίου.
«Σε μια περίοδο που συμβαίνουν σημαντικά ιστορικά γεγονότα, η Ε.Ε. είναι κρίσιμο να δει επιτέλους το δάσος και να πάψει να ασχολείται με τα επιμέρους δένδρα», καταλήγει η επιστολή του ΣΜΕ.
