Χρονιά με σημαντικές προκλήσεις για τον κλάδο των πλαστικών αποτέλεσε το 2023.
Όπως τονίζει στη «Ν» ο Γιώργος Λυσσαίος, Εκτελεστικός Διευθυντής του Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδας (ΣΒΠΕ), «ο ορίζοντας της βιομηχανίας πλαστικών δεν είναι ανέφελος. Το διαρκώς μεταβαλλόμενο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τα υλικά μας εγείρει σημαντικές προκλήσεις και αναγκάζει τις εταιρείες να δαπανούν πολύ χρόνο για να προσαρμοστούν στις νέες κανονιστικές απαιτήσεις. Για ακόμη μια χρονιά θα πιέσουμε προς όλες τις κατευθύνσεις για την τόνωση της ανακύκλωσης, που αποτελεί δομικό πυλώνα για την υιοθέτηση της Κυκλικής Οικονομίας. Εφόσον, η Πολιτεία υιοθετήσει τις προτάσεις του ΣΒΠΕ για άμεση βελτίωση των διαδικασιών συλλογής και διαλογής των απορριμμάτων, με τη δημιουργία συλλογικών συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης σε περισσότερα ρεύματα αποβλήτων θα τονωθεί η ανακύκλωση στην Ελλάδα και θα υπάρχουν περισσότερα διαθέσιμα υλικά για επαναχρησιμοποίηση και επανεπεξεργασία σε νέα προϊόντα».
Και συμπληρώνει λέγοντας πως «αυτό που αναφέραμε ως κλάδος προς όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και φυσικά την Πολιτεία είναι ότι η βιωσιμότητα της ελληνικής βιομηχανίας πλαστικών είναι κεφαλαιώδους σημασίας για τις επιχειρήσεις του χώρου».
Ο κ. Λυσσαίος τονίζει πως η υιοθέτηση μιας αποτελεσματικής Κυκλικής Οικονομίας παραμένει μια φιλόδοξη προοπτική για την ελληνική βιομηχανία πλαστικών που δημιουργεί συνεχώς νέα προϊόντα και εφαρμογές που αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τις περιβαλλοντικές προκλήσεις. Επίσης, ένα μεγάλο κομμάτι της έρευνας και ανάπτυξης αφορά τον επανασχεδιασμό των ήδη υπαρχόντων προϊόντων με στόχο να γίνουν πιο εύκολα ανακυκλώσιμα. Τα πλαστικά παραμένουν αναντικατάστατα για πολλές εφαρμογές και προϊόντα και έχουν να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας αρκετών κλάδων στην Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη.
Ο Σύνδεσμος σχεδιάζει αρκετές δράσεις και για το 2024. Το συνέδριο «Plastainability 2024» που θα διεξαχθεί τον ερχόμενο Νοέμβριο αποτελεί την απόδειξη ότι η βιομηχανία πλαστικών στην Ελλάδα έχει εντάξει την βιωσιμότητα στην καρδιά της λειτουργίας της. Παράλληλα θα συνεχίσει τις συνέργειες με τα ακαδημαϊκά ιδρύματα στον τομέα της έρευνας, και με τους εμπλεκόμενους φορείς, προσπαθώντας να συμβάλλουμε στην ανάπτυξη λύσεων για τις κοινές προκλήσεις και να προσφέρουμε τις γνώσεις και την τεχνογνωσία του στην Πολιτεία στην προσπάθεια να ληφθούν οι κατάλληλες αποφάσεις που θα βοηθήσουν στην βιώσιμη ανάπτυξη του κλάδου και στην προστασία του περιβάλλοντος. Η συνολική συμβολή του κλάδου εκτιμάται σε 1,1% του ΑΕΠ της Ελλάδας περίπου 2 δις. ευρώ την περίοδο 2019-2021, ενώ στηρίζει την απασχόληση 43 χιλιάδων εργαζόμενων (0,9% της απασχόλησης της χώρας). Επιπρόσθετα, η ελληνική βιομηχανία πλαστικών συγκαταλέγεται μεταξύ των κλάδων με τις μεγαλύτερες ελληνικές εξαγωγές.
Σχετικά με την προσωρινή συμφωνία για τον Κανονισμό για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας (PPWR) που υποβλήθηκε στους αντιπροσώπους των κρατών μελών στο πλαίσιο του Συμβουλίου (ΕΜΑ) και εγκρίθηκε στις 15 Μαρτίου ο κ. Λυσσαίος επισημαίνει πως «πλέον, αναμένουμε το τελικό κείμενο, το οποίο θα πρέπει να εγκριθεί προτού δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε. και τεθεί σε ισχύ, 18 μήνες έπειτα από τη δημοσίευσή του. Η προσέγγιση του Κανονισμού θέτει γενικούς στόχους για τη μείωση των απορριμμάτων συσκευασίας, με βάση τις ποσότητες του 2018 και προβλέπει ποσοστά 5% έως το 2030, 10% έως το 2035 και 15% έως το 2040. Η βιομηχανία πλαστικών αναμένεται να επηρεαστεί αρνητικά από τον κανονισμό, καθώς σύμφωνα με την τελευταία εκδοχή που είχαμε στα χέρια μας, είχαν θεσπιστεί απαγορεύσεις και εξαιρέσεις συγκεκριμένα για τα πλαστικά. Ο ευρωπαίος εταίρος μας, η «EuPC» ανέθεσε νομική πραγματογνωμοσύνη και η οποία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι όλοι οι ειδικοί κανόνες που θα διέπουν τις πλαστικές συσκευασίες και οι εξαιρέσεις για άλλα υλικά στον PPWR παραβιάζουν πιθανότατα την αρχή της ίσης μεταχείρισης της Ε.Ε., διότι εισάγουν διακρίσεις εις βάρος των πλαστικών συσκευασιών».
Σύμφωνα με τον ΣΒΠΕ, «αυτό που ζήτησε η ευρωπαϊκή βιομηχανία πλαστικών είναι να καταργηθούν οι ειδικοί κανόνες για τα πλαστικά, τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ισότιμα με τα άλλα υλικά. Έτσι, θα αρθεί η αβεβαιότητα που υπάρχει αυτή την στιγμή στις επιχειρήσεις και δεν θα πληγεί η ανταγωνιστικότητά τους από ακόμη έναν δαιδαλώδη κανονισμό. Είναι ένα ζήτημα, το οποίο θα μας απασχολήσει αρκετά το επόμενο διάστημα. Μόλις έχουμε το τελικό, εγκεκριμένο, κείμενο στα χέρια μας θα μπορέσουμε να αποσαφηνίσουμε και τις συνολικές επιπτώσεις για την βιομηχανία μας».
«Plastics Transition», ο οδικός χάρτης της πράσινης μετάβασης
Το «Plastic Transition» αποτελεί το κοινό όραμα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας πλαστικών. Όπως ανέφερε και η διευθύνουσα σύμβουλος της «Plastics Europe», Βιρτζίνια Γιάνσενς τον περασμένο Νοέμβριο είναι η πρώτη φορά που όλα τα μέλη της βιομηχανίας ενώθηκαν γύρω από ένα «πολύ φιλόδοξο αλλά ρεαλιστικό σχέδιο επανασχεδιασμού της ευρωπαϊκής βιομηχανίας πλαστικών. Το «Plastics Transition» αναμένεται να λειτουργήσει ως οδικός χάρτης για την πράσινη μετάβαση της βιομηχανίας πλαστικών και παρέχει ένα πλαίσιο υλοποίησης των στόχων, προσφέρει ορόσημα για το 2030 και δείκτες για την παρακολούθηση της προόδου, τον εντοπισμό προβλημάτων και την εξεύρεση άμεσων λύσεων. Όσον αφορά την Κυκλική Οικονομία, ο οδικός χάρτης προβλέπει ότι η υποκατάσταση των πλαστικών με βάση τους ορυκτούς πόρους θα είναι σταδιακή και θα μπορούσε να φτάσει το 25% έως το 2030 και το 65% έως το 2050. Στον οδικό χάρτη αναφέρονται τρεις στρατηγικοί πυλώνες για την πράσινη μετάβαση των πλαστικών, Κυκλικά Πλαστικά, Μηδενικές εκπομπές στον κύκλο ζωής των πλαστικών, Προώθηση της βιώσιμης χρήσης των πλαστικών.
