Στους κινδύνους που ενέχει ο κυβερνοχώρος για τα παιδιά χρήστες του Διαδικτύου εστιάζει η Kaspersky στην πρόσφατη ανάλυσή της για το 2024.
Όπως τονίζει η εταιρεία, τα περισσότερα παιδιά έχουν πλέον πρόσβαση ή να διαθέτουν smartphone ή tablet, και η ηλικία στην οποία αρχίζουν τη γνωριμία τους με τον ψηφιακό κόσμο και την τεχνολογία μειώνεται συνεχώς. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό για τους γονείς να ενημερώνονται για τις τελευταίες απειλές κυβερνοασφάλειας με στόχο παιδιά, ώστε να τα προστατεύουν καλύτερα από πιθανούς κινδύνους.
Η εταιρεία τονίζει πως υπάρχουν τα κατάλληλα εργαλεία ενημέρωσης και προστασίας των παιδιών από τους κινδύνους του ψηφιακού κόσμου, μεταξύ των οποίων και δωρεάν βιβλία σε μορφή pdf για την εκμάθηση των βασικών στοιχείων της κυβερνοασφάλειας. Σύμφωνα με τον Andrey Sidenko, Security and Privacy Expert στην Kaspersky «πολλές από τις τάσεις που εκδηλώνονται στην κοινωνία επηρεάζουν και τα παιδιά, καθιστώντας τα δυνητικούς στόχους για τους επιτιθέμενους. Αυτό περιλαμβάνει τόσο την ανάπτυξη και τη δημοτικότητα της τεχνητής νοημοσύνης και των έξυπνων σπιτιών, όσο και την επέκταση του κόσμου τουgaming και της βιομηχανίας FinTech.
Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας να διδάσκονται τα παιδιά τα βασικά στοιχεία κυβερνοασφάλειας από μικρή ηλικία, πώς να μην πέφτουν στην παγίδα των κυβερνοεγκληματιών, ποιες κυβερνοαπειλές μπορεί να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού και πώς να προστατεύουν σωστά τα προσωπικά τους δεδομένα. Όλα αυτά αποτελούν πλέον απαραίτητες γνώσεις όχι μόνο για τους ενήλικες, αλλά και για τους νεότερους χρήστες».
1. Τα παιδιά θα χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο εργαλεία AI που, μέχρι στιγμής, δεν είναι έτοιμα να παρέχουν το απαραίτητο επίπεδο κυβερνοασφάλειας και περιεχόμενο κατάλληλο για την ηλικία τους. Σύμφωνα με μια έρευνα του ΟΗΕ, περίπου το 80% των νέων ανθρώπων υποστήριξε ότι αλληλεπιδρά με AI αρκετές φορές μέσα στην ημέρα. Με την ανάπτυξη του AI, έχουν εμφανιστεί πολυάριθμες όχι ευρέως γνωστές εφαρμογές με φαινομενικά ακίνδυνες λειτουργίες, όπως η ανάρτηση μιας φωτογραφίας για να λάβετε την επεξεργασμένη μορφή της. Ωστόσο, όταν τα παιδιά ανεβάζουν τις φωτογραφίες τους σε τέτοιες εφαρμογές, δεν γνωρίζουν ποτέ σε ποιες βάσεις δεδομένων θα παραμείνουν αυτές και που αλλού μπορεί να χρησιμοποιηθούν.
Επιπλέον, οι εφαρμογές ΑΙ, συγκεκριμένα τα chatbots, μπορούν εύκολα να παρέχουν εάν τους ζητηθεί υλικό ακατάλληλο για ανηλίκους. Για παράδειγμα, υπάρχει πληθώρα AIchatbots που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να παρέχουν μια “ερωτική” εμπειρία. Παρόλο που ορισμένα απαιτούν μια μορφή επαλήθευσης ηλικίας, είναι επικίνδυνο καθώς μερικά παιδιά μπορεί να προτιμήσουν να πουν ψέματα για την ηλικία τους και η πρόληψη τέτοιων περιπτώσεων είναι ανεπαρκής.
2. Η αύξηση των επιθέσεων κακόβουλων φορέων σε νεαρούς gamers. Σύμφωνα με τις τελευταίες διαδικτυακές στατιστικές, το 91% των παιδιών ηλικίας 3-15 ετών παίζουν παιχνίδια σε κάθε είδους συσκευή. Για ορισμένα παιχνίδια, αποτελεί μεγάλο κομμάτι της εμπειρίας η μη επιτηρούμενη επικοινωνία μέσω ηχητικών ή γραπτών μηνυμάτων. Με περισσότερους νέους ανθρώπους στο διαδίκτυο, οι εγκληματίες μπορούν να χτίσουν μία εικονική σχέση εμπιστοσύνης με τον ίδιο τρόπο που θα το έκαναν και δια ζώσης. Πρώτον, οι κυβερνοεγκληματίες κερδίζουν την εμπιστοσύνη των νεαρών παικτών δελεάζοντάς τους με δώρα ή υποσχέσεις φιλίας. Μόλις κερδίσουν την εμπιστοσύνη ενός νεαρού παίκτη, στη συνέχεια αποκτούν τις προσωπικές του πληροφορίες προτείνοντάς του να κάνει κλικ σε έναν σύνδεσμο phishing, ο οποίος κατεβάζει ένα κακόβουλο αρχείο στη συσκευή του, μεταμφιεσμένο σε gamemod για το Minecraft ή το Fortnite.
3. Η ανάπτυξη της βιομηχανίας FinTech για τα παιδιά σηματοδοτεί την εμφάνιση νέων απειλών. Όλο και περισσότερες τράπεζες παρέχουν εξειδικευμένα προϊόντα και υπηρεσίες σχεδιασμένα για παιδιά, συμπεριλαμβανομένων τραπεζικών καρτών για παιδιά ηλικίας μόλις 12 ετών. Ωστόσο, η κυκλοφορία τραπεζικών καρτών για παιδιά, αυτομάτως τα εκθέτει σε απειλητικούς φορείς με οικονομικά κίνητρα και σε συμβατικές απάτες, όπως οι υποσχέσεις για δωρεάν PlayStation 5 ή άλλα πολύτιμα περιουσιακά στοιχεία μετά την εισαγωγή των στοιχείων της κάρτας σε έναν ιστότοπο phishing. Χρησιμοποιώντας τεχνικές κοινωνικής μηχανικής, οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου ενδέχεται να εκμεταλλευτούν την εμπιστοσύνη των παιδιών, προσποιούμενοι τους συνομηλίκους τους και ζητώντας την κοινοποίηση των στοιχείων της κάρτας ή τη μεταφορά χρημάτων στους λογαριασμούς τους.
4. Ο αριθμός των απειλών έξυπνων σπιτιών με πιθανούς στόχους τα παιδιά θα αυξηθεί. Παρά τον αυξανόμενο αριθμό περιπτώσεων απειλών για συσκευές έξυπνου σπιτιού, οι κατασκευαστές δεν σπεύδουν να δημιουργήσουν τεχνολογία με ανοσία σε επιθέσεις στον κυβερνοχώρο που θα αποτρέπει προληπτικά πιθανές εκμεταλλεύσεις ευπαθειών. Ωστόσο, αυτό σημαίνει επίσης ότι τα παιδιά μπορούν να γίνουν εργαλεία για τους κυβερνοεγκληματίες σε μια επίθεση. Για παράδειγμα, εάν μια έξυπνη συσκευή γίνει ένα πλήρως λειτουργικό εργαλείο παρακολούθησης και ένα παιδί είναι μόνο του στο σπίτι, οι κυβερνοεγκληματίες μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί του μέσω της συσκευής και να ζητήσουν ευαίσθητες πληροφορίες, όπως το όνομα και η διεύθυνση, όταν οι γονείς του δεν είναι στο σπίτι – ή ακόμη και τον αριθμό της πιστωτικής κάρτας των γονέων του. Σε ένα τέτοιο σενάριο, πέρα από την απλή παραβίαση της συσκευής, υπάρχει επίσης ο κίνδυνος απώλειας οικονομικών δεδομένων ή ακόμη και φυσικής επίθεσης.
5. Τα παιδιά θα απαιτήσουν να γίνεται σεβαστός ο προσωπικός τους διαδικτυακός χώρος. Καθώς τα παιδιά ωριμάζουν, αναπτύσσουν μεγαλύτερη αυτογνωσία, η οποία περιλαμβάνει την κατανόηση του προσωπικού τους χώρου, της ιδιωτικής ζωής και των ευαίσθητων δεδομένων τους, τόσο εκτός όσο και στις διαδικτυακές τους δραστηριότητες. Κατά συνέπεια, όταν ένας γονέας ανακοινώνει με αποφασιστικότητα την πρόθεσή του να εγκαταστήσει μια γονική ψηφιακή εφαρμογή σε μια συσκευή, δεν θα το δεχτούν όλα τα παιδιά με ηρεμία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι γονείς πρέπει να αναπτύξουν τη δεξιότητα να συζητούν για την online εμπειρία των παιδιών τους και τη σημασία των γονικών ψηφιακών εφαρμογών για την ασφάλεια στο διαδίκτυο με σεβασμό στον προσωπικό χώρο. Αυτό περιλαμβάνει τον καθορισμό ξεκάθαρων ορίων και προσδοκιών και τη συζήτηση των λόγων χρήσης της εφαρμογής με κάθε παιδί.
6. Τα παιδιά δελεάζονται με τη λήψη εφαρμογών που δεν είναι διαθέσιμες στη χώρα τους, αλλά πέφτουν πάνω σε κακόβουλα αντίγραφα. Εάν μια εφαρμογή δεν είναι διαθέσιμη στην περιοχή σας, οι νεαροί χρήστες θα αναζητήσουν εναλλακτικές λύσεις, οι οποίες συχνά είναι κακόβουλα αντίγραφα. Ακόμη και αν στραφούν σε επίσημα καταστήματα εφαρμογών, όπως το GooglePlay, εξακολουθούν να διατρέχουν τον κίνδυνο να πέσουν θύματα κυβερνοεγκληματιών. Από το 2020 έως το 2022, οι ερευνητές της Kaspersky έχουν εντοπίσει περισσότερες από 190 εφαρμογές μολυσμένες με το HarlyTrojan στο GooglePlay, οι οποίες έγραψαν χρήστες σε πληρωμένες υπηρεσίες χωρίς να το γνωρίζουν. Μια συντηρητική εκτίμηση του αριθμού των λήψεων αυτών των εφαρμογών είναι 4,8 εκατομμύρια, αλλά ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερος.