© Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Tις εκτιμήσεις τους πως η πιστωτική επέκταση φέτος θα είναι σαφώς καλύτερη σε σχέση με πέρυσι και πως αυτή θα διαμορφωθεί έως και τα 8 δισ. ευρώ εκφράζουν τραπεζικοί παράγοντες για μια σειρά από λόγους. Η άποψη αυτή τεκμαίρεται κυρίως στην ενίσχυση των κοινοτικών πόρων και των έργων που χρηματοδοτεί το Ταμείο Ανάκαμψης στην αύξηση των τιμών των ακινήτων μαζί με τις αλλαγές στο καθεστώς μεταβιβάσεων (παύει η χρήση μετρητών) και στην ανάγκη για μια σειρά από λόγους «πράσινων ανακαινίσεων».
Επιχειρηματικά δάνεια και διεθνείς πόροι θα στηρίξουν την επέκταση
Ωστόσο μεγαλύτερο τμήμα της πιστωτικής επέκτασης αναμένεται να στηριχθεί στις επιχειρήσεις που πρέπει να πραγματοποιήσουν σημαντικές μεταβολές ακόμη, προκειμένου να παρακολουθήσουν τη σύγχρονη τεχνολογία.
Οι καθαρές ροές για τις επιχειρήσεις το πρώτο 11μηνο 2023 ανήλθαν σε περίπου 1,0 δισ. ευρώ. Η εκτίμηση είναι ωστόσο πως το μέγεθος θα εμφανιστεί υπερπολλαπλάσιο στο τέλος του 2023 μιας και οι τράπεζες «πίεσαν» τις εργασίες τους ώστε να κλείσουν με βελτιωμένα μεγέθη.
Η άνοδος των επιτοκίων και οι πολιτικές
Η επιβράδυνση της πιστωτικής επέκτασης που σημειώθηκε το 2023 σχετίζεται κυρίως με την άνοδο των επιτοκίων, η οποία είχε ως αποτέλεσμα υψηλότερες αποπληρωμές ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του α εξαμήνου.
Αν μάλιστα συνυπολογιστούν και οι εκτιμήσεις των παραγόντων της ΕΚΤ οι οποίοι δεν παύουν να διατρανώνουν πόσο δύσκολη θα είναι η πτώση των επιτοκίων, γίνεται κατανοητό πως οι τράπεζες οφείλουν να μεταβάλουν το μείγμα της δανειοδότησης και να δώσουν έμφαση εκεί που μπορούν να απορροφηθούν πόροι χωρίς ασφαλώς να ανοίξει ασκός για τη δημιουργία νέων κόκκινων δανείων.
Η διαχείριση των στεγαστικών δανείων
Τα επιχειρηματικά δάνεια συνέχισαν να υποστηρίζονται το 11μηνο του 2023 από τα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, της Ελληνικής Τράπεζας Ανάπτυξης και του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Σε ότι αφορά τα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια είναι φανερό πως τα νοικοκυριά δεν τρέχουν να δανειοδοτηθούν στην παρούσα τουλάχιστον φάση, υπό συνθήκες ωστόσο η πιστωτική επέκταση μπορεί να τονωθεί σε αυτόν τον τομέα.
Οι καθαρές ροές στεγαστικών δανείων ήταν αρνητικές κατά περίπου 1,0 δισ. ευρώ με στοιχεία 11μήνου ενώ τα καταναλωτικά δάνεια και οι λοιποί τύποι δανείων (μαζί με κάρτες κλπ) πρόσθεσαν στις θετικές ροές περίπου 300 εκατ. ευρώ το 11μηνο του 2023.
Η επιτάχυνση του ΑΕΠ ωστόσο αναμένεται να βοηθήσει την ενίσχυση της καθαρής πιστωτικής επέκτασης αναφέρουν τραπεζικές πηγές. Ας μην ξεχνάμε πως το ΑΕΠ της χώρας ενισχύθηκε με ρυθμό διπλάσιο από τον αντίστοιχο μέσο όρο της Ε.Ε. το 2023 και οι εκτιμήσεις μιλούν φέτος για αύξηση έως 3% .
Η σημαντική στήριξη από το Ταμείο Ανάκαμψης στην πιστωτική επέκταση
Η ελληνική οικονομία και οι επιχειρήσεις συνεχίζουν να επωφελούνται από τη σημαντική ροή κεφαλαίων της ΕΕ με τη μορφή επιχορηγήσεων και ανταγωνιστικών επιτοκίων κυρίως μέσα από τα δάνεια του Ταμείου Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης (RRF).
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των τραπεζών η χρηματοδότηση επενδύσεων από το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης θα πρέπει να διαμορφωθεί σε περίπου 5,0 δισ. ευρώ το 2024 κάτι που δικαιολογεί την εκτίμηση για καθαρή πιστωτική επέκταση η οποία μπορεί να φθάσει τα 8 δισ. ευρώ.
Ισχυρή δυναμική στην αγορά ακινήτων – Ο νέος νόμος
Όμως ένας ακόμη παράγοντας για την πιστωτική επέκταση είναι και οι εκτιμήσεις για ισχυρή δυναμική της αγοράς ακινήτων. Οι τιμές των οικιστικών ακινήτων αυξήθηκαν κατά 14% την χρονιά που πέρασε και περίπου άλλο τόσο το 2022.
Ιδιαίτερα αναμένεται να βοηθήσει και ο πρόσφατος νόμος που επιβάλει τις αγοραπωλησίες να γίνονται χωρίς μετρητά γεγονός που θα ενισχύσει τη ζήτηση για πιστώσεις.
Βοηθητικά στέκονται και τα προγράμματα που επιδοτούνται από τον κρατικό μηχανισμό όπως το πρόγραμμα στέγασης των νέων αλλά και τα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από κοινοτικά κονδύλια όπως το Εξοικονομώ με στόχο τις αυξημένες ανάγκες ενεργειακής απόδοσης. Ας σημειωθεί πως ο πρωθυπουργός της χώρας Κυριάκος Μητσοτάκης υποσχέθηκε επέκταση παρόμοιων πολιτικών.
Πράσινες ανακαινίσεις και ESG
Ακόμη μικρές επιχειρήσεις και μονάδες ξενοδοχειακές κυρίως θα αυξήσουν τη ζήτηση για προϊόντα πράσινης ανακαίνισης προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι στόχοι του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα της Ελλάδας έως το 2030.
Η περιβαλλοντική κρίση και οι αλλαγές που επιβάλλονται στο χώρα της διακυβέρνησης οδηγούν τις εταιρίες να ενσωματώνουν όλο και περισσότερο κριτήρια ESG στις εργασίες τους. Τα κριτήρια ESG αξιολογούν το αποτύπωμα των επιχειρήσεων στο περιβάλλον και την κοινωνία. Από την πλευρά τους και οι τράπεζες ενισχύουν τις διαδικασίες αξιολόγησης πιστωτικού κινδύνου με βάση τα παραπάνω κριτήρια.
Αλλωστε στο πλαίσιο αυτό, όλες οι ελληνικές τράπεζες, υπό την ομπρέλλα της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών ανακοίνωσαν σχετική πρωτοβουλία για τυποποιημένα ερωτηματολόγια ESG προς τους πελάτες τους.
Οι αιτήσεις πίστωσης σταδιακά θα αξιολογούνται βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων ESG και η προσαρμογή προς τα κριτήρια αυτά απαιτούν πιστώσεις.
