Πέντε στόχους που πρέπει να επιτύχουν οι τράπεζες την προσεχή διετία ήταν αυτοί που αναλύθηκαν στην συνάντηση που είχαν χθες τα επιτελεία του Single Resolution Board και του SSM που συναντήθηκαν με τους επικεφαλής των συστημικών τραπεζών και την Attica Bank, αλλά και νωρίτερα με τη διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος.
Ως τέτοιοι καθορίστηκαν μέσα από τη συζήτηση:
- Η αποκατάσταση σε ότι αφορά τη διανομή μερισμάτων (υπό την επιφύλαξη της τελικής έγκρισης του SSM η διαδικασία θα ξεκινήσει εντός του 2024 για τη χρήση 2023). Σύμφωνα με τα όσα ειπώθηκαν στην συνάντηση με διατηρήσιμη κερδοφορία, καλά κεφάλαια και πειθαρχημένα NPEs o SSM αναμένεται να δώσει την πολυπόθητη άδεια και το εύρος της διανομής θα κινηθεί μεταξύ 15%-25% σύμφωνα με εκτιμήσεις των τραπεζών.
- H περαιτέρω μείωση του δείκτη NPE ώστε αυτός φέτος να συγκλίνει πάση θυσία με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
- Η ολοκλήρωση της εξόδου του ΤΧΣ από τις συστημικές τράπεζες, κάτι που αναμένεται να συμβεί εντός του 2024.
- Η διαμόρφωση του τελικού στόχου των MREL για την προσεχή διετία. Ο στόχος καθορίζεται στο 28% (1.1.26) . Οι τράπεζες κυρίως λόγω υψηλών κερδών που έχουν ενισχύσει την κεφαλαιακή τους βάση και χρειάζονται λιγότερες senior εκδόσεις. Σύμφωνα με πρόχειρες εκτιμήσεις που δεν είναι δυνατόν να οριστικοποιηθούν μιας και εξαρτώνται από την πορεία των αποτελεσμάτων των τραπεζών, τα πιστωτικά ιδρύματα χρειάζονται περίπου από δύο εκδόσεις έκαστο για να ολοκληρώσουν τις υποχρεώσεις τους και το σύνολο των εκδόσεων σε απόλυτα μεγέθη, αναμένεται να κινηθεί μεταξύ 4 και 5 δισ. ευρώ.
- Η ενίσχυση της πρόσβασης των τραπεζών προς τις κεφαλαιαγορές κάτι που θα τονώσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη επενδυτών και πελατών.
Τι πέτυχαν οι ελληνικές τράπεζες
Ο τραπεζικός τομέας βρίσκεται σε σταθερή τροχιά σύγκλισης με τις ευρωπαϊκές τράπεζες. Οι ελληνικές τράπεζες, επιτυγχάνουν σταθερά οργανικά κέρδη.
Το 2023 η απόδοση ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών εκτιμάται πως διαμορφώθηκε περίπου στο 15%, κατά μέσο όρο. Ως αποτέλεσμα, οι δείκτες κεφαλαίου έχουν ενισχυθεί περαιτέρω. Ο CET1 κυμαίνεται 13%-18% ενώ ο CAD σε επίπεδο 17-20%.
Η ισχυρή οργανική κερδοφορία ενίσχυσε την κεφαλαιοποίηση του κλάδου. Αυτό διευκόλυνε τη σταδιακή έξοδο του ΤΧΣ από το μετοχικό κεφάλαιο των τεσσάρων συστημικών τραπεζών. Τρεις συναλλαγές έγιναν το 2023. Δύο από τις τέσσερις τράπεζες έχουν δει το ΤΧΣ να αποχωρεί πλήρως από το μετοχικό τους κεφάλαιο.
Είναι γεγονός πως η πρώτη ευρωπαϊκή τράπεζα εισήλθε στο μετοχικό κεφάλαιο ελληνικής συστημικής τράπεζας για πρώτη φορά τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια.
Η έξοδος του ΤΧΣ από τις συστημικές τράπεζες είναι άλλο ένα σημαντικό ορόσημο για την επιστροφή του κλάδου σε πλήρη κανονικότητα. Τα προηγούμενα βασικά ορόσημα ήταν η αποκατάσταση της ρευστότητας , η εποπτεία και η εξυγίανση του ισολογισμού των τραπεζών, η αντιμετώπιση ζητημάτων διακυβέρνησης και η κεφαλαιακή ενίσχυση.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης διμερώς αναφέρθηκαν οι εξελίξεις σε σχέση με τα NPEs και τον Ηρακλή, θέματα εξωδικαστικού, πλειστηριασμών και φορέα.
Παρόντες στην συνάντηση από την πλευρά του SRB ήταν οι κ.κ. Laboureix, Saurina, Dominguez. Από την πλευρά του SSM παρόντες ήταν οι κ.κ. Buch, και Rimarchi.
Aπό την πλευρά των τραπεζών μετείχαν οι κ.κ. Χαρδούβελης και Απαλαγάκη (Ενωση) και οι κ.κ. Καραβίας, Μυλωνάς, Μεγάλου Ψάλτης και Βρεττού.
Κρίσιμα μεγέθη – Πρόοδος και δυσκολίες
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσαν οι τράπεζες, οι καθαρές πιστωτικές ροές προς τις επιχειρήσεις το 11μηνο του 2023 ανήλθαν σε 1,0 δισ. ευρώ. Η επιβράδυνση της πιστωτικής επέκτασης σχετίζεται κυρίως με την άνοδο των επιτοκίων, η οποία είχε ως αποτέλεσμα υψηλότερες αποπληρωμές και προπληρωμές δανείων με στόχο τη μείωση του κόστους των επιχειρήσεων.
Οι εκταμιεύσεις επιχειρηματικών δανείων συνεχίζουν να υποστηρίζονται από τα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, της Ελληνικής Τράπεζας Ανάπτυξης και φυσικά του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Στα καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια παρατηρείται συρρίκνωση της πιστοληπτικής ικανότητας, καθώς τα νοικοκυριά διστάζουν να αναλάβουν νέο χρέος ενώ πάντα υπάρχει κίνδυνος δημιουργίας νέων NPEs από παλιά δάνεια
Για το 2024, η προσδοκία είναι ότι οι ελληνικές τράπεζες θα επιτύχουν μια μέτρια αυξανόμενη καθαρή πιστωτική επέκταση, σε μεσαία μονοψήφια επίπεδα (δηλαδή περίπου 5%), κυρίως λόγω της επιτάχυνσης της αύξησης του ΑΕΠ.
Η ελληνική οικονομία και οι επιχειρήσεις συνεχίζουν να επωφελούνται από τη σημαντική ροή κεφαλαίων της ΕΕ με τη μορφή επιχορηγήσεων και ανταγωνιστικών επιτοκίων από το RRF. Τα συνολικά κονδύλια τόνωσης για την Ελλάδα έως το 2027 μόνο από τα προγράμματα RRF/RePowerEU και ΕΣΠΑ εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τα 77 δισεκατομμύρια ευρώ.
Μετά την πρόσφατη έγκριση του τροποποιημένου Σχεδίου Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα συνολικά κεφάλαια του RRF ανέρχονται σε 36 δισεκατομμύρια ευρώ. Μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου 2023, έχουν συναφθεί συμβάσεις για περισσότερα από 240 έργα, συνολικού κεφαλαίου άνω των 8,0 δισεκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων περίπου 120 έργα αφορούν μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις.
Η περιβαλλοντική κρίση και η κλιματική αλλαγή και η ανάγκη για διαφανείς εταιρικές διαδικασίες ευαισθητοποιούν τις εταιρείες να ενσωματώσουν κριτήρια ESG. Οι τράπεζες ενισχύουν τις διαδικασίες αξιολόγησης πιστωτικού κινδύνου για να εντοπίσουν και να σταθμίσουν τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους, καθώς και να ενσωματώσουν κριτήρια ESG στη διαδικασία αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας της επιχειρηματικής τους πελατείας.
Στο πλαίσιο αυτό, όλες οι ελληνικές τράπεζες, υπό την αιγίδα της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, ανακοίνωσαν την έναρξη νέας πρωτοβουλίας για την υιοθέτηση τυποποιημένων ερωτηματολογίων ESG.
Ήδη ένα πρώτο κύμα περισσότερων από 600 μεγάλων και μεσαίων επιχειρήσεων έχουν προσκληθεί να συμπληρώσουν το διατραπεζικό ερωτηματολόγιο ενώ το ερωτηματολόγιο θα σταλεί και σε άλλες επιχειρήσεις.
Τι ανακοίνωσε η ΤτΕ
Διήμερη επίσκεψη στην Αθήνα και στην Τράπεζα της Ελλάδος πραγματοποιούν την Πέμπτη 11 και την Παρασκευή 12 Ιανουαρίου ο Πρόεδρος του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης (SRB) Dominique Laboureix και η Πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (SSM) Claudia Buch.
Οι επικεφαλής των δύο ευρωπαϊκών θεσμών συναντήθηκαν σήμερα με τον Διοικητή Γιάννη Στουρνάρα και στελέχη της Διοίκησης της Τράπεζας της Ελλάδος. Στο πλαίσιο της επίσκεψής τους στην Τράπεζα της Ελλάδος οι επικεφαλής των δύο ευρωπαϊκών εποπτικών αρχών θα συναντηθούν επίσης και με εκπροσώπους από τις διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών και της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών. Θα έχουν επίσης επαφές με την ελληνική κυβέρνηση.
