Από την έντυπη έκδοση
Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Πρόστιμα σε τέσσερις κατασκευαστικές εταιρείες για παραβίαση του νόμου περί ανταγωνισμού, συνολικού ύψους 23,8 εκατ. ευρώ, ανακοίνωσε χθες η Επιτροπή Ανταγωνισμού. Πρόκειται για εταιρείες που έχουν κατηγορηθεί για τη γνωστή υπόθεση του καρτέλ στις κατασκευές της περιόδου 2005-2012 και δεν υπήχθησαν στη Διαδικασία Διευθέτησης Διαφορών, όπως οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι της χώρας (Ελλάκτωρ, ΓΕΚ Τέρνα, J&P Άβαξ και Ιντρακάτ).
Ειδικότερα, τα πρόστιμα υπεβλήθησαν στις:
- Alpine Bau GmbH, πρόστιμο 7.200.438 ευρώ, εκ του οποίου ποσό 3.491.121 ευρώ, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον με την μητρική της FCC Construccion.
- FCC Construccion, πρόστιμο 18.657.488 ευρώ, εκ του οποίου ποσό 3.491.121 ευρώ, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον με την Alpine Bau GmbH, ως μητρική της.
- Archirodon Group πρόστιμο 1.265.349 και
- Αφοί Ιάκωβου Κατασκευαστική πρόστιμο 108.679 ευρώ.
Οι προαναφερόμενες εταιρείες, οι οποίες -όπως εκτιμάται- θα προσφύγουν κατά της απόφασης στη Δικαιοσύνη, για τα επόμενα τρία χρόνια δεν μπορούν να αναλάβουν δημόσια έργα (για τα ιδιωτικά είναι θέμα του επιχειρηματία).
Τα δημόσια έργα
Στο μεταξύ, όπως είναι γνωστό, ζήτημα για το κατά πόσο μπορούν να συμμετέχουν σε διαγωνισμούς για δημόσια έργα έχει προκύψει και για τις Ελλάκτωρ, ΓΕΚ Τέρνα, J&P Άβαξ και Ιντρακάτ, παρά το γεγονός ότι έχουν μπει στη διαδικασία διευθέτησης και καταβάλλουν πρόστιμα συνολικού ύψους 80 εκατ. ευρώ. Αυτό έπειτα από σχετική προσφυγή που κατατέθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) από τον δεύτερο μειοδότη του έργου Άκτιο – Αμβρακία, την ιταλική GD Infrastrutture. Η κατασκευαστική αγορά, αλλά και οι αναθέτουσες αρχές, όπως η Αττικό Μετρό, αναμένουν το σκεπτικό της απόφασης του ΣτΕ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις θα κινείται στη λογική ότι η συμμετοχή ή όχι στους διαγωνισμούς των προαναφερόμενων εταιρειών θα αντιμετωπίζεται από τις αναθέτουσες αρχές αφού αξιολογήσουν αν η εταιρεία έχει συμμορφωθεί σε μια σειρά από μέτρα αποτρεπτικά της δημιουργίας συνθηκών καρτέλ.
Στην περίπτωση του έργου του Μετρό της Αθήνας (γραμμή 4) υπάρχει και το εξής: Αρχικά στον διαγωνισμό συμμετείχαν τέσσερις κοινοπραξίες, ενώ στη συνέχεια έμειναν τρεις, στις οποίες επικεφαλής είναι οι Ελλάκτωρ, ΓΕΚ Τέρνα και J&P Άβαξ. Η τέταρτη ήταν η κοινοπραξία των FCC – Archirodon – Μυτιληναίος. Η τελευταία έχει προσφύγει για την απόρριψή της από την Αττικό Μετρό, θέτοντας -μεταξύ άλλων- ζήτημα για τη συμμετοχή των υπολοίπων με αιχμή την απόφαση της Επ. Ανταγωνισμού περί συμμετοχής τους στο καρτέλ. Το τελευταίο αυτό επιχείρημά τους παύει να είναι ισχυρό έπειτα από τη χθεσινή απόφαση της Επιτροπής, με την οποία «ένοχη» για το καρτέλ είναι και η FCC.
Στο πλαίσιο των παραπάνω είναι πιθανό η Αττικό Μετρό να παρατείνει εκ νέου την ημερομηνία κατάθεσης των δεσμευτικών προσφορών για τη γραμμή 4 (η ημερομηνία που έχει οριστεί είναι η 15η Μαρτίου).
Επίσης, με τη χθεσινή της απόφαση η Επιτροπή Ανταγωνισμού:
- Διαπίστωσε κατά πλειοψηφία ότι δεν στοιχειοθετείται η συμμετοχή των εταιρειών Vinci Construction Salini Impregilo, SELI S.p.A, Θεμελιοδομή, και Alstom Transport SAS στην παράβαση της περιόδου 2005-2012.
- Έκρινε ομόφωνα ότι οι εταιρείες ΕΛΤΕΡ Α.Ε, ΕΡΓΑΣ ΑΤΕ, Ευρωπαϊκή Τεχνική Πάρνων, ΒΙΟΤΕΡ, Νίκος Καματάκης ΑΤΕΕ, Μηχανική, Αφοί Μιχ. Τραυλού ΑΤΕ Τεχνοδομή, ΓΕΝΕΡ, ΑΤΤΙ-ΚΑΤ ΑΤΕ, Προοδευτική ΑΤΕ, Θεμελιοδομή, ΑΛΤΕ ΑΤΕ, Κάστωρ Α.Ε., ΕΛΤΕΚ Α.Ε., Έμπεδος Α.Ε. και Θεσσαλική ΑΤΕ, καθώς και οι ενώσεις επιχειρήσεων ΣΑΤΕ και ΣΤΕΑΤ (ως διάδοχος του ΣΤΕΗΤ), καθεμία κατά τον χρόνο συμμετοχής της και ως προς διαφορετικό αριθμό έργων εκάστη, συμμετείχαν την περίοδο 1989-2000 σε μία ενιαία και διαρκή παράβαση, η οποία συνίστατο σε ένα κοινό σχέδιο κατανομής και χειραγώγησης διαγωνισμών δημοσίων έργων. Πλην, όμως, η εξουσία της Επιτροπής Ανταγωνισμού να επιβάλει κυρώσεις για την ενιαία και διαρκή παράβαση της περιόδου αυτής έχει παραγραφεί, σύμφωνα με το άρθρο 42 του ν. 3959/2011.
- Διαπίστωσε τη συμμετοχή των εταιρειών ΑΤΤΙ-ΚΑΤ ΑΤΕ, ΕΛΤΕΡ Α.Ε., Έμπεδος Α.Ε., Θεσσαλική ΑΤΕ, Κάστωρ Α.Ε., Προοδευτική ΑΤΕ, Alstom Transport S.A., Θεμελιοδομή Α.Ε. και ΓΕΝΕΡ Α.Ε, καθεμία κατά τον χρόνο συμμετοχής της και ως προς διαφορετικό αριθμό έργων εκάστη, σε σειρά αυτοτελών παραβάσεων που συνίσταντο στην κατανομή διαγωνισμών δημοσίων έργων, οι οποίες έλαβαν χώρα κατά τα έτη 1981-1988 και 2001-2002. Επίσης τα αδικήματα αυτά έχουν παραγραφεί.
Οι αντιδράσεις
Σύμφωνα με στελέχη των ελληνικών κατασκευαστικών ομίλων η Επιτροπή Ανταγωνισμού καθυστέρησε στο να εκδώσει την απόφαση για όσες από τις εταιρείες δεν συμμετείχαν στη διευθέτηση, ενώ ειδικά ως προς τις ξένες εταιρείες Vinci, Alstom και Hochtief σημειώνεται ότι παρότι συμμετείχαν σε όλα τα έργα τα οποία εξετάστηκαν στο πλαίσιο της διερεύνησης του καρτέλ, τελικά έμειναν στο απυρόβλητο, με όλο το βάρος να πέφτει στις ελληνικές εταιρείες. Προστίθεται, επίσης, ότι, όπως φαίνεται από τις παραπάνω αποφάσεις, και άλλες μικρότερες εταιρείες έχουν παραβεί τον νόμο και ως εκ τούτου το φαινόμενο αφορούσε συνολικά τον τρόπο λειτουργίας της κατασκευαστικής αγοράς.
Από την πλευρά της Επιτροπής η καθυστέρηση αποδίδεται στον φόρτο εργασίας, ενώ απορρίπτεται κατηγορηματικά η υπόνοια για μεροληψία στις αποφάσεις όσον αφορά τις ξένες εταιρείες.
