Κενό 2 δισ. ευρώ στη ρευστότητα των αλυσίδων σούπερ μάρκετ θα δημιουργήσει το ενδεχόμενο εφαρμογής της πρότασης κανονισμού, που συζητείται στο Ευρωκοινοβούλιο, για υποχρεωτική αποπληρωμή των προμηθευτών εντός 30 ημερών σε όλη τη λιανική.
Στο πλαίσιο χθεσινής συνέντευξης Τύπου της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας, ο γενικός διευθυντής Απόστολος Πεταλάς, αναφερόμενος στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος των σούπερ μάρκετ, επισήμανε ότι αυτήν τη στιγμή συζητείται η προώθηση ενός κοινοτικού κανονισμού βάσει του οποίου θα προσδιοριστεί υποχρεωτική αποπληρωμή των προμηθευτών εντός 30 ημερών σε όλο το εμπόριο. «Αυτό είναι μια τομή η οποία, εάν δεν εφαρμοστεί με σωστό τρόπο, θα ρίξει στα “βράχια” κάποιες επιχειρήσεις. Εάν είναι αύριο να εφαρμοστεί αυτός ο κανονισμός, χρειάζονται 2 δισ. ευρώ μόνο για τη χρηματοδότηση του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων». Σύμφωνα με τον ίδιο, στην εγχώρια αγορά το κομμάτι της πίστωσης είναι ένα βασικό σημείο στις διαπραγματεύσεις μεταξύ αλυσίδων και προμηθευτών. Η θέση του εγχώριου κλάδου είναι ότι αυτός ο κανονισμός μπορεί να βοηθήσει, αρκεί να σεβαστεί τις ιδιαιτερότητες κάθε τοπικής αγοράς.
Όπως χαρακτηριστικά σχολίασε ο πρόεδρος της ΕΣΕ Αριστοτέλης Παντελιάδης, «οι Βρυξέλλες παρεμβαίνουν με δεδομένα Βρυξελλών», εξηγώντας ότι μια οριζόντια εφαρμογή, χωρίς να αναγνωρίζονται οι ιδιαιτερότητες των τοπικών αγορών, θα έχει σημαντικό αντίκτυπο. Ενδεικτικά ανέφερε ότι «ο τρόπος με τον οποίο γίνονται επενδύσεις από τις ελληνικές αλυσίδες είναι μέσω δανεισμού. Πολλές από τις αλυσίδες είναι ήδη πολύ δανεισμένες, αλλά είμαστε υγιείς επιχειρήσεις και εξυπηρετούμε τον δανεισμό. Εάν όμως χρειαστούν αυτά τα δισ. ευρώ για να πληρώνουμε στις 30 μέρες, τότε θα γίνει πάρα πολύ δύσκολος ο δανεισμός». Σημειώνεται ότι σήμερα υπολογίζεται πως οι μέρες πίστωσης στην εγχώρια οργανωμένη λιανική διαμορφώνονται μεταξύ 60-140.
Άλλη μια οδηγία
Ακόμα μια οδηγία που συζητείται επίσης στις Βρυξέλλες αφορά την επέκταση και στο λιανικό εμπόριο τροφίμων του μέτρου κατά των παραπλανητικών ισχυρισμών μείωσης τιμών, ήτοι τη σύγκριση τιμής των τελευταίων 30 ημερών κατά την εκπτωτική περίοδο, όπως συμβαίνει στο υπόλοιπο εμπόριο. Σημειώνεται ότι σε όλες τις χώρες της Ε.Ε., οι έμποροι υποχρεούνται, όταν πρσφέρουν έκπτωση, να αναφέρουν τη χαμηλότερη τιμή που εφαρμόστηκε στο προϊόν τουλάχιστον 30 ημέρες πριν από την ανακοίνωση της μείωσης της τιμής.
Στο μεταξύ, ερωτώμενοι για τη νέα προωθούμενη κυβερνητική παρέμβαση που αφορά τον περιορισμό των προσφορών στο ράφι, ο κ. Πεταλάς ανέφερε: «Το υπουργείο Ανάπτυξης δεν έχει κατασταλάξει στο τι θέλει να κάνει και πώς θέλει να το κάνει», σημειώνοντας ωστόσο ότι «οι προσφορές είναι βασικό στοιχείο του λιανεμπορίου, είναι απαραίτητο να υπάρχουν». Από την πλευρά του ο κ. Παντελιάδης, τονίζοντας ότι στην Ελλάδα τα ποσοστά των προσφορών είναι πολύ υψηλά, εκτίμησε ότι μια εκλογίκευση των προσφορών είναι θεμιτή. «Δεν μιλάμε για κατάργηση προσφορών. Μιλάμε για μείωση της αρχικής τιμής και ταυτόχρονη μείωση των προσφορών. Εφόσον το μέτρο αυτό εφαρμοστεί με λογική και με σύνεση, μπορεί να κάνει καλό στον καταναλωτή».
Η εμπλοκή σε ό,τι αφορά τις αλυσίδες έγκειται στο γεγονός ότι οποιαδήποτε αλλαγή στην εμπορική πολιτική προωθηθεί θα έχει επίπτωση στην κερδοφορία έκαστης κατηγορίας, δεδομένου ότι οι ετήσιες συμφωνίες με τους προμηθευτές γίνονται μια φορά τον χρόνο και συμπεριλαμβάνουν το πεδίο των προσφορών και των παροχών.
Σε ό,τι αφορά τα υπόλοιπα μέτρα κατά της ακρίβειας, ο κ. Παντελιάδης επισήμανε ότι «όλα τα έκτακτα μέτρα μπορούν να αποδώσουν για ένα χρονικό διάστημα. Το “καλάθι του νοικοκυριού” στην αρχή είχε ένα όφελος για τον καταναλωτή. Δεκατέσσερις μήνες μετά δεν έχει καμία επίπτωση στον πληθωρισμό. Το ίδιο ισχύει και για το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους. Το μέτρο για μείωση τιμής 5% έχει νόημα στην εξάμηνη διάρκεια ζωής του και εκτιμάται ότι θα βοηθήσει στη μείωση του κλαδικού πληθωρισμού. Άμα το τραβήξουμε παραπέρα, δεν θα έχει νόημα. Μετά μόνο ο ανταγωνισμός και η ελεύθερη αγορά μπορούν να βοηθήσουν στο να κρατηθούν οι τιμές σε λογικά επίπεδα».
Ειδικά για το πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους, ο ίδιος το χαρακτήρισε παρεμβατισμό, ο οποίος δημιουργεί δυσλειτουργίες. «Το πρόβλημα ξεκινά όταν τα μέτρα αυτά παίρνουν χαρακτήρα μονιμότητας. Με την παράταση που παίρνει το μέτρο αυτό, αγγίζει πλέον τα τέσσερα χρόνια και αυτό δημιουργεί στρεβλώσεις. Δεν ζητάμε κατάργηση του ελέγχου για να αυξήσουμε τα περιθώρια κέρδους, αλλά γιατί πρέπει να μπορούμε να ασκήσουμε εμπορική πολιτική και να ακολουθούμε τις νέες καταναλωτικές τάσεις». Από την πλευρά του, ο κ. Πεταλάς σημείωσε ότι «η κερδοφορία του κλάδου το 2022 κινήθηκε στο επισφαλές όριο του 1,47% και το 2023 αναμένεται να κινηθεί στα ίδια επίπεδα ή και χαμηλότερα».
Οι ανατιμήσεις το 2024
Ερωτηθείς για την πορεία των ανατιμήσεων το 2024, ο κ. Παντελιάδης ανέφερε ότι τους τελευταίους δύο μήνες οι αυξήσεις στους τιμοκαταλόγους εμφανίζουν ηπιότερο ρυθμό και βαίνουν μειούμενες, ενώ ταυτόχρονα παρατηρούνται και υποτιμήσεις. «Αυτό που διαφαίνεται είναι μια τάση βελτίωσης. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πέσουν οι τιμές. Οι τιμές δεν θα επιστρέψουν στο επίπεδο όπου ήταν πριν από δύο χρόνια».