Ολοένα και περισσότερο οι ελληνικές εταιρείες τείνουν να ενσωματώσουν και να αυξήσουν το επίπεδο καινοτομίας εντός του επιχειρησιακού μοντέλου λειτουργίας, σύμφωνα με πανελλαδική έρευνα της Deloitte Ελλάδος. Η έρευνα, που διεξήχθη με τη συμμετοχή πάνω από 55 ελληνικών επιχειρήσεων, αποτυπώνει την αντίληψη της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας σχετικά με το επίπεδο καινοτομίας στη χώρα, καθώς και το πώς η καινοτομία θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μοχλός αύξησης της ανταγωνιστικότητας.
Πώς θα μπορούσε να ενισχυθεί η καινοτομία
Βάσει της έρευνας της Deloitte, η συνδρομή των κυβερνητικών φορέων στην ενδυνάμωση της καινοτομίας αποτελεί παράγοντα καθοριστικής σημασίας. Οι ελληνικές επιχειρήσεις ανέδειξαν τις επενδύσεις στην εκπαίδευση (πολύ σημαντικό – 71%) και τα φορολογικά κίνητρα για την Έρευνα & Ανάπτυξη (πολύ σημαντικό – 55%) ως τις πρωταρχικές δράσεις που θα μπορούσε να υλοποιήσει το κράτος για την ενίσχυση της καινοτομίας.
Η ανάπτυξη συνεργατικών projects με πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα θεωρήθηκε ως ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία για την ενδυνάμωση της καινοτομίας από το 77% των συμμετεχόντων της έρευνας.
Τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά προγράμματα αποτελούν ένα εξαιρετικά ουσιαστικό εργαλείο στην προσπάθεια της πολιτείας να συμβάλει αποτελεσματικά στην ενσωμάτωση της καινοτομίας στις επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, η έρευνα ανέδειξε τρία διαθέσιμα χρηματοδοτικά προγράμματα (ΕΣΠΑ – 55%, NextGen EU – 38%, Horizon Europe – 31%), τα οποία οι ελληνικές επιχειρήσεις προτίθενται να αξιοποιήσουν.
Επενδύσεις στην καινοτομία
Οι επενδύσεις διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην ενίσχυση της καινοτομίας. Ιδιαίτερα ενθαρρυντικό, όπως επισημαίνει η Deloitte, είναι το γεγονός ότι 9 στους 10 ερωτηθέντες υποστήριξαν πως ο οργανισμός τους θα προωθήσει την καινοτομία αυξάνοντας τις σχετικές επενδύσεις τα επόμενα 3 χρόνια. Συγκεκριμένα, η τεχνητή νοημοσύνη (33%) και τα big data analytics (30%) έχουν αναγνωριστεί ως οι βασικές τεχνολογίες στις οποίες οι περισσότερες ελληνικές εταιρείες σκοπεύουν να επενδύσουν όσον αφορά την καινοτομία.
Η ανάδειξη νέων τεχνολογιών και επιχειρηματικών μοντέλων, αλλά και οι αλλαγές στις προτιμήσεις των πελατών, αναδείχθηκαν μέσα από την έρευνα ως οι σημαντικότεροι παράγοντες που καθιστούν ακόμα πιο αναγκαία την ενσωμάτωση της καινοτομίας εντός των επιχειρήσεων.
Στη βάση αυτή, η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων στην Ελλάδα ανέδειξε τις αλλαγές στο σχεδιασμό προϊόντων ή υπηρεσιών (80%), την έρευνα αγοράς (42%) και τις αλλαγές στις μεθόδους μάρκετινγκ (40%) ως τις κυριότερες περιοχές προς επένδυση για την καινοτομία.
Οι παράγοντες που δίνουν ώθηση στην καινοτομία
Το εσωτερικό αλλά και το εξωτερικό επιχειρηματικό περιβάλλον διαδραματίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην ενδυνάμωση της καινοτομίας. Στη βάση αυτή, οι ελληνικές επιχειρήσεις επεσήμαναν σε ποσοστό 67% ότι τόσο οι παράγοντες του εξωτερικού, όσο και του εσωτερικού περιβάλλοντος επηρεάζουν ισάξια την ενίσχυση της καινοτομίας.
Αναλύοντας περαιτέρω τα αποτελέσματα της έρευνας, η πλειονότητα των στελεχών των ελληνικών επιχειρήσεων ανέδειξε ως σημαντικότερους εξωτερικούς παράγοντες καινοτομίας, τις συναντήσεις εργασίας με εμπειρογνώμονες από τον ίδιο κλάδο (49%) και από άλλους κλάδους (40%), τη συνεχή ανάλυση των προτιμήσεων και της εμπειρίας των πελατών (47%) και τη συνεργασία με πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα (40%).
Παράλληλα, αναφορικά με τους εσωτερικούς παράγοντες, η ανάδειξη νέων τεχνολογιών και τάσεων (62%), η υποστήριξη από την ηγεσία της επιχείρησης (60%), η ενσωμάτωση της καινοτομίας στη στρατηγική της επιχείρησης (55%) και η διαχείριση της εταιρικής κουλτούρας (55%) αποτελούν τα σημαντικότερα εχέγγυα για την αφομοίωση ενός καινοτόμου προφίλ.
Οι φραγμοί που επηρεάζουν την καινοτομία
Η επιδίωξη της καινοτομίας είναι συχνά συνδεδεμένη με την αντιμετώπιση μιας σειράς εμποδίων και φραγμών που δύνανται να εμποδίσουν την πρόοδο και την επιτυχία. Στο πλαίσιο αυτό, οι επιχειρησιακές και διαρθρωτικές δυσκαμψίες (69%), η έλλειψη στρατηγικής (47%) και οι προκλήσεις που αφορούν την κουλτούρα (35%), αναδείχθηκαν ως τα σημαντικότερα εμπόδια για την καινοτομία, προερχόμενες κυρίως από το εσωτερικό περιβάλλον των οργανισμών.
Αντίστοιχα, η πλειονότητα των συμμετεχόντων ανέδειξε ότι η απουσία διαθέσιμου χρόνου για δραστηριότητες που σχετίζονται αποκλειστικά με την καινοτομία, η αντίσταση στην αλλαγή και η έλλειψη τεχνικών δεξιοτήτων αποτελούν τους σημαντικότερους ανασταλτικούς παράγοντες για την προώθηση της καινοτομίας στον οργανισμό τους.
Η στρατηγική σχέση μεταξύ καινοτομίας και βιωσιμότητας
Η καινοτομία διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην επίτευξη της βιωσιμότητας, επιτρέποντας την ανάπτυξη και εφαρμογή νέων λύσεων, πρακτικών και τεχνολογιών που ελαχιστοποιούν τις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, εξοικονομούν πόρους και προωθούν την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη. Στο πλαίσιο αυτό, το 96% των επιχειρήσεων αναγνώρισε τη διασύνδεση μεταξύ καινοτομίας και βιωσιμότητας, ως μια πολύ προοδευτική και αναγκαία συνθήκη για την ανάπτυξη ενός ισχυρού ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.
«Η καινοτομία διαδραματίζει ολοένα και σημαντικότερο ρόλο στους περισσότερους τομείς της οικονομίας καθώς παρέχει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να προσαρμόζονται στην αβεβαιότητα του περιβάλλοντος, να αξιοποιούν νέες ευκαιρίες και να δημιουργούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα» δήλωσε ο Βασίλης Καφάτος, Partner, Growth Leader της Deloitte Ελλάδος. «Οι οργανισμοί που πραγματικά ξεχωρίζουν και διακρίνονται ως πρωτοπόροι στους κλάδους τους, έχουν ένα σαφές κοινό χαρακτηριστικό: όλοι προάγουν την καινοτομία. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, για να ενδυναμώσουμε την καινοτομία στην Ελλάδα, οι επιχειρήσεις πρέπει να προωθήσουν ενεργά και να αναπτύσσουν μία κουλτούρα καινοτομίας εντός των οργανισμών τους, να αυξήσουν τις επενδύσεις σε προηγμένες τεχνολογίες και να ενισχύσουν τις συνεργασίες με ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα» πρόσθεσε ο κ. Καφάτος.
Από την πλευρά του, ο Αλέξης Χατζηπαύλου, Partner, Innovation Leader της Deloitte Ελλάδος σημείωσε πως «η καινοτομία αποτελεί παράγοντα ζωτικής σημασίας για την επιχειρηματική ευημερία. Προωθεί την ανάπτυξη, ενισχύει την ανταγωνιστικότητα και εξασφαλίζει την προσαρμοστικότητα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον». «Η υιοθέτηση νέων ιδεών και δημιουργικών λύσεων όχι μόνο βελτιώνει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες αλλά προσελκύει και κορυφαία ταλέντα ενώ προάγει ένα δυναμικό εργασιακό περιβάλλον. Όπως αναδεικνύεται και από τα ευρήματα της έρευνας, η καινοτομία δεν είναι απλώς μια επιλογή αλλά μια αναγκαιότητα για να παραμείνει κανείς μπροστά και να ευδοκιμήσει στο σημερινό επιχειρηματικό τοπίο» τόνισε.