Οι διεθνείς διαπραγματεύσεις για το κλίμα διεξάγονται σε περιόδους γεωπολιτικών εντάσεων και κρίσεων. Οι συνεχιζόμενες στρατιωτικές συγκρούσεις σε διάφορες περιοχές ή οι αυξανόμενες μονομερείς ενέργειες από πολλούς σημαντικούς παράγοντες με αντίκτυπο στις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας σημαίνουν ότι η COP28 μπορεί να αμφισβητηθεί από τον αυξανόμενο σκεπτικισμό σχετικά με τις πολυμερείς συμφωνίες.
Για την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας για το κλίμα κατά τα προσεχή έτη, θα είναι ζωτικής σημασίας να τηρηθούν οι υφιστάμενες δεσμεύσεις, να τηρηθούν οι συμφωνηθείσες διαδικασίες και να επιδειχθεί διπλωματική διακριτικότητα στις σχέσεις με τις χώρες εταίρους.
Η COP28 στο Ντουμπάι θα ασχοληθεί με τον πρώτο παγκόσμιο απολογισμό (GST). Είναι ο κύριος μηχανισμός μέσω του οποίου θα αξιολογείται εφεξής η πρόοδος στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού ανά πενταετία. Άλλα κρίσιμα ζητήματα περιλαμβάνουν την έναρξη λειτουργίας του ταμείου απωλειών και ζημιών, την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με ένα πλαίσιο για τον παγκόσμιο στόχο της συμφωνίας του Παρισιού για την προσαρμογή (GGA), τους μηχανισμούς αγοράς και μη αγοράς βάσει του άρθρου 6 της συμφωνίας του Παρισιού και τις διαπραγματεύσεις για τη χρηματοδότηση μέτρων για το κλίμα.
Η ευρωπαϊκή επιχειρηματική κοινότητα υποστηρίζει πλήρως τη συμφωνία του Παρισιού και υποστηρίζει σθεναρά τη φιλοδοξία της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα. Η COP28 θα είναι σημαντική για τον καθορισμό της πορείας των ενισχυμένων συλλογικών δράσεων. Οι επιχειρήσεις είναι απαραίτητοι εταίροι για να κάνουν αυτόν τον βαθύ μετασχηματισμό περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά επιτυχημένο.
Ο Γενικός Διευθυντής της BusinessEurope, Markus J. Beyrer, δήλωσε:
«Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις υποστηρίζουν σθεναρά τη συμφωνία του Παρισιού. Ωστόσο, δεδομένου ότι η ΕΕ αντιπροσωπεύει το 7 % των σημερινών παγκόσμιων εκπομπών CO2 και μόνο το 4-5 % έως το 2030, είναι ζωτικής σημασίας όλες οι χώρες της G20 να συμφωνήσουν σε παρόμοιους φιλόδοξους στόχους για το 2030. Πρέπει επίσης να δεσμευτούν για την εφαρμογή συγκεκριμένων, διαφανών και αξιόπιστων μέτρων μετατροπής.
Οι επιχειρήσεις είναι απαραίτητοι συνεργάτες και πάροχοι λύσεων για την επιτυχή υλοποίηση αυτού του βαθιού μετασχηματισμού. Κανένας κλάδος ή τομέας που προσαρμόζεται σε μια φιλοδοξία μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών δεν θα πρέπει να αποκλείεται από την ενεργό συμμετοχή.»
Η BusinessEurope μόλις δημοσίευσε 6 δράσεις προτεραιότητας για την COP28:
- Αύξηση της παγκόσμιας φιλοδοξίας και δράση για κλιματική ουδετερότητα
- Κλιμάκωση της διεθνούς χρηματοδότησης για το κλίμα
- Ενίσχυση των προσπαθειών προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή
- Θέση σε λειτουργία των μηχανισμών της παγκόσμιας αγοράς ανθρακούχων εκπομπών
- Διασφάλιση της συνεργασίας με όλους τους κλάδους και τομείς
- Κλείσιμο κύκλων άνθρακα
Οι προτεραιότητες και οι προσδοκίες μας για την COP28
Η COP28 θα ολοκληρώσει τον πρώτο πενταετή κύκλο του GST. Κατά τη διάρκεια αυτής της «πολιτικής» φάσης, οι κυβερνήσεις θα συζητήσουν και θα εξετάσουν τα ευρήματα της τεχνικής φάσης του GST και τι σημαίνουν αυτά για την ενίσχυση της δράσης για το κλίμα. Η συγκεφαλαιωτική έκθεση του ΟΗΕ για τον παγκόσμιο απολογισμό που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο δείχνει ότι η συμφωνία του Παρισιού έχει κινητοποιήσει τη δράση για το κλίμα παγκοσμίως.
Ωστόσο, καθιστά επίσης σαφές ότι πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα για να διατηρηθεί η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη αρκετά κάτω από τους 2°C, πόσο μάλλον στον 1,5°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Η γεφύρωση των συχνά πολύ σημαντικών κενών φιλοδοξίας και δράσης με τρίτες χώρες δεν αποτελεί εναλλακτική λύση.
Ο στόχος για τον επόμενο γύρο εθνικά καθορισμένων συνεισφορών (ΕΚΣ) έως το 2025 – με βάση αυτόν τον πρώτο GST – πρέπει να είναι τουλάχιστον όλες οι χώρες της G20 να συμφωνήσουν σε παρόμοιους φιλόδοξους στόχους για το 2030 και να αρχίσουν να εφαρμόζουν συγκεκριμένα, διαφανή και αξιόπιστα μέτρα μετασχηματισμού.
Χωρίς πιο συγκεκριμένη δράση σε παγκόσμιο επίπεδο δεν θα μπορέσουμε να πλησιάσουμε καθόλου την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού.
Κλιμάκωση της διεθνούς χρηματοδότησης για το Κλίμα
Δεδομένου ότι πολλές αναπτυσσόμενες χώρες διαθέτουν υπό όρους ΕΚΣ που βασίζονται στην παροχή χρηματοδοτικής στήριξης, η ΕΕ θα πρέπει να επιδιώξει τη μόχλευση χρηματοδότησης για το κλίμα για την επίτευξη πιο φιλόδοξων στόχων και μέτρων εφαρμογής. Οι υφιστάμενες χρηματοδοτικές ρυθμίσεις πρέπει να ενισχυθούν και ο ετήσιος στόχος χρηματοδότησης για το κλίμα ύψους 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων πρέπει να επιτευχθεί το συντομότερο δυνατόν. Είναι σημαντικό αυτές οι χρηματοδοτικές δεσμεύσεις να είναι καλά στοχευμένες, με ιδιαίτερη έμφαση στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες (ΛΑΧ).
Είναι κρίσιμης σημασίας η σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων να συντονίζεται σε διεθνές επίπεδο και να αποτελεί αντικείμενο αποτελεσματικής διαχείρισης ώστε να μην επιδεινώνονται οι προκλήσεις της ενεργειακής ασφάλειας και της ενεργειακής φτώχειας.
Αυξανόμενες προσπάθειες για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
Είναι προφανές ότι οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι ήδη πραγματικότητα σε αρκετές περιοχές με ξηρασίες, έντονες βροχοπτώσεις και ακραία καιρικά φαινόμενα. Ως εκ τούτου, η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή καθίσταται όλο και πιο επείγον να αντιμετωπιστεί στο παγκόσμιο θεματολόγιο για το κλίμα.
Πρέπει να κινητοποιηθούν επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, και είναι απαραίτητο να αποκαλυφθεί η επιχειρηματική σκοπιμότητα της προσαρμογής και να σκιαγραφηθούν οι ανάγκες του ιδιωτικού τομέα για επενδύσεις σε συγκεκριμένα έργα.
Είναι προς το συμφέρον των επιχειρήσεων να προσαρμόσουν τις εγκαταστάσεις και τις διαδικασίες τους στο μεταβαλλόμενο κλίμα και να αυξήσουν την ανθεκτικότητά τους έναντι ακραίων καιρικών φαινομένων. Τα ρυθμιστικά μέτρα για την προσαρμογή δεν πρέπει να δημιουργούν δυσανάλογο γραφειοκρατικό φόρτο. Ωστόσο, θα είναι ζωτικής σημασίας η στενή συνεργασία όλων των παραγόντων (βιομηχανίες, δήμοι, αρχές κ.λπ.) ώστε να προσαρμοστούν αποτελεσματικά και αποδοτικά στις ποικίλες ατομικές περιστάσεις.
Λειτουργικοποίηση των μηχανισμών της παγκόσμιας αγοράς άνθρακα
Με όλο και περισσότερους καρπούς να έχουν καρπωθεί όσον αφορά τον μετριασμό των αερίων του θερμοκηπίου, η ουσιαστική διεθνής τιμολόγηση του άνθρακα είναι βέβαιο ότι θα γίνει πολύ πιο σημαντική σύντομα. Μια ταχεία και καλά διαχειριζόμενη διαδικασία για τη λειτουργία των μηχανισμών του άρθρου 6 θα στηρίξει αναμφίβολα τη θέσπιση διεθνών καθεστώτων τιμολόγησης του άνθρακα και θα αποτελέσει σημαντική κινητήρια δύναμη για επενδύσεις στον μετριασμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Ως εκ τούτου, απαιτείται περισσότερη και ταχύτερη πρόοδος στην εφαρμογή των μηχανισμών βάσει του άρθρου 6 της συμφωνίας του Παρισιού. Θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για τη θέση σε λειτουργία του κεντρικού μηχανισμού σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 4. Περαιτέρω καθοδήγηση σχετικά με τις αντίστοιχες προσαρμογές, τη διοικητική υποδομή του μηχανισμού της αγοράς και τους κανόνες για τον εποπτικό φορέα θα είναι σημαντική. Πρέπει να καλύπτονται όλες οι τεχνολογίες αφαίρεσης άνθρακα, συμπεριλαμβανομένων τόσο των φυσικών όσο και των τεχνικών απορροφήσεων άνθρακα. Ενώ όλες οι αποφάσεις σχετικά με το άρθρο 6 πρέπει να σέβονται την περιβαλλοντική ακεραιότητα και τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού,
Η μείωση των φραγμών στη χρήση του νέου μηχανισμού και η αύξηση της ελκυστικότητάς του για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα είναι σημαντικές για την υλοποίηση των δεσμεύσεων.
Διασφάλιση της συνεργασίας με όλους τους κλάδους και τομείς
Για την επίτευξη αυτών των συλλογικών στόχων μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογής σε αυτήν, είναι σημαντικό οι κυβερνήσεις να έχουν πρόσβαση σε εμπειρογνωσία από ευρύ φάσμα ενδιαφερόμενων μερών.
Εμπειρογνώμονες από όλους τους κλάδους και τους επιχειρηματικούς τομείς θα πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσουν να παρέχουν τις πολύτιμες γνώσεις τους στο πλαίσιο της λειτουργίας τους ως αναγνωρισμένων παρατηρητών, καθώς οι πάροχοι λύσεων πρέπει να επιτύχουν τους στόχους.
Δεδομένου του σφαιρικού χαρακτήρα των προκλήσεων που θέτει η παγκόσμια κλιματική αλλαγή και των δράσεων σε όλους τους τομείς που απαιτούνται για την αντιμετώπισή τους, καμία βιομηχανία ή τομέας δεν θα πρέπει να αποκλειστεί από την ενεργό συμμετοχή, συμπεριλαμβανομένων των βιομηχανιών που βασίζονται στα ορυκτά καύσιμα και προσαρμόζονται σε μια φιλοδοξία μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών.
Κλείσιμο κύκλων άνθρακα
Για να επιτευχθεί ο στόχος της συμφωνίας του Παρισιού, η μείωση των εκπομπών πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα. Ωστόσο, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, η βιομηχανία και η κοινωνία των πολιτών πρέπει να χρησιμοποιούν όλες τις διαθέσιμες κάρτες. Ακόμη και με έναν τομέα εντελώς ανανεώσιμης ενέργειας, οι εκπομπές CO2 δεν μπορούν να εξαλειφθούν πλήρως, διότι ορισμένοι τομείς της οικονομίας, όπως ορισμένες μεταποιητικές βιομηχανίες, θα συνεχίσουν να έχουν αναπόφευκτες εκπομπές που βασίζονται στη διαδικασία. Απαιτείται βιώσιμη προσέγγιση όσον αφορά τις αναπόφευκτες υπολειμματικές και αρνητικές εκπομπές.
Η δέσμευση και χρήση άνθρακα (CCU) και η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS) θα διαδραματίσουν αποφασιστικό ρόλο στην καθιέρωση όσο το δυνατόν πλησιέστερων κύκλων άνθρακα. Στο πνεύμα της 6ης AR6 της IPCC, η COP28 θα πρέπει, επομένως, να προωθήσει την CCS και την CCU για εκπομπές που είναι δύσκολο να μειωθούν σε διεθνές επίπεδο.
