Την διατήρηση των υψηλών τιμών στο ράφι προβλέπουν οι αναλυτές της αγοράς και για το 2024, τοποθετώντας τη μέση ανατίμηση στο 4,5% για το σύνολο του έτους. Η τάση επιβράδυνσης τον ανατιμήσεων αναμένεται μέσα στο νέο χρόνο, ωστόσο, όπως επισημαίνουν «δε θα γυρίσουμε ποτέ στις τιμές του 2020».
Αναλυτικότερα, στο πλαίσιο του 14ου Συνεδρίου με τίτλο « Intelligent Retail for Smart Shoppers» που διοργάνωσε χθες το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) η κα Δήμητρα Κατσίπη Sales Director της Circana παρουσίασε τις προβλέψεις για το 2024 το οποίο όπως επισήμανε «θα παραμείνει πληθωριστικό». Σύμφωνα με το forecast της Circana η μέση ανατίμηση το 2024 στο εγχώριο καλάθι θα κυμανθεί στα επίπεδα του 4,5% , η οποία καθορίζεται κυρίως από την κατηγορία τρόφιμο- που αποτελεί το 75% του συνολικού τζίρου- όπου η μέση ανατίμηση αναμένεται να διαμορφθωθεί στο 4,6%. Ακόμα πιο υψηλή είναι η μέση ανατίμηση στη κατηγορία των οικιακών καθαριστικών στο 5,7% ενώ τα είδη προσωπικής υγιεινής και ομορφιάς εκτιμάται ότι θα ανατιμηθούν κατά 4%.
Τα ποσοστά των ανατιμήσεων που προβλέπει η Circana υποδεικνύουν μια τάση επιβράδυνσης των αυξήσεων σε σχέση με το 2023, όταν το συνολικό ποσοστό ανατίμησης διαμορφώθηκε στο σύνολο των βασικών καταναλωτικών προϊόντων (FMCGs) στο 7,3%.
Να επισημανθεί ότι στις μετρήσεις και κατ΄επέκταση στις προβλέψεις των αναλυτών περιλαμβάνονται τόσο η κατηγορία των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας όσο και οι προσφορές και προωθητικές ενέργειες που πραγματοποιούνται στο ράφι , γεγονός που διαφοροποιεί τα ποσοστά των ανατιμήσεων σε σχέση με τα στοιχεία του δείκτη τιμών καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
Κατ’αναλογία με την πορεία του κλαδικού πληθωρισμού προβλέπεται να κινηθεί και ο ρυθμός ανάπτυξης των εσόδων των FMCGs στα οποία η Circana τοποθετεί την αύξηση τη νέα χρονιά στο 4,8% έναντι 8,4% το 2023.
Ανά κατηγορία οι προβλέψεις της αύξησης του τζίρου κινούνται στο επίπεδο του 5,1% για το τρόφιμο έναντι 8,5% φέτος, στο 3,2% στα είδη προσωπικής φροντίδας , έναντι 8% φέτος, και στο 4,5% προβλέπεται η άνοδος της αξίας των πωλήσεων για τα είδη οικιακού καθαρισμού έναντι 8,3% το 2023.
Το βασικό μήνυμα για τα νοικοκυριά είναι ότι η ακρίβεια στο ράφι θα παραμείνει και την νέα χρονιά και όπως σημείωσε ο κ. Βάϊος Δημοράγκας, Managing Director Ελλάδος και Βουλγαρίας της NielsenIQ « Ο πληθωρισμός σε ένα βαθμό θα μείνει. Από το 2024 η αποκλιμάκωση θα αρχίσει να εντείνεται από εκεί και πέρα όμως οι υψηλές τιμές θα παραμείνουν. Δεν νομίζω ότι κανείς περιμένει ότι θα γυρίσουμε εύκολα στις τιμές του 2020.
Αυτό σημαίνει ότι η τιμολογιακή πολιτική των επιχειρήσεων είτε όσον αφορά κανονική τιμή είτε στα πλαίσια προωθητικών ενεργειών θα παραμείνει στην ατζέντα των λιανεμπόρων με ένα διττό σκοπό : τη συντήρηση και αύξηση της κερδοφορίας αλλά και του όγκου».
Αξίζει να επισημανθεί ότι μολονότι με βάση διεθνείς έρευνες της Nielsen οι καταναλωτές δαπανούν 18% περισσότερα χρήματα στο καλάθι του σούπερ μάρκετ σε σχέση με το 2021, σε επίπεδο εκτιμήσεων για την πορεία της πραγματικής κατανάλωσης τη νέα χρονιά εφτά στα δέκα στελέχη της αγοράς αναμένουν σταθερότητα στους όγκους πωλήσεων, γεγονός που αποδίδεται στην ανελαστικότητα της δαπάνης αλλά και στο γεγονός ότι ο καταναλωτής αναζητά και βρίσκει λύσεις για να ισορροπήσει τις ανάγκες του. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ίδιος, ανέφερε ότι τόσο η βιομηχανία όσο και η λιανική πρέπει να προσφέρουν σωστή, δίκαιη και κυρίως δικαιολογημένη τιμή στο ράφι.
Πάντως το 92% των καταναλωτών, με βάση έρευνα που παρουσίασε ο Γενικός Διευθυντής του ΙΕΛΚΑ κ. Λευτέρης Κιοσές εκτιμά ότι η ακρίβεια οφείλεται στη κερδοσκοπία, όταν το αντίστοιχο ποσοστό πέρυσι κυμάνθηκε στο 78%. Η πλειοψηφία του κοινού δεν αξιολογεί ως επαρκεί τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης έναντι της ακρίβειας, ζητώντας τη μείωση του φπα στα τρόφιμα.
Απαντώντας ο Γεν. Γραμματέας Εμπορίου Σωτήρης Αναγνωστόπουλος ανέφερε ότι « όσα κράτη επέλεξαν να προχωρήσουν σε μείωση του φπα δεν έχουν επιφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα» προσθέτοντας ότι « το κράτος πρέπει να έχει δημοσιονομικά εφόδια για να στηρίξει τους ευάλωτος αλλά κυρίως να αντιμετωπίσει και αυτό που έρχεται. Δε πρέπει να επιστρέψουμε ποτέ σε καταστάσεις του παρελθόντος. Η απόφαση για μείωση ΦΠΑ πρέπει να λάβει το μακροοικονομικό impact σε βάθος χρόνου».
Από πλευρά των αλυσίδων, ο πρόεδρος της Ένωσης Σούπερ μάρκετ και επικεφαλής του ομίλου Metro Αριστοτέλης Παντελιάδης στάθηκε στην έντονη προκατάληψη που έχει δημιουργηθεί για φαινόμενα αισχροκέρδειας στο κλάδο τονίζοντας ότι «ως κλάδος τρώμε πολύ ξύλο γιατί μας κατηγορούν ότι έχουμε πάρει όλα τα λεφτά από τους Έλληνες πολίτες, τα οποία τους έχουν αφαιρέσει οι αλλεπάλληλες κρίσεις».
Απαντώντας σε αυτούς του ισχυρισμούς ο ίδιος στάθηκε στο περιορισμένο περιθώριο κερδοφορίας, επικαλούμενος το γεγονός ότι τα καθαρά κέρδη προ φόρων των αλυσίδων την τελευταία πενταετία για το σύνολο των αλυσίδων είχε περιθώριο καθαρού κέρδους 1,47% και οι 5 μεγαλύτερες αλυσίδες περιθώριο 1,3%, όταν διεθνώς ποσοστό κάτω από 3% θεωρείται επισφαλές, ενώ τονίζοντας ότι υπάρχει μια υπερ-ρύθμιση της αγοράς επισήμανε «είμαστε μία πολύ ανταγωνιστική αγορά γι’ αυτό και δεν έχουμε τα περιθώρια να περάσουμε όλες τις αυξήσεις στον καταναλωτή».
