Σταθερότητα στην παραγωγή, βελτιωμένες τιμές, περαιτέρω ενίσχυση της εξωστρέφειας αλλά και έντονος προβληματισμός λόγω των συνεχιζόμενων πληθωριστικών πιέσεων, των ανατιμήσεων και του αυξανόμενου ανταγωνισμού είναι τα βασικά συμπεράσματα της 9ης ετήσιας έκθεσης υδατοκαλλιέργειας, που εκδόθηκε από την Ελληνική Οργάνωση Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ), για τις εξελίξεις του κλάδου για τη χρονιά που πέρασε.
Αναλυτικότερα, το 2022 οι πωλήσεις ψαριών ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας ανήλθαν σε 137.000 τόνους, αξίας 744 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας οριακή αύξηση 1% ως προς τον όγκο και 14% ως προς την αξία πωλήσεων σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η τσιπούρα και το λαβράκι αντιπροσώπευσαν το 92% των πωλήσεων (126.700 τόνοι) και 8% όλα τα άλλα είδη (10.300 τόνοι).
Η εξωστρέφεια του κλάδου ενισχύθηκε περαιτέρω, καθώς οι εξαγωγές ανήλθαν σε 104.192 τόνους, αξίας 600,6 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση σχεδόν 4% ως προς τον όγκο και 20% ως προς την αξία πωλήσεων. Το 82% της παραγωγής διατέθηκε στην Ε.Ε. και σε τρίτες χώρες, ενώ το υπόλοιπο 18% στην εγχώρια αγορά. Κυριότερες αγορές για το ελληνικό ψάρι ιχθυοκαλλιέργειας παραμένουν παραδοσιακά η Ιταλία, η Ισπανία και η Γαλλία. Παρά τον αυξημένο ανταγωνισμό, οι μέσες τιμές και για τα δύο κύρια είδη εμπορίας ήταν βελτιωμένες καθ’ όλη την διάρκεια του 2022 (+3% τσιπούρα, +19% λαβράκι).
Παράλληλα, συνεχίστηκε εντατικά η υλοποίηση των συγχρηματοδοτούμενων παραγωγικών επενδύσεων από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας, καθώς και οι δράσεις για την ενίσχυση της αειφορίας του κλάδου, με έμφαση στην προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και τη βελτίωση της ευζωίας των εκτρεφόμενων ψαριών.
Στις προκλήσεις της χρονιάς που πέρασε καταγράφονται οι έντονες πληθωριστικές πιέσεις και η επιπλέον αύξηση του κόστους παραγωγής κατά 10%, λόγω των ανατιμήσεων των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στις ιχθυοτροφές. Έντονος ήταν και ο ανταγωνισμός από την Τουρκία, καθώς, εκτός από τη σημαντικά αυξημένη παραγωγή της, η υποτίμηση της λίρας κατέστησε πολύ ανταγωνιστικά τα προϊόντα της και βοήθησε στη διείσδυση στις αγορές.
Με αφορμή τη δημοσίευση της 9ης ετήσιας έκθεσης υδατοκαλλιέργειας, ο Γιάννης Πελεκανάκης, διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της ΕΛΟΠΥ, σχολίασε: «Το 2022 ήταν μια ιδιαίτερη χρονιά, καθώς ο κλάδος κατόρθωσε μέσα σε ένα αρνητικό διεθνές οικονομικό περιβάλλον να διατηρήσει την παραγωγή του και να εφοδιάσει με επιτυχία τις αγορές, ενισχύοντας παράλληλα την εξωστρέφεια του. Η βελτίωση των όρων εμπορίας σε μια δύσκολη χρονιά αποδεικνύει την εμπιστοσύνη που δείχνουν οι καταναλωτές παγκοσμίως στα ψάρια ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας και δίνουν κίνητρο για τη διερεύνηση νέων ευκαιριών στις υφιστάμενες αγορές, αλλά και την αναζήτηση νέων αγορών και νέων μορφών προϊόντων που θα μπορούσαν να ενισχύσουν περαιτέρω την εξωστρέφεια, την κερδοφορία και εν γένει την προοπτική του κλάδου τα επόμενα χρόνια.
Από την άλλη, το 2023 έχει γίνει εμφανής η απώλεια της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών σε βασικές αγορές στην Ε.Ε. και η στροφή τους σε φτηνότερα προϊόντα, επηρεάζοντας την πορεία των ελληνικών εξαγωγών. Επιπλέον, παρατηρούνται διακυμάνσεις και στις τιμές, γεγονός που αναμένεται να συγκρατήσει την αναπτυξιακή πορεία του κλάδου την επόμενη χρονιά. Δεν είναι σαφές πότε θα ισορροπήσει η αγορά και ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στην ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια, καθώς όλα θα εξαρτηθούν από τη διάρκεια και την ένταση αυτής της οικονομικής κρίσης. Στην παρούσα φάση οι εταιρείες του κλάδου διερευνούν όλες τις πιθανές λύσεις για την συγκράτηση του κόστους παραγωγής και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας τους» σημειώνει.
Η ΕΛΟΠΥ
Με στόχο την αειφόρα ανάπτυξη της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας και των μελών της, η ιδιωτική μη κερδοσκοπική Ελληνική Οργάνωση Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ) ιδρύθηκε το 2016, όταν τα πρώτα 21 μέλη αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να υποστηρίξουν με δικούς τους πόρους τη δημιουργία εθνικής ταυτότητας για τα προϊόντα της παραγωγής τους και την προώθησή τους σε επιλεγμένες αγορές.
Σήμερα, η ΕΛΟΠΥ αποτελείται από 23 μέλη η παραγωγή των οποίων αντιπροσωπεύει περίπου το 80% της ελληνικής ιχθυοκαλλιέργειας. Πέρα από το σύνθετο πλέγμα δράσεων προώθησης, η ΕΛΟΠΥ παρέχει πολύπλευρη υποστήριξη και οφέλη στα μέλη της όσον αφορά στη συνεργασία, υποστήριξη, ενημέρωση, δικτύωση, ανάπτυξη, εκπαίδευση, συλλογικότητα, πρόοδο, επίλυση προβλημάτων, επικοινωνία με τους κρατικούς φορείς και πολλά άλλα.
Τα φρέσκα ελληνικά ψάρια που παράγουν τα μέλη της ΕΛΟΠΥ χαρακτηρίζονται από τη συλλογική σήμανση Fish from Greece.
