Την ανάγκη επανεξέτασης όλων των έργων σε εξέλιξη ή σε διαγωνιστική διαδικασία προκειμένου να βεβαιωθούμε ότι έχει ληφθεί υπόψη η κλιματική κρίση, επισημαίνει με δηλώσεις του στη «Ν» ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός.
Απαραίτητες δράσεις θεωρεί επίσης τον έλεγχο όλων των υφιστάμενων υποδομών ως προς την ανθεκτικότητά τους, την επικαιροποίηση του τι κάνει ποιος όταν αναμένονται δύσκολες καιρικές συνθήκες, ενώ προτείνει να εξεταστεί η δημιουργία βιοκλιματικών οικισμών ώστε να μετεγκατασταθούν οι κάτοικοι κατεστραμμένων χωριών της Θεσσαλίας.
Γεγονός είναι ότι η Ελλάδα, όπως και άλλες χώρες, ρίχνουν το βάρος τους σε μέτρα για περιορισμό της κλιματικής αλλαγής (όπως η ενθάρρυνσή των επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κ.λ.π.). Ωστόσο, η συχνότητα των σφοδρών καιρικών φαινομένων δείχνει ότι παράλληλα χρειάζεται και η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, με άλλα λόγια οι δύο αυτοί τομείς πρέπει από δω και πέρα να συμβαδίζουν.
Χωρίς αμφιβολία, η προσαρμογή υποδομών, πολιτών και σχεδίων πολιτικής προστασίας δεν είναι εύκολη υπόθεση, έχει δε τεράστιο κόστος, το οποίο χρειάζεται να μετρηθεί για να τεθούν προτεραιότητες.
Η κυβέρνηση συχνά αναφέρεται στα έργα που έχει δρομολογήσει. Σύμφωνα με τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Σταϊκούρα, ο σχεδιασμός περιλαμβάνει 188 έργα οδικά, σιδηροδρομικά, αντιπλημμυρικά, υδρευτικά, αρδευτικά, κτιριακά, λιμενικά και αεροπορικών υποδομών, ύψους 27,6 δισ. ευρώ μέχρι το 2030.
Στο πλαίσιο των παραπάνω ο κ. Στασινός επισημαίνει ότι θεωρεί «αυτονόητη, έπειτα από τις καταστροφικές πλημμύρες και τις τραγικές για την Θεσσαλία συνέπειες, την επανεξέταση όλων των έργων που βρίσκονται σε εξέλιξη ή σε διαγωνιστική διαδικασία, προκειμένου να βεβαιωθούμε ότι έχει ληφθεί υπόψη η κλιματική κρίση. Εννοείται βέβαια χωρίς να δημιουργούνται καθυστερήσεις ούτε στην εκτέλεση των έργων, ούτε στις διαγωνιστικές διαδικασίες.
Προφανώς δεν υπάρχει κανενός είδους συμβόλαιο ότι ένα τέτοιο σφοδρό φαινόμενο δεν θα εμφανιστεί κάποια στιγμή σε άλλη περιοχή της χώρας. Μπορεί να κτυπήσει παντού και άρα χρειάζεται η Ελλάδα ολόκληρη να θωρακιστεί με αντιπλημμυρικά έργα, πολλά μικρά. Δεν χρειάζονται φαραωνικά έργα, αλλά πολλά μικρά, υποστηρικτικά. Ο δρόμος του νερού είναι σχεδόν πάντα ορατός – ανιχνεύσιμος ως εκ τούτου τεχνικά είναι δυνατό σε μεγάλο βαθμό η ροή των υδάτων να μελετηθεί ώστε να ελεγχθεί.
Συμπληρωματικά χρειάζονται οι καθαρισμοί των αγωγών, των ρεμάτων και των ποταμών. Υπάρχει σε ορισμένους η αντίληψη ότι δεν παρεμβαίνεις και αυτό είναι λάθος. Ο καθαρισμός των διόδων που έχει το νερό χρειάζεται να γίνεται εγκαίρως, όπως και ο καθαρισμός των δασών και η δημιουργία αντιπυρικών ζωνών.
Η επανεξέταση λοιπόν των έργων είναι μια από τις αναγκαίες δράσεις το επόμενο διάστημα.
Να προσθέσω σε αυτό ότι είναι αναγκαίο να εξεταστεί, για κάποια χωριά στη Θεσσαλία που έχουν καταστραφεί σε μεγάλο βαθμό, η μετακίνησή τους σε χώρο κατάλληλο, με τη δημιουργία βιώσιμων οικισμών που θα ακολουθούν τους βιοκλιματικούς κανόνες και τις απαραίτητες τεχνικές για την ανθεκτικότητά τους.»
Ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος απολύτως αναγκαίες θεωρεί ακόμα δύο δράσεις:
Όπως υπογραμμίζει, «η δεύτερη δράση είναι ο έλεγχος όλων των υφιστάμενων υποδομών ως προς την ανθεκτικότητά τους. Σε αυτό θα βοηθήσει το Μητρώο Υποδομών, έργο που ολοκληρώνει το ΤΕΕ. Οι νέοι περιφερειάρχες και δήμαρχοι θα έχουν στη διάθεσή τους το πληροφοριακό σύστημα του Μητρώου αμέσως μετά την εκλογή τους, ώστε να φροντίσουν ο κάθε φορέας που είναι υπεύθυνος για κάθε είδους υποδομές (γέφυρες, δρόμοι, δημόσια κτήρια κ.λ.π.) να τις καταγράψει και κυρίως να ελέγξει την κατάστασή τους. Να υπάρχει χρονοδιάγραμμα συντήρησής τους και να παρακολουθούνται σε τακτά διαστήματα.
Πρόκειται για μια πολύ σημαντική δράση και πραγματικά δεν θα θέλαμε να δούμε φαινόμενα αγνόησης της υποχρέωσης αυτής από τους φορείς. Θα είναι αδιανόητο τυχόν προβλήματα να μην καταγραφούν προς αποφυγή ευθυνών.
Η κυβέρνηση από την πλευρά της χρειάζεται να εξασφαλίσει τα αναγκαία κονδύλια για τυχόν επεμβάσεις που θα πρέπει να γίνουν.
Αναφορικά με τις γέφυρες (σιδηροδρομικές και οδικές) ειδικότερα θυμίζω ότι το ΤΕΕ έχει σε εξέλιξη δύο έργα για την τοποθέτηση σύγχρονων τεχνολογικών μέσων που θα τις καταστήσουν αυτό που λέμε «έξυπνες». Οι σχετικοί διαγωνισμοί έχουν προχωρήσει, τα έργα αυτά έχουν προσωρινούς αναδόχους και σύντομα θα ξεκινήσει η υλοποίησή τους.
Τρίτη αναγκαία δράση είναι η επικαιροποίηση του τι κάνει ποιος όταν αναμένονται δύσκολες καιρικές συνθήκες. Οι συνθήκες αλλάζουν ραγδαία και όλα τα σχέδια έκτακτης ανάγκης χρήζουν επικαιροποίησης. Να γνωρίζουν οι φορείς πως θα κινηθούν, αλλά και οι πολίτες.»
Να σημειωθεί ότι μεταξύ των έργων που έχουν δρομολογηθεί από τα υπουργεία Υποδομών και Μεταφορών και Αγροτικής Ανάπτυξης και βρίσκονται σε διαγωνιστική διαδικασία συμπεριλαμβάνονται αρδευτικά, φράγματα και αντιπλημμυρικά, δημόσια και ΣΔΙΤ, συνολικού ύψους περί τα 2 ευρώ. Μένει να δούμε ποια θα προχωρήσουν και με ποια ταχύτητα.
Μεταξύ άλλων είναι το φράγμα Ενιπέα Φαρσάλων (315 εκατ. ευρώ), το φράγμα Ταυρωπού (στην ευρύτερη περιοχή Θεσσαλίας, προϋπολογισμού 165 εκατ.) και το φράγμα Ταυρωνίτη (365 εκατ. ευρώ) στην Κρήτη. Και ακόμα έργα όπως η «Μεταφορά και διανομή νερού από τον ποταμό Νέστο στην πεδιάδα της Ξάνθης για αρδευτικούς σκοπούς» (210 εκατ. ευρώ), το «Αρδευτικό δίκτυο Υπέρειας Ν. Λάρισας – Ορφανών Ν. Καρδίτσας» (133 εκατ. ευρώ), το «Αρδευτικό Σύστημα Αλμωπαίου» (125 εκατ.) και η κατασκευή και λειτουργία του φράγματος Μιναγιώτικου και του αρδευτικού δικτύου σε περιοχές του δήμου Πύλου – Νέστορος στη Μεσσηνία (142 εκατ. ευρώ).