Έτος επιχειρηματικών εξαγορών στο Χρηματιστήριο αναδεικνύεται το 2023 και ενώ απομένουν ακόμη 90 εργάσιμες μέρες για να εκπνεύσει.
Η αξία των επιχειρηματικών εξαγορών που έχουν υλοποιήσει εισηγμένες εταιρείες του FTSE25 και της μεσαίας κεφαλαιοποίησης μέχρι και σήμερα αγγίζει τα 3,318 δισ. ευρώ, έναντι 1,2 δισ. ευρώ που ήταν η αντίστοιχη αξία την παρελθούσα οικονομική χρήση.
Είναι αντιληπτό από τους μεγάλους διεθνείς επενδυτικούς οίκους ότι το επενδυτικό χάσμα στην Ελλάδα σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο πλέον σχεδόν έχει καλυφθεί, ενώ παράλληλα η χώρα έχει μπει στον χάρτη σοβαρών επενδυτών, είτε πολυεθνικών είτε funds.
Επίσης, σήμερα υπάρχει πολύ καλή δυναμική και θετικές προοπτικές για την ελληνική οικονομία και για να συνεχιστεί χρειάζονται πολιτική σταθερότητα και προσήλωση στους δημοσιονομικούς στόχους, μεταρρυθμιστική ατζέντα και ταχείς ρυθμοί στην απορρόφηση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ταυτόχρονα, η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας θα διευρύνει το προφίλ της Ελλάδας ως χώρας επενδύσεων τόσο σε επίπεδο πραγματικού επιχειρείν όσο και χρηματιστηριακού.
Οι κινήσεις του οκταμήνου
Ας περιγράψουμε τις σημαντικότερες εξαγορές που έχουν υλοποιήσει εισηγμένες στη διάρκεια του 8μήνου του 2023:
Η χρονιά ξεκίνησε με την ιδιωτικοποίηση της Λάρκο: Το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό συγκρότημα παραγωγής σιδηρονικελίου περιέρχεται έναντι τιμήματος 6 εκατ. ευρώ στην κοινοπραξία της ΓΕΚ Τέρνα με την ελβετική AD Holdings, συμφερόντων της οικογένειας Κ. Δασκαλάκη, πρώην γενικού διευθυντή της Λάρκο. Η κοινοπραξία αναδείχθηκε πλειοδότρια και στον διαγωνισμό για την πώληση των μεταλλείων που διενήργησε η Ειδική Διαχείριση της Λάρκο, ενώ στον άλλο διαγωνισμό που διενήργησε το ΤΑΙΠΕΔ για το βιομηχανικό συγκρότημα της Λάρυμνας ήταν η μόνη που κατέθεσε προσφορά.
Οι νέοι ιδιοκτήτες αποκτούν ολόκληρο το συγκρότημα της Λάρκο χωρίς οικονομικά βάρη και υποχρεώσεις, χωρίς κανέναν εργαζόμενο και χωρίς καμία δέσμευση για αριθμό προσλήψεων. Με την εξαγορά της Λάρκο, η ΓΕΚ Τέρνα, που κατέχει ηγετική θέση στους τομείς κατασκευών, ενέργειας και ΣΔΙΤ, πραγματοποιεί μια εντυπωσιακή κίνηση επέκτασης και διεύρυνσης των δραστηριοτήτων της, φιλοδοξώντας να καταστεί ισχυρή δύναμη και στον κλάδο εξόρυξης-επεξεργασίας μετάλλων. Στον τομέα αυτόν δραστηριοποιείται και ένας από τους μεγαλύτερος ανταγωνιστές της, ο όμιλος Μytilineos, μέσω της Αλουμίνιον της Ελλάδος.
To δίδυμο των εφοπλιστών Δημήτρη Mπάκου και Γιάννη Kαϋμενάκη, με τον Aλέξανδρο Εξάρχου, ολοκλήρωσαν την εξαγορά της Άκτωρ από την Intrakat ταράζοντας τα νερά της κατασκευαστικής αγοράς, διαμορφώνοντας τον δεύτερο μεγαλύτερο «παίκτη» της. H συμφωνία των 214 εκατ. και η διαμόρφωση ενός κατασκευαστικού ομίλου με ανεκτέλεστο-μαμούθ της τάξης των 4 δισ., ενσαρκώνει την αναδιαμόρφωση του επιχειρηματικού χάρτη, με την ανάδειξη νέων δυνάμεων.
Το πενθήμερο 4-8 Σεπτεμβρίου αναμένεται η ΔEH, υπό τον Γιώργο Στάσση, να υπογράψει την οριστικοποίηση της εξαγοράς της Enel Romania ένα-ντι 1,26 δισ. ευρώ, ενώ «τρέχει» και η συμφωνία με τη Motor Oil στην ανάπτυξη του υδρογόνου.
Ο όμιλος Mytilineos αυτό το καλοκαίρι έχει προχωρήσει σε μπαράζ 3 εξαγορών ελληνικών επιχειρήσεων, αλλά η κορυφαία είναι η απόκτηση 5 φωτοβολταϊκών έργων από τη Westbridge στον Καναδά, ύψους 1,16 δισ. ευρώ, που γιγαντώνει το πράσινο χαρτοφυλάκιο του ομίλου.
Μεγάλη επιχειρηματική εξαγορά από την Ideal, με επικεφαλής τον Λάμπρο Παπακωνσταντίνου, που απέκτησε τα καταστήματα Attica έναντι 100 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, η Epsilon Net κατέγραψε τις εξαγορές του 60%της Scan έναντι 5 εκατ. ευρώ και του 60% της Diginet έναντι1,6 εκατ., ενώ έχει αποκτήσει το 80% της Ορόσημο Πληροφορική, της Netera και το 35%της Epsilon HR A.E. Επίσης η εισηγμένη Entersoft πραγματοποίησε τις εξαγορές του 62%της startup λογισμικού διαχείρισης προσλήψεων SmartCV, έναντι 528.000 ευρώ, του 100%της SW RetailSoft, έναντι 1,2εκατ., και του 100% της εταιρείας λογισμικού CGSoft έναντι 3,5εκατ.
Ο όμιλος Quest απέκτησε το 100% της εταιρείας πληροφορικής Έπαφος, έναντι 2,47εκατ. ευρώ. Ο επιχειρηματίας Σωκράτης Κόκκαλης αποφάσισε να αποεπενδύσει η μητρική εταιρεία Intracom από τις κατασκευές και την πώληση της Intracom Defense στους Ισραηλινούς, προχωρεί τη μετεξέλιξη της Intracom σε εταιρεία συμμετοχών, με την εξαγορά της Κλουκίνας – Λάππας και την είσοδο έτσι στο real estate.
Με ένα deal που ξεπερνά τα500 εκατ. ευρώ, το κυπριακό fund Elements Capital Management (ECM) απέκτησε την εταιρεία Μάρμαρα Παυλίδης, leader στον χώρο του μαρμάρου στη ΝΑ Ευρώπη που ελέγχει την εισηγμένη Mermeren Kombinat με λατομεία μαρμάρου στη Βόρεια Μακεδονία. Το fund ήδη έχει παρουσία στην Ελλάδα, καθώς ελέγχει την πλειοψηφία των μετοχών της Famar. Αν και εξειδικεύεται σε προβληματικά assets, αυτή τη φορά επένδυσε σε μια υγιή εταιρεία, με έδρα τη Δράμα και έντονα εξαγωγικό προσανατολισμό. Η Μάρμαρα Παυλίδης το 2021 είχε τζίρο 119 εκατ. ευρώ, κέρδη EBITDA 50 εκατ. ευρώ, καθαρή κερδοφορία 40 εκατ. ευρώ, ίδια κεφάλαια 218 εκατ. ευρώ, ταμείο35 εκατ. ευρώ και δανεισμό μόλις 14 εκατ. ευρώ.
Οι λόγοι που οδήγησαν στην πώληση της εταιρείας από την οικογένεια Παυλίδη δεν έχουν γίνει γνωστοί. Πληροφορίες αναφέρουν πως τα τρία αδέρφια Παυλίδη, ο Χριστόφορος, η Χριστίνα και ο Κυριάκος, είχαν διαφωνίες σχετικά με το management της εταιρείας, γι’ αυτό προτίμησαν να δεχτούν την πρόταση της ECM και να αποχωρήσουν από την εταιρεία.
Τα σημαντικότερα του 2022
Ούτε και το 2022 έλειψαν οι εξαγορές από εισηγμένες εταιρείες. Ασφαλώς κυριάρχησαν οι συμφωνίες Motor Oil-Ελλάκτωρ και Allianz-Ευρωπαϊκή Πίστη. Πιο αναλυτικά, μέσα στον Δεκέμβριο του 2022 ολοκληρώθηκε και η μεταβίβαση του κλάδου ΑΠΕ της Ελλάκτωρ προς τη Motor Oil, άλλο ένα super deal, που κινήθηκε στα επίπεδα του 1 δισ. ευρώ, καθιστώντας τον όμιλο που ελέγχεται από την οικογένεια Βαρδινογιάννη έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς ΑΠΕ, με ισχύ που αγγίζει το 1GB και με χαρτοφυλάκιο δυναμικότητας 2,3 GB σε διάφορα στάδια ανάπτυξης.
Στον ενεργειακό κλάδο ανακοινώθηκε μια ακόμη σημαντική συμφωνία. Πιο συγκεκριμένα, η ΔΕΗ εξαγόρασε το 51% της εταιρείας «Ηλεκτροπαραγωγή Αλεξανδρούπολης», στην οποία συμμετέχουν επίσης η ΔΕΠΑ Εμπορίας με 29% και η Damco Energy(του ομίλου Κοπελούζου) με 20%.Επίσης, ολοκληρώθηκε η πλήρης εξαγορά της Byte Computer από την Ideal Holdings (υπό τη διοίκηση του Λάμπρου Παπακωνσταντίνου) αντί περίπου 60εκατ. ευρώ.
Τον Οκτώβριο του 2022 η Autohellas ολοκλήρωσε την εξαγορά του 85,60% (συνολικά του90%, συμπεριλαμβανομένων 4,4% ιδίων μέτοχων) της πορτογαλικής HR Aluguer de Automoveis S.A.,η οποία αποτελεί (από το 1998)τον δικαιοδόχο (franchisee) της Hertz International στην Πορτογαλία.
Η προσθήκη της διπλασιάζει τον κύκλο εργασιών του ομίλου Autohellas στο εξωτερικό από ενοικίαση αυτοκινήτων, συγκριτικά με το σύνολο της δραστηριότητας σε Βουλγαρία, Ρουμανία, Κύπρο, Σερβία, Μαυροβούνιο και Κροατία, που δραστηριοποιείται ήδη από τα προηγούμενα χρόνια.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο ολοκληρώθηκε και τυπικά η εξαγορά της Ευρωπαϊκής Πίστης από τον γερμανικό κολοσσό Allianz.
Στο τέλος του περασμένου Αυγούστου, η Παπουτσάνης ανακοίνωσε την εξαγορά της Σαπωνοποιίας «Αρκάδι». Με την κίνηση αυτή, η εταιρεία εισέρχεται στις αγορές φροντίδας ρούχων και καθαριστικών γενικής χρήσεως, ενδυναμώνοντας ταυτόχρονα το προϊοντικό της χαρτοφυλάκιο και την παρουσία της στην ελληνική αγορά.
Τον ίδιο μήνα, η Motor Oil εξαγόρασε την Elin Verd έναντι15,4 εκατ. ευρώ, μια εταιρεία που διαθέτει εργοστάσιο παραγωγής βιοντίζελ, που ευρίσκεται στη Β’ Βιομηχανική Περιοχή Βόλου. Επιπλέον, διαθέτει δική της εταιρεία συλλογής αποβλήτων βρώσιμων ελαίων (Πράσινο Λάδι ΑΕΒΕ), η οποία κατέχει σήμερα το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς στον κλάδο.
Επίσης, πέρυσι έγινε η εξαγορά του εκπτωτικού χωριού McArthurGlen από τη Lamda Development, αντί τιμήματος 40εκατ. ευρώ, περιλαμβανομένης της αποπληρωμής προϋφιστάμενων δανείων που είχαν χορηγηθεί από τους προηγούμενους εταίρους της εταιρείας.
Σύμφωνα με τη διοίκηση της Lamda, η συγκεκριμένη εξαγορά ενισχύει περαιτέρω την ηγετική της θέση στο Retail.
Τον Ιούλιο του 2022 η ΔΕΗ Ανανεώσιμες ανακοίνωσε ότι ήρθε σε συμφωνία με την Άβαξ για την εξαγορά του 55% των μετοχών της Volterra K-R και της Volterra «Λυκοβούνι», οι οποίες κατέχουν εν λειτουργία αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος69,7MW στην Αιτωλοακαρνανία και τη Βοιωτία. Επίσης, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες εξαγόρασε το 100% της «Ηλιοφάνεια», η οποία κατέχει ένα εν λειτουργία φωτοβολταϊκό πάρκο ισχύος 2,7ΜW στη Βοιωτία, καθώς και τις εταιρείες Volterra «Δούκας» και Volterra «Κουκούλι» που έχουν στην κατοχή τους αιολικά πάρκα συνολικής ισχύος 39,5ΜW.Η συναλλαγή αντιστοιχεί σε Αξία Επιχείρησης ύψους 133 εκατ.ευρώ. Ακόμη, η Ideal Holdings απέκτησε το 74,99% της Coleus Packaging. Η Coleus διαθέτει παραγωγικές εγκαταστάσεις στη Δημοκρατία της Νότιας Αφρικής και προμηθεύει μεταλλικά πώματα σε ζυθοποιίες και εταιρείες ποτών και αναψυκτικών στην Υποσαχάρια Αφρική (με πελάτες όπως AB InBev Group,Heineken, Distell, Diageo καιCoca Cola). Στις αρχές Μαΐου του2022 είχε ανακοινωθεί η συμφω0νία στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ της ΕΤΕΜ, θυγατρικής της ElvalHalcor και της Cosmos Aluminium, η οποία ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2022.
Στο πρώτο δίμηνο ολοκληρώθηκε από την Allianz η εξαγορά των ποσοστών που κατέχουν στην εισηγμένη Ευρωπαϊκή Πίστη οι Χρ. Γεωργακόπουλος (27,03%), Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης – EBRD (15%),Ευδοκία Κωνσταντινίδη (9%) και Σταύρος Λεκκάκος (5,4%).
Τέλος, στον τομέα του real estate, η Τράπεζα Πειραιώς κατέληξε σε συμφωνία με τη WRED, συνδεδεμένη εταιρεία της Varde Partners, για την απόκτηση του ποσοστού της WRED (52% περί-που) που κατείχε στην εισηγμένη Trastor αντί 98 εκατ. ευρώ.
Πώς αλλάζει το «τοπίο» στο τελευταίο τετράμηνο
Το τελευταίο τετράμηνο αναμένονται εξαγορές εισηγμνων που βρίσκονται στο τελικό στάδιο της συμφωνίας, αλλά και η διάθεση ποσοστών μέσω placements από εισηγμένες σε στρατηγικούς επενδυτές για την ενίσχυση της εμπορευσιμότητας, καθώς και η εισαγωγή μετοχών ελληνικών επιχειρήσεων σε ξένα χρηματιστήρια. Η αγορά αναμένει τη νκυοφορούμενη συμφωνία πώλησης της Τέρνα Ενεργειακή.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΓΕΚ Τέρνα και το αυστραλέζικο First Sentier έχουν ολοκληρώσει τις μεταξύ τους διαπραγματεύσεις για την εξαγορά της Τέρνα Ενεργειακή, η χρηματιστηριακή αξία της οποίας έχει φθάσει το1,94 δισ. ευρώ. Η «μπάλα» βρίσκεται στο αυστραλιανό fund, που χρειάζεται να κλείσει με τις ελληνικές τράπεζες το χρηματοδοτικό του πλάνο.
Ακόμη, απόβαση στο χρηματιστήριο του Λονδίνου σχεδιάζει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Mytilineos Ευάγγελος Μυτιληναίος. Mε την κεφαλαιοποίηση να υπερβαίνει τα 5,05δισ. ευρώ, η εταιρεία μέχρι τοτέλος της χρονιάς αναμένεταινα εισαχθεί στον FTSE 100 του Λονδίνου μαζί με τις κορυφαίες ευρωπαϊκές βιομηχανίες.
Αυτή την περίοδο προετομάζεται η πλευρά Λάτση, της Paneuropean Oil & Industrial Holdings και το ΤΑΙΠΕΔ να διαθέσουν ένα μέρος του μετοχικού μεριδίου που διαθέτουν στη Ηelleniq Energy. Πολύ κοντά βρίσκεται η διοίκηση της Viohalco να υλοποιήσει έναν μακροχρόνιο σχεδιασμό της οικογένειας Στασινόπουλου, που είναι να περιορίσει το πολύ υψηλό ποσοστό που κατέχει στη μητρική, καθώς και στις θυγατρικές Cenergy και ElvalHalcor.
Η απορρόφηση της Inform Λύκος από την Austriacard μείωσε ακόμη περισσότερο το free float της εταιρείας. Όπως είχαν δηλώσει στελέχη της, πρόθεση του βασικού μετόχου ήταν να διατεθούν κάποια περιορισμένα πακέτα μετοχών στην τρέχουσα φάση και ένα σημαντικό placement να γινόταν κατά το δεύτερο μισό του 2024.
