Μια δυσεπίλυτη άσκηση ήταν και παραμένει η αποκρατικοποίηση των τραπεζών με ρευστοποίηση του ποσοστού που το ΤΧΣ κατέχει στις τράπεζες, στην οποία πρέπει να συνδυαστούν πολλές παράμετροι.
Οι παράμετροι αυτές είναι:
- Η ταχύτητα, αφού και το 2025 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το έργο. Ωστόσο, θεωρητικά το Ταμείο έχει το περιθώριο να λάβει νέα παράταση μια και στο χαρτοφυλάκιό του δεν έχει μόνον τις συστημικές τράπεζες.
- Η προστασία του Δημοσίου, το οποίο έχει τοποθετήσει πολλά κεφάλαια στις τράπεζες και πρέπει να ρευστοποιήσει με τις καλύτερες συνθήκες το χαρτοφυλάκιό του.
- Η φήμη των τραπεζών, που όταν η χώρα αποκτήσει επενδυτική βαθμίδα θα είναι αδιανόητο να έχουν συμμετοχή του Δημοσίου στο χαρτοφυλάκιό τους.
- Το μετοχικό σχήμα των πιστωτικών ιδρυμάτων που ενδέχεται να διαταραχθεί με βάση την υπάρχουσα μετοχική δομή.
To Ταμείο κατέχει σήμερα ποσοστό 40,39%, σημερινής αξίας 2,640 δισ. ευρώ στην ΕΤΕ, το 27% στην Τράπεζα Πειραιώς αξίας 1,134 δισ. ευρώ, το 9% στην Alpha Bank αξίας 333 εκατ. ευρώ και το 1,4% αξίας 83,38 εκατ. ευρώ στη Eurobank. Το ΤΧΣ έπειτα από αρκετές ανακεφαλαιοποιήσεις και τον ρόλο που έχει παίξει σε κάποιες πρωτοβουλίες, συμπεριλαμβανομένης της πρότασης του σχεδίου προστασίας περιουσιακών στοιχείων «Ηρακλής», που τελικά επέτρεψε τη σημαντική μείωση των NPEs από το 2020, προχωρά στην αποεπένδυση, η οποία θα πρέπει ως γνωστόν να έχει ολοκληρωθεί έως το 2025.
Η διαδικασία
Η διαδικασία αναμένεται να ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο και πρώτη εκτιμάται πως θα είναι η αποεπένδυση από τη Eurobank, που θα αποτελέσει και το πρώτο test της διαδικασίας. Θα διενεργηθεί διαγωνισμός όμως επειδή η τράπεζα επιθυμεί να αγοράσει τις μετοχές αυτές και να τις διαγράψει, ενώ έχει πάρει σχετική άδεια από τον SSM. Μάλιστα, εκτιμάται ότι δεν θα αντιμετωπίσει ανταγωνισμό μιας και το ποσοστό δεν κάνει διαφορά για κανέναν μέτοχο. Από εκεί και πέρα αρχίζει η άσκηση να δυσκολεύει.
Το Ταμείο θα αναζητήσει ευκαιρίες για την εκτέλεση μεμονωμένων συναλλαγών και θα εξετάσει όλες τις διαθέσιμες επιλογές. Οι τράπεζες με το μεγαλύτερο ποσοστό προβάλλουν το επιχείρημα πως δεν μπορεί να γίνει η αποκρατικοποίηση των άλλων δύο τραπεζών και αυτές να αναμένουν τη σειρά τους που θα αργήσει. Από την άλλη, είναι αρκετά εύκολο να προηγηθεί το επίσης μικρό ποσοστό της Alpha Bank, αν και το πλήθος των ισχυρών μετόχων της τράπεζας ίσως να αποτελέσει έναν ιδιαίτερο γρίφο, ίσως όμως και όχι.
Τα σενάρια
Δύο, λοιπόν, φαίνεται να είναι τα σενάρια που εξετάζονται από το Ταμείο και το υπουργείο Οικονομικών:
- Οι αποεπενδύσεις να ακολουθήσουν τη σειρά των ποσοστών από το μικρότερο στο μεγαλύτερο.
- Να ληφθεί μέριμνα μέσα σε διάστημα ενός έτους, από τον Σεπτέμβριο έως και τον Σεπτέμβριο του 2024, να έχουν γίνει αποεπενδύσεις σε όλες τις τράπεζες, έστω και μικρότερων ποσοστών από εκείνα που κατέχει το Ταμείο.
Βέβαια, κάτι τέτοιο μπορεί να περιπλέξει την τελική αποεπένδυση εμφανίζοντας περισσότερους μετόχους στο ταμπλό.
Το Ταμείο πάντως σε σχέση με τους συμβούλους του θα επιλέξει τη λύση που θα του αποφέρει περισσότερα, κάτι το οποίο πρέπει να σταθμιστεί και με βάση την έλευση της επενδυτικής βαθμίδας.
Στην παρούσα φάση, στο Ταμείο εκκρεμούν τέσσερις διαγωνισμοί: Δύο αφορούν συμβούλους επαναγοράς μετοχών, ενώ λειτουργούν τρία μητρώα χρηματοοικονομικών και νομικών συμβούλων για το έργο της αποεπένδυσης.