Πέντε συμφοιτητές που συναντήθηκαν τυχαία στο εργαστήριο του Πολυτεχνείου αποφάσισαν το 2000 να ιδρύσουν μία εταιρεία τεχνολογίας. Εκείνη την εποχή δεν ήταν καν ακόμη γνωστός ο όρος startups. Και οι 5 φίλοι δεν ήξεραν τίποτα από επιχειρείν όταν ίδρυαν την Pobuca – που σήμερα με όπλο της την τεχνητή νοημοσύνη και τα voice analytics προσφέρει σε άλλες επιχειρήσεις υπηρεσίες customer experience and loyalty (εμπειρία και πιστότητα πελάτη).
Αυτό που γνώρισαν όμως καλά ήταν πως «τo Ιnternet ήταν κυρίαρχο και ερχόταν να αλλάξει τον κόσμο» μας λέει ο Ισίδωρος Σιδερίδης, εκ των συνιδρυτών και διευθύνων σύμβουλος. Και επειδή ήμασταν πολύ καλοί στο να γράφουμε κώδικα, θεωρούσαμε ότι όλα θα είναι εύκολα. Είχαμε άγνοια κινδύνου» παραδέχεται και ξετυλίγει την ιστορία της Pobuca στη Ναυτεμπορικη, η οποία παρουσιάζει σε συνεργασία με τον ΣΕΒ το ελληνικό οικοσύστημα των startups.
Από μία ομάδα 5 freelancers σε κανονική εταιρεία
Αρχικά ήταν μία εταιρεία γενικής τεχνολογίας, ένα σύμπλεγμα από 5 freelancers με πελάτες μικρές επιχειρήσεις. «Παρείχαμε υπηρεσίες από το να γράψουμε κώδικα για μία εφαρμογή που χρειάζονταν μέχρι να τους στήσουμε τα pc». Τον πρώτο 1 – 1,5 χρόνο δεν υπήρχαν έσοδα. Ουσιαστικά έκαναν αυτό που τους αρέσει έχοντας την «πολυτέλεια» να ζουν από το χαρτζιλίκι των γονιών τους. Όταν ωστόσο το 2002 η εταιρεία άρχισε να παίρνει μία ειδίκευση, τα πράγματα άλλαξαν. Τότε ήταν που άρχισαν να φτιάχνουν mobile εφαρμογές σε PDAs που τα είχαν ανάγκη κυρίως οι πωλητές. Αυτό το κομμάτι έγινε πολύ γρήγορα το 50% του τζίρου τους.
Η εταιρεία άρχισε να μεγαλώνει. Όταν το 2004 έφτασε στα 20 άτομα προσωπικό απέκτησε «οντότητα», οργάνωση, διαδικασίες. Η ανάπτυξη συνεχίστηκε και το 2009 με 50 άτομα πλέον άτομα προσωπικό, έπρεπε να αποκτήσει και οργανόγραμμα. Όλοι είχαν πια συγκεκριμένους ρόλους.
Η δεύτερη φάση
Ο μεγάλος σταθμός για την εταιρεία ήρθε το 2016. Με το δυναμικό να έχει ήδη αυξηθεί στα 80 άτομα, το βλέμμα στράφηκε στο εξωτερικό. Αυτό που χρειάζονταν ήταν ειδίκευση στο πιο δυνατό στοιχείο τους και επιλογή μίας συγκεκριμένης τεχνολογίας. Και αυτό στην περίπτωση της Pobuca είναι το customer experience και loyalty (εμπειρία και πιστότητα πελάτη). Από το 2016 και μετά έγινε το μοναδικό μας κομμάτι. «Χτίσαμε ένα πολύ δυνατό προϊόν και επενδύσαμε στην τεχνητή νοημοσύνη. Αποφασίσαμε πού θα εστιάσουμε – ότι θα εξυπηρετούμε μόνο μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις στην Ελλάδα, στα Βαλκάνια, στη Βρετανία και στις ΗΠΑ» εξηγεί ο κ. Σιδερίδης.
Και τότε βεβαίως ήρθε η ανάγκη της χρηματοδότησης, της εισόδου επενδυτών. Καθώς δεν ήταν μία μικρή startup που μόλις άρχιζε την πορεία της, ήταν δύσκολο να προσεγγίσουν τα venture capitals. Έτσι αποφάσισαν να προσεγγίσουν πελάτες τους που είχαν family offices. Από το 2018 μπήκαν και θεσμικοί επενδυτές, όπως η Telefonica, μέσω του επενδυτικού βραχίονα Wayra. Οι επενδυτές έφεραν και άλλες αλλαγές στον τρόπο οργάνωσης, διοίκησης και λήψης αποφάσεων.
Το αγγλικό γραφείο της Wayra ζήτησε από την εταιρεία να μεταφέρουμε την έδρα μας στο Λονδίνο. Έκτοτε βοηθούν την εταιρεία και στον τομέα της συμβουλευτικής για διεθνή επέκταση, ενώ την έχουν βοηθήσει να κλείσει συμβόλαια στη Λατινική Αμερική. Από το 2016 και μετά η Pobuca έχει προσελκύσει συνολικές επενδύσεις 7 εκατ. ευρώ.
Exit μέσω εξαγοράς
Ποιος είναι ο επόμενος στόχος σε επιχειρηματικό επίπεδο; «Θέλουμε μέσα στην επόμενη 5ετία να κάνουμε exit μέσω M&A. Ένας μεγάλος παίχτης στο customer experience να θελήσει να μας εξαγοράσει» λέει ο κ. Σιδερίδης.
Και τι είναι αυτό που θα προσελκύσει τον μεγάλο αγοραστή; Στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια η Pobuca είναι leader στη συγκεκριμένη τεχνολογία. «Είμαστε μία ετιαρεία 100 ατόμων που έχουμε ειδίκευση στο customer experience, μετρώντας την εμπειρία του πελάτη, αλλά και προτείνοντας λύσεις για να τη βελτιώσουν, όπως και βοήθεια να τις εφαρμόσουν. Έχουμε εμβαθύνει πολύ σε αυτό, το αντιμετωπίζουμε ολιστικά» σημειώνει.
Το όπλο των voice analytics
Η εταιρεία έχει εμβαθύνει στην τεχνητή νοημοσύνη. Καταλαβαίνει πολύ καλά τον πελάτη, όταν μιλάει, τι νιώθει και τι εμπειρία δέχεται. Το πιο ελκυστικό της στοιχείο λοιπόν είναι τα voice analytics.
«Πόσες φορές δεν έχουμε δει στα σόσιαλ μιντια κάτω από σελίδες οργανισμών να γράφουν άνθρωποι μηνύματα εξοργισμένοι, αγανακτισμένοι. Αποστολή μας να κάνουμε τους ανθρώπους πιο χαρούμενους. Να μπορούν να πάρουν την εξυπηρέτηση που θέλουν από τις εταιρείες» λέει. Η Pobuca δίνει λύσεις μέσα από τα voice analytics.
Το «αυτί» της τεχνητής νοημοσύνης
Όπως εξηγεί ο κ. Σιδερίδης, η εμπειρία που παίρνεις από μία αγορά, μετράει πλέον στις ημέρες μας περισσότερο από την τιμή και το ίδιο το προϊόν. Παλιά υπήρχε ένας μαγαζάτορας, ήξερε έναν προς έναν τους πελάτες τους και τους πρότεινε τι να αγοράσουν. Τώρα στην εποχή του omni channel είναι πάρα πολύ δύσκολο να γνωρίζεις πού βρίσκεσαι ως προς την ικανοποίησ του πελάτη. Μία λύση πριν από κάποια χρόνια ήταν τα ερωτηματολόγια Παλιά στέλναμε ερωτηματολόγια. Αλλά οι περισσότεροι δεν απαντούσαν σε αυτά. Δεν απαντούσαν οι περισσότεροι σε αυτά. «Τώρα χρησιμοποιείς την τεχνητή νοημοσύνη ως ένα “αυτί”. Παίρνουμε τη φυσική γλώσσα, όπως εκφράζεται σε email, chat, social media, την αναλύουμε και βγάζουμε στοιχεία. Έτσι δημιουργούμε προσωποποιημένες καμπάνιες, αλλά και παρέχουμε συμβουλευτικές υπηρεσίες, εξηγούμε τι πρέπει να αλλάξει και βοηθάμε στο να εφαρμοστεί».
Ένας virtual βοηθός marketing
Η Pobuca ετοιμάζει ήδη έναν virtual βοηθό για το marketing, ο οποίος θα αναλύει τη συμπεριφορά του πελάτη, θα προτείνει καμπάνιες και θα μπορεί να τις εκτελεί. Από τα αποτελέσματα, που θα έχουν οι καμπάνιες αυτές, θα μαθαίνει και θα στοχεύει σε ακόμη καλύτερες, πιο προσωποποιημένες καμπάνιες, με στόχο πάντα ο πελάτης να βελτιώνει τζίρους και κέρδη μέσα από αυτή τη διαδικασία. Η προσωποποίηση δεν θα έχει να κάνει μόνο με το τι θέλεις, τι έχεις ανάγκη (το να σου προτείνει πχ παπούτσια μπάσκετ αντί παπούτσια τένις ή να διαλέγει ποιες προσφορές σου ταιριάζουν), αλλά θα φτιάχνει φωτογραφίες και εικόνες που ανταποκρίνονται πολύ καλά στις δικές σου προτιμήσεις.
Η σπουδαιότητα της κουλτούρας στην εταιρεία
«Έχεις δει ποτέ επαγγελματία αθλητή να μοιάζει ευτυχισμένος την ώρα που δίνει έναν μεγάλο αγώνα; Τα συναισθήματα που βγαίνουν σε έναν ανταγωνιστικό περιβάλλον είναι αρνητικά. Αυτό που προσπαθούμε είναι όσους στόχους και να βάλουμε, να μην χάσουμε την ανθρωπιά. Εγώ προσωπικά δεν θα περάσω αγανάκτηση ή αγένεια προς κανέναν. Το να είμαστε ευγενικοί και καλοί άνθρωποι έρχεται πάντα πρώτο. Αυτό διαχέεται σε όλη την εταιρεία» λέει ο CEO της Pobuca για την κουλτούρα που επικρατεί.
Μεγάλη σημασία δίνει επίσης η εταιρεία στην παροχή ευελιξίας. «Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το δημογραφικό. Πρέπει να βοηθήσουμε να είναι πολύ πιο ενεργές οι γυναίκες στην αγορά εργασίας. Όταν έχεις ένα παιδί – το να δώσεις τη δυνατότητα στη γυναίκα να δουλέψει από παντού και να διανέμει τις 40 ώρες της εβδομάδας όπως θέλει εκείνη, είναι ένα τρομακτικό εφόδιο για την καριέρα της».
Ψηλά σκοράρει η εταιρεία και σε θέματα αποδοχής της διαφορετικότητας (diversity) και συμπερίληψης (inclusivity). «Πολλοί μιλάνε για άτομα άλλης φυλής ή σεξουαλικού προσανατολισμού φυσικά είμαστε ανοιχτοί σε αυτό, αλλά υπάρχει και ο ηλικιακός ρατσισμός. Πόσες ελληνικές εταιρείες κάνουν managers/directors άτομα ηλικίας κάτω των 30 ετών; Εμείς το κάνουμε».
Και το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης
Kαι ποιο είναι το επόμενο βήμα που περιμένουμε από την τεχνητή νοημοσύνη; «Πριν το 2022 αν με ρωτούσαν ποια είναι η χρονιά – σταθμός θα έλεγα όταν ο Νεύτωνας τους νόμους της φυσικής. Το 1859 όταν ο Δαρβίνος την καταγωγή των ειδών. Τώρα λέω το 2022. Είναι η χρονιά – σταθμός στην ιστορία της ανθρωπότητας. Φτιάξαμε για πρώτη φορά το generative AI, φτιάξαμε το πρώτο βήμα για τη γενική τεχνητή νοημοσύνη, με τις μηχανές να μπορούν να σκέφτονται ως άνθρωποι» λέει ο κ. Σιδερίδης.
Πιστεύω ότι το generative ΑΙ θα ανατρέψει θεμελιώδη πράγματα στην κοινωνία μας. Πολύ σύντομα θα μπορεί να παράγει για πρώτη φορά πνευματικές εργασίες, μπαίνει στα χωράφια των white colars. Ο πλούτος θα μεγαλώνει με γοργούς ρυθμούς και θα πρέπει να τον μοιράσουμε με δίκαιο τρόπο».
Ο κ. Σιδερίδης πιστεύει ότι κάποια επαγγέλματα θα αντικατασταθούν για πάντα, χωρίς να δημιουργούνται συνεχώς νέα. Το στοίχημα ποιο είναι; Το καθολικό εισόδημα – αφού ο πλούτος συνέχεια θα μεγαλώνει και θα παράγεται από την τεχνητή νοημοσύνη. Παρόλα αυτά θα υπάρξει ένα μεγάλο κενό: Ποιο είναι το νόημα, ο σκοπός στη ζωή μας. «Η δουλειά μας δίνει μία ψευδαίσθηση σκοπού. Θα στραφεί λοιπόν η κοινωνία στο να φτιάξει πλασματικούς σκοπούς».
